Skólavarðan - 2017, Síða 13

HAUST 2017 13
ennarar og skóla-
stjórnendur ræða
líklega fátt meira en
hvort leyfa eigi snjall-
síma og spjaldtölvur í
skólastarfi og ef já,
þá hvernig. Raunar
nær umræðan
langt út fyrir raðir
kennara, meðal annars nú nýverið í kjölfar
sjónvarpsfréttar á RÚV þar sem sagt var
frá dönskum grunnskóla sem úthýsti öllum
snjallsímum. Margir stukku til og lýstu yfir
ánægju með framtakið. Aðrir sögðu það
arfavitlaust.
Einn þeirra síðarnefndu er fræði-
maðurinn Zachary Walker, sem síðustu ár
hefur starfað fyrir The National Institute
of Education í Singapore. Hann segir það
furðulega afstöðu hjá fólki, sem flest noti
snjalltæki bæði í leik og starfi, að vilja banna
snjalltæki í skólum. Þessi tæki bjóði upp á
alls konar möguleika í kennslustofunni og
einmitt þar þurfi að kenna nemendum að
umgangast þau. „Rök margra kennara sem
vilja ekki nýta þessi tæki eru að með því
missi þeir stjórnina í kennslustofunni. En
staðreyndin er að þeir hafa aldrei haft fulla
stjórn á nemendum. Ég man til dæmis eftir
fjölmörgum kennslustundum þar sem ég
þóttist vera að fylgjast með, en hugurinn var
víðsfjarri. Ég var annað hvort að hugsa um
körfubolta eða sætu stelpuna við hliðina á
mér. Kennarinn hefur aldrei getað stjórnað
hugsunum nemenda og því hefur hann
aldrei haft fulla stjórn á þeim.“
Að prófa sig áfram
Zachary segir að notkun á tækjum á borð
við snjallsíma og spjaldtölvur snúist í
raun ekki um tækin sjálf heldur breytta
kennsluhætti. Kennarar þurfi heldur ekki að
vera sérfræðingar í tækninni til að geta nýtt
hana. „Ég fór til dæmis sjálfur mjög seint að
nota snjallsíma og er langt frá því að vera
einhver tæknigúrú. Sem barn gerði ég fátt
annað en að lesa og stunda íþróttir. En í
dag viðurkenni ég að snjalltæki eru hluti af
veruleika barna og að við þurfum að taka
tillit til þess við kennslu. Ég þurfti sjálfur
að breyta viðhorfi mínu til þessara tækja í
kennslu á sínum tíma og ákveða að ég yrði
að prófa nýja hluti. Ég er fyrsti maðurinn til
að viðurkenna að ég veit ekki jafnmikið um
þessi tæki og margir í kringum mig, og þá er
ég bæði að tala um kennara og nemendur.
Ég bið oft kennara að meta tæknikunnáttu
sína á skalanum einum til fimm, þar sem
einn þýðir að fólk kunni varla að kveikja á
snjallsíma en fimm þýðir að þeir noti hann
ekki einungis á hverjum degi heldur kunni
afar vel á tækið. Í framhaldi spyr ég þá sem
svara með fimm, hvernig komst þú þangað?
Svarið er alltaf það sama – ég prófaði mig
áfram. Það er lykillinn. Ef þú kannt lítið á
tæknina þarftu að prófa þig áfram og þú
verður að muna að það fæðist enginn með
þekkingu á henni. Það er stundum talað
um að börn nú til dags séu „innfædd á
internetinu“ nánast eins og þau hafi fæðst
með hæfileika til að nota þessi tæki. En það
er þvæla. Það fæðist enginn með iPhone í
hendinni. Munurinn á þeim sem kunna lítið
á tæknina og þeim sem kunna mikið liggur
í hugarfarinu; annað hvort ertu tilbúinn að
prófa hluti nokkrum sinnum eða ekki.“
Viðhorfið er lykilatriði
„Í því sambandi segi ég oft frá kennara sem
sagði við mig; þú verður að vera það sem
þú vilt að aðrir verði. Þú verður sem sagt að
vera fyrirmynd nemenda í einu og öllu. Ég
held að best sé að útskýra þetta með dæmi.
Ef kennari er að nota spjaldtölvur í tíma
en eitthvað klikkar þá hefur kennarinn val.
Hann getur sagt: heyrðu, þetta gekk ekkert
sérstaklega vel en við skulum bara prófa
þetta aftur á morgun. Nemandi sem verður
vitni að þessu tekur þetta hugarfar með sér.
Næst þegar honum mistekst þá bregst hann
við með því að prófa aftur, og þá gengur
vonandi betur. Ef kennarinn í þessu dæmi
hefði sagt: heyrðu, þetta er ómögulegt,
þetta ætla ég ekki að prófa aftur, þá bregst
nemandinn eins við ef eitthvað kemur upp
á. Þannig að viðhorf kennara og framkoma
skiptir máli, bæði hvað varðar tækni en
líka almennt. En þetta snýst ekki bara um
okkur kennarana, heldur snýst þetta um það
hvernig nemendur læra. Ef nemendur geta
lært eitthvað í gegnum Google, af hverju
ætti kennarinn ekki að leyfa það? Ef bekkur
ákveður að vinna verkefni með því að nota
app, af hverju fögnum við því ekki? Er það
bara vegna þess að kennarinn vill stýra því
hvernig nemendur vinna? Svar mitt er já,
það er alltof oft raunin. Og því þurfum við
að breyta.“
Ekki tæki alltaf, alls staðar
Zachary gengur raunar svo langt að segja að
kennarar muni ekki komast upp með það
mikið lengur að neita að nýta snjalltæki við
kennslu. Nemendur muni hætta að fylgjast
með þeim kennurum sem ekki eru tilbúnir
að aðlaga sig og þar með hætta að sýna
kennslunni áhuga. „Að því sögðu þá kenni
ég oft án þess að nota nokkra tækni. Ég segi
sögur og nota alls konar tækni í kennslunni
sem hefur ekkert með þessi snjalltæki að
gera, þannig að það er ekki svo að nemendur
eigi alltaf og alls staðar að nota þessi tæki.
En það á ekki heldur að banna þau. Við
þurfum að finna einhvern milliveg og þar
held ég að það sé lykilatriði fyrir kennara
að þeir átti sig á að tæknin gefur ákveðna
möguleika – og að þeir nýti sér þá. Að
lokum snýst þetta um að við stefnum öll að
sama markmiði, sem er að bjóða nemendum
upp á sem besta kennslu. Skólastjórnendur
bera mikla ábyrgð í þessum efnum og
mín skoðun er að þeir þurfi að styðja við
þá kennara sem hafa áhuga á að prófa sig
áfram og þróa sína kennslu. Við getum skipt
kennurum upp í þrjá hópa, svona gróflega.
Um 20 prósent þeirra eru viljug að prófa sig
áfram og um 20 prósent hafa engan áhuga
á því. Síðan eru það 60 prósentin sem eru
þarna á milli. Mér finnst áherslan allt of
oft vera á þessi 20 prósent sem engu vilja
breyta. Ég held að það skili engu og að í
staðinn eigi skólastjórnendur að gera allt til
að styðja við bakið á þeim sem eru tilbúnir
til að prófa nýja hluti. Ef þeir vilja fara á
námskeið þá eiga þeir að fá tíma og tækifæri
til þess. Ef þeir vilja fara á ráðstefnu til
Amsterdam þá er það ekkert vesen. Því
þessi hópur dregur 60 prósentin með sér,
eykur áhugann hjá þeim og breytir viðhorfi
þeirra,“ segir Zachary Walker að lokum.