Morgunblaðið - 26.11.2020, Blaðsíða 10

10 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 26. NÓVEMBER 2020
Kringlan 4-12 | s. 577-7040 | www.loccitane.is
Gefðu
dekurgj
öf
um jóli
n
hins vegar er innlendur kostnaður
okkar ekki hlutfallslega hár.“
Breytir ekki heildarmyndinni
Fram kom í Morgunblaðinu 4.
apríl síðastliðinn að 12,7 milljarða
króna tap hefði verið af rekstri ál-
versins í Straumsvík í fyrra.
„Breytingar á álverði og gengi
krónunnar í ár hafa engin áhrif á þá
endurskoðun sem er í gangi á starf-
semi ISAL. Hún snýst um að gera
ISAL samkeppnishæft og fjárhags-
lega sjálfbært til langs tíma, óháð
skammtímasveiflum á álverði og
gengi krónunnar,“ segir Bjarni Már.
Sólveig Kr. Bergmann, yfirmaður
samskipta hjá Norðuráli, segir
aukna notkun á áli ýta undir verðið.
„Álverð hefur hækkað umtalsvert
frá sínu lægsta gildi í apríl, sem var
1.422 dalir á tonnið, en í dag er það
um 1.970 dalir. Það er umtalsverð
hækkun á stuttum tíma. Hækkunina
má fyrst og fremst rekja til aukinnar
notkunar í Kína, en sem dæmi þá
jókst notkun áls þar um 10% nú í
október samanborið við árið í fyrra.
Kína notar um helming alls áls sem
framleitt er í heiminum. Þetta hefur
þýtt að Kína hefur farið úr því að
vera útflytjandi áls yfir í að vera inn-
flytjandi. Framleiðsla áls hefur auk-
ist um nær 5% í heiminum saman-
borið við október á síðasta ári.“
Ekki eins mikil og óttast var
– Rætt var um mikla birgðasöfnun
á áli. Hvers vegna hefur hún ekki
haldið aftur af verðhækkunum?
„Birgðasöfnunin varð aldrei eins
mikil og óttast hafði verið. Hún hef-
ur því gengið til baka eins fljótt og
hún varð til með aukinni eftirspurn.“
– Hefur það haft áhrif á álverðið
að markaðurinn hafi „veðjað“ á verð-
hækkanir vegna bóluefna?
„Það er alveg klárt að fréttir af
þróun bóluefna og aukin bjartsýni
hafa haft jákvæð áhrif á álverð og
aðra hrávöru. Ál er mikilvægt hrá-
efni í t.d. rafbíla og flugvélar. Ef
hagvöxtur eykst þá eykst eftirspurn
eftir slíkum vörum og þar af leiðandi
eftir áli.“
– Hvaða áhrif hefur þessi þróun á
álverið ykkar og afkomuna í ár?
„Þessi þróun hefur mikil og góð
áhrif. Þetta hefur verið erfitt ár fyrir
okkur eins og marga aðra. Þar með
taldir eru okkar helstu birgjar þar
sem afurðaverð er byggt á álverði,
t.d. raforkusamningar við Orkuveit-
una og HS Orku og súrálssamning-
ar, sem hafa fundið fyrir þessari
djúpu lægð rétt eins og við.
Hagstæð skilyrði á álmarkaði hafa
verulega jákvæð áhrif á efnahag Ís-
lands og það væri óskandi að árinu
2020 myndi ljúka með björtum fram-
tíðarhorfum,“ segir Sólveig.
Hækkandi álverð styður álverin
 Kína farið úr að vera útflytjandi á áli yfir í að vera innflytjandi á áli  Framleiðslan aukist um 5% í ár
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Álverið í Straumsvík Kórónuveirufaraldurinn hafði áhrif á eftirspurnina.
Konur í framlínustörfum á tímum
Covid-19 verða fyrir síauknu áreiti
og hótunum af hálfu samborgara
sinna, sem bætist ofan á hræðslu
við smit og almennt andlegt og
líkamlegt álag. Þá hefur atvinnu-
leysi einnig bitnað harkalega á kon-
um. Þetta kemur fram í tilkynn-
ingu sem ASÍ sendi frá sér í gær, í
tilefni af alþjóðlegum baráttudegi
Sameinuðu þjóðanna gegn kyn-
bundnu ofbeldi.
„Á heimsvísu má greina
óhugnanlega aukningu á ofbeldi í
nánum samböndum og stafrænni
kynferðislegri áreitni sem tengist
því hversu margar konur eru
bundnar heima við vegna sam-
komutakmarkana og útgöngubanns.
UN Women hafa nefnt þetta
skuggafaraldur kórónuveirunnar.
Verkalýðshreyfingin hefur bent á
að konur eru meirihluti þeirra sem
starfa í svokölluðum framlínu-
störfum á tímum veirunnar, þ.e.
starfsfólk í heilbrigðis- og félags-
þjónustu, fræðslu, þjónustu og
verslun, þar sem þær verða fyrir
síauknu áreiti og hótunum af hálfu
samborgara sinna, sem bætist ofan
á hræðslu við smit og almennt and-
legt og líkamlegt álag. Þá hefur at-
vinnuleysi einnig bitnað harkalega
á konum,“ segir enn fremur í til-
kynningu Alþýðusambandsins.
Aukið
áreiti og
ofbeldi
 Mikil áhrif á konur
í framlínustörfum
Ljósmynd/Landspítali-Þorkell
Faraldur Konur eru fjölmennar í
framlínustörfum á sjúkrahúsum.
Greint var frá því í haust að
lagðir yrðu tollar á kínverskt ál
innan ESB-ríkjanna vegna
gruns um undirverðlagningu.
Tollarnir yrðu við lýði þar til
rannsókn á málinu væri lokið í
vor.
Sérfræðingur á álmarkaði
sagði þetta hafa haft óveruleg
áhrif á álverðið. Það væri enda
lítið ál að „flæða frá Kína á
aðra markaði þessa dagana“.
Annar heimildarmaður sagði
tollana eiga við þrýstimótað ál
en ekki frumframleitt. Því
hefðu þeir haft lítil sem engin
áhrif á álverð í kauphöllinni
með málma í Lundúnum (LME).
Hafa haft lítil
áhrif á verðið
TOLLAR Á ÁL FRÁ KÍNABAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Fulltrúar ISAL og Norðuráls segja
hækkandi álverð jákvæð tíðindi fyrir
íslenskt efnahagslíf. Skýringin sé
m.a. aukin eftirspurn frá Kína.
Eins og Morgunblaðið sagði frá í
vikunni hefur álverð hækkað um
tugi prósenta síðan það náði lág-
marki við upphaf kórónuveirufarald-
ursins í Evrópu og Bandaríkjunum
sl. vor.
Bjarni Már Gylfason, upplýsinga-
fulltrúi Rio Tinto á Íslandi, þ.e.
ISAL, segir þetta ánægjuefni.
„Hækkun á álverði kemur sér
vissulega vel fyrir ISAL og eftir-
spurn eftir afurðum okkar er góð um
þessar mundir. Þótt álverð hafi
hækkað þetta árið er það samt ekki
hátt í sögulegu samhengi og erfitt að
segja til um hver þróunin verður á
næstunni. Þó er líklegt að væntingar
um bóluefni við veirunni hafi jákvæð
áhrif og stuðli að efnahagsbata í
heiminum sem kemur sér vel fyrir
áliðnaðinn.
Einnig eru breytingar að eiga sér
stað í neyslumynstri sem hafa já-
kvæð áhrif í okkar iðnaði, t.d. í fram-
leiðslu samgöngutækja. Veiking á
gengi krónunnar styður auðvitað við
öll útflutningsfyrirtæki á Íslandi en