Börn og menning - 01.04.2013, Síða 18

/ þessari grein varpa ég fram nokkrum
hugleiðingum, eða öllu heldur nokkrum
alhæfingum, gífuryrðum og spurningum,
um stöðu furðusögunnar hér á íslandi.
Ég sökkvi mér ofan í hið annarlega í
íslenskri skáldsagnagerð og íslenskri
bókmenntasögu.
Það er við hæfi að byrja á þvf að reyna
skilgreina nákvæmlega hvað furðusagan er.
Þetta er erfiðari spurning en búast mætti
við. Furðuskáldskapur hefur ekki fest sig
( sessi hér á íslandi eins og erlendis, og
þar sem íslenska bókmenntafræðinga vantar
efnivið til að flokka hafa þeir ekki enn sest
niður og gert lærða lista og flokkunarkerfi
fyrir þennan bókabálk. Ég varpa því
fram nokkrum hugtökum sem hafa verið
notuð í íslensku yfir þennan skáldskap:
furðusögur, kynjasögur, vísindaskáldsögur,
fantasíur, ævintýri, hrollvekjur, draugasögur,
staðleysusögur, tæknitryllar.
Erlendir útgefendur hafa stofnað sérstaka
bókaflokka og jafnvel bókaútgáfumerki sem
sérhæfa sig í útgáfu bóka undir þessum
mismunandi undirflokkum, en á íslandi hafa
þessar sögur ekki enn náð að aðgreina
sig frá almennum skáldskap. Kannski væri
þó réttara að halda því fram að íslenskir
útgefendur og höfundar hafi verið ragir við
að jaðarsetja bækur sínar með því að stimpla
þær þeim skaðræðisstimpli sem furðusagan
virðist vera. Skáldsögur og smásögur sem við
gætum skilgreint sem furðulegar hafa komið
út við og við síðustu fimmtíu árin, en það er
aðeins fyrir tuttugu árum að við getum sagt
að bylgja furðusagna hafi flætt yfir landið,
fyrst í barnabókunum og nú síðustu þrjú árin
í bókum sem markaðssettar eru fyrir okkur
hin sem komin eru á fullorðinsárin.
Þegar ég settist niður til að undirbúa
þessa grein velti ég fyrir mér hvernig ég
ætti í ósköpunum að tala um svo víðfeðmt
efni sem íslensku furðusöguna. Ég leitaði á
náðir bókasafnsins, fletti í bókaskrá okkar
íslendinga, Gegni gamla, og athugaði hversu
margar fslenskar furðusögur þar væri að
finna.
Það er algengt meðal lesenda og útgefenda
að skipta furðulegum bókmenntaverkum
í þrjár megingreinar: vísindaskáldsögur,
hrollvekjur og fantasíur. 18 fslenskar
skáldsögur hafa verið flokkaðar af bókasafns-
og upplýsingafræðingum landsins sem
fantasfur. Þar af komu sex út á seinasta ári og
alls þrettán síðustu þrjú árin. Fimm íslenskar