Skólavarðan - 2017, Side 39

HAUST 2017 39
ENDURLIT TIL ÁRSINS 2000:
TÆKNIN SEM ER HORFIN ÚR SKÓLASTOFUNNI
Vafalaust taka margir undir það að ekki sé ýkja langt síðan árið 2000 gekk í garð. Það
hefur þó ansi margt breyst á þessum síðustu 17 árum og skólastofan er ágætt dæmi
um það. Tæki og tól sem þóttu hin gagnlegustu, jafnvel hálfgerð tækniundur, eru nú
komin í geymslu eða alla leið á haugana.
Fjallað er um þessa þróun á vef Edudemic.com. Rifjað er upp hvernig myndbands-
tækjum var rúllað inn í stofur í þeim tilgangi að leyfa nemendum að horfa á fræðslu-
efni, myndvarpinn var mikið þarfaþing og krítartaflan enn við lýði víða.
Alfræðivefurinn Wikipedia var ekki til árið 2000 en var þó ekki langt undan. Google
var tveggja ára árið 2000, Wikipedia var sett í loftið 15. janúar 2001, Facebook var
stofnuð 4. febrúar 2004 og ári síðar leit Youtube dagsins ljós, eða 14. febrúar 2005.
Græjur sem voru vinsælar en eru horfnar
Floppídiskurinn / Margir muna eftir mjúka
floppídiskinum sem var svo frábær til að
flytja gögn á milli tölva og ekki var síðri
bróðir hans sem kom síðar, harði diskurinn.
Floppídiskurinn fagnar fimmtíu ára afmæli
á þessu ári en hann hefur ekki sést í mörg
ár og var á hröðu undanhaldi nokkrum
árum fyrir aldamótin. Hörð drif tóku við og
nú eru ský aðalamálið til að geyma gögn.
Míkrófilman / Nemendur í dag vita vafalaust ekki hvaða galdur míkrófilman hafði
að geyma. Hver man eftir að hafa setið á bókasafni og lesið dagblöð með þessari
framsæknu tækni? Sennilega bara eldri kynslóðin.
Krítartaflan / Grænar og svartar krítartöflur sjást enn í skólastofum en oft hefur hvít
tússtafla verið sett fyrir framan. Krítartöflurnar eru hverfandi og það er af sem áður
var þegar kennarar þurftu að dusta af sér krítarrykið í lok kennslustundar.
Sjónvarp og myndbandstæki á hjólavagni / Árið 2000
og nokkuð mörg ár þar á undan var til siðs að setja
myndbandstæki á vagn og rúlla honum á milli skóla-
stofa. Þetta taldist vafalaust til mikilla þæginda.
Alfræðibækur og orðabækur / Nemendur þurftu að
fletta upp í bókum ef þá vantaði orðskýringar eða
vitneskju um einhver atriði. Google svarar spurningum í
dag en sá vefur leit reyndar dagsins ljós fyrir árið 2000
eða þann 4. september 1998.
Linguafónar og kassettur / Tungumálakennarar hafa
mörg önnur ráð í dag en að vippa linguafóninum upp á kennaraborð. Netið býður
marga kosti við framburðarkennslu og það eru til öpp og hljóðforrit sem gera sama
gagn.
Hvað fer næst?
Prentað mál / Því er spáð að hefðbundnar prentaðar námsbækur muni lúffa fyrir
rafbókum og fræðandi vefsíðum. Hversu hratt og hvort það gerist skal ósagt látið enda
hefur bókin sýnt að hún er lífseig mjög.
Tölvuver / Þau þekkjast nú sennilega enn í einhverjum skólum en munu á undanhaldi,
enda æ algengara að í það minnsta eldri nemendur séu með fartölvur og eða spjald-
tölvur, að ekki sé talað um símana sem eru líka tölvur.
Hvíta tússtaflan / Hvíta tússtaflan hefur leyst krítartöfluna af hólmi víða og þykir
bæði þægilegri og heilsusamlegri. Nú er því spáð að snjallskjáir eða snertiskjáir, sem
á ensku ganga undir nafninu Smart board, séu líklegir til að taka við hlutverki hvítu
tússtöflunnar. Að sama skapi er talið að skjávarpar verði fáséðir í kennslustofum.
má segja að fjölbreyttum aðferðum sé beitt
við kennsluna. Við stóðum frammi fyrir að
þurfa ekki bara að búa til umhverfi til að
þjónusta kennarahópinn heldur alla okkar
nemendur, sama hvaða leið þeir fara í
námi sínu, og skólastofan þarf að vera búin
tækjum til þess.“
Tækjabúnaður stofunnar og allt
umhverfi hennar miðar að þessu. „Við
vildum til dæmis hafa marga skjái sem bæði
kennarinn og nemendur hefðu aðgang að.
Margir þessara skjáa eru þegar komnir upp
en þeim á eftir að fjölga. Það eru líka önnur
tæki og tól í stofunni, svo sem stórt borð
sem er í raun líka tafla. Nemendur geta
setið við borðið og unnið verkefni en síðan
er hægt að snúa borðplötunni og reisa hana
við og vinna við hana eins og hverja aðra
töflu. Við erum líka með rafræna töflu sem
sýnir sérstakan kóða sem nemendur skanna
og fá þannig aðgang að þeim upplýsingum
sem eru á töflunni hverju sinni. Raunar eru
skjáirnir í stofunni búnir á sama hátt“.
Engin þung borð
Húsgögnin í stofuna voru líka sérvalin með
það í huga að auðvelt væri að færa þau
til og skapa þannig aðstæður sem henta
kennslunni hverju sinni, hvort sem unnið
er í hópum, í einstaklingsverkefnum eða ef
kennarinn er með fyrirlestur. „Fyrir voru í
stofunni raðir af þungum borðum sem erfitt
var að færa til. Húsgögnin sem nú eru í stof-
unni eru öll létt, borðin eru á hjólum o.s.frv.
og það er því afar auðvelt að raða þeim upp
þannig að þau passi við kennsluna hverju
sinni. Þannig teljum við að það verði til flæði
í stofunni sem skiptir okkur miklu máli.“
Anna Kristín segir að nú sé unnið að því
að þjálfa kennara sviðsins í að nýta þá tækni
sem er til staðar í stofunni. Sjálf segist hún
ekki hafa fyllilega áttað sig á öllum þeim
möguleikum sem stofan byði upp á fyrr en
að loknu tveggja daga námskeiði þar sem
farið var yfir alla möguleika hennar. „Að
námskeiðinu loknu finnst mér munurinn á
því að kenna í „hefðbundinni“ stofu þar sem
kennarinn hefur aðgang að töflu og skjá-
varpa til móts við þá tækni og þá möguleika
sem eru til staðar í þessari nýju stofu nánast
eins og munurinn á því að skrifa ritgerð á
ritvél eða í tölvu. Þú getur í grunninn unnið
ritgerðina eins á bæði tækin en þú getur líka
notað alla þá möguleika sem tölvan býður
upp á til að gera svo miklu, miklu meira.“