Börn og menning - 01.04.2013, Blaðsíða 35

Mér finnst...
35
neitt úr því - strákum leiddist líka í skóla
á meðan þeir sátu einir að skólagöngu og
allir kennarar voru karlkyns. Fróðleikurinn
um umheiminn og kunnáttan sem skólarnir
rniðla er sú sama. Ljóstillífun breytist ekki
eftir kyni nemandans, Afríka færist ekki til og
gufuvélar virka alveg eins, hvort sem strákar
eða stelpur eiga að læra um þær. Og það
breytist ekki heldur að það er hundleiðinlegt
að eiga að læra þetta og verða að kunna
það og vera prófaður í þessu öllu saman
þegar maður vildi miklu frekar gera eitthvað
annað. En stundum er líka gaman og oftast
er skemmtilegra að vera í skólanum - eða
V|nnunni - en hengslast einn og aðgerðalaus
heima og það vitum við öll, yngri sem eldri,
sama hvað við eigum góðar græjur.
Hér er annað leyndarmál: Strákar hafa ekki
síður gaman af sögum en stelpur og þeim
hnnst líka gaman að lesa - alveg þangað til
þeim er talin trú um að þeir hafi það ekki og
að það sé ókarlmannlegt að liggja í bókum.
þeir eru nefnilega ósköp viðkvæmir fyrir þvi
að „láta ekki eins og stelpa" og kynjaskipting
markaðarins á bókum gerir að verkum að
þeir sneiða hjá fjölmörgum sögum sem
9*tu skemmt þeim vel. Að maður nefni nú
ekki þá tilhneigingu okkar eldra fólksins að
gefa stelpum bækur (rólegheitaleikföng) en
strákum dót (hasarleikföng) og styrkja með
því fordómana sem við miðlum börnunum
um eðli þeirra og upplag.
Með því að telja strákunum okkar (og
þá á ég ekki við handboltalandslið karla)
trú um að þeim þyki ekki gaman að lesa
sviptum við þá fullum notum af besta tæki
sem völ er á til mannlegra samskipta og
upplýsingamiðlunar: tungumálinu. Viljum
við það? Væri okkur ekki nær að halda að
þeim lestri frá fyrstu tíð, styrkja bókakost
skóla á öllum skólastigum og gera bókasöfn
að eðlilegum viðkomustað allra barna, bæði
til yndislestrar og fróðleiksöflunar? Og já,
lesefnið má alveg vera rafrænt líka.
Leiðindi styrkja skapgerðina, auk þess
að vera stórlega vanmetin uppspretta
nýsköpunar. Ef engum hefði nokkurn
tímann leiðst hefðum við t.d. ekki Internetið
í þeirri mynd sem við þekkjum það.
Upplýsingahraðbrautin er hins vegar heilt
vegakerfi orða, einnig þeirra sem aldrei eru
sögð en við lærum samt.
Höfundur er þýðandi
„Mér finnst..." lýsir skoðunum
höfunda fremur en ritstjórnar
eða stjórnar IBBY samtakanna.