Studia Islandica - 01.06.1937, Síða 27

25
ar Orkneyjar af Noregskonungum, sækir vestur. Hann
á bandamenn á Skotlandi, þar sem er Frakökk og Ölvir
rósta og tengdamenn þeirra skozkir (Maddaður jarl og
Haraldur sonur hans). Hann nær fyrst tökum á Hjalt-
landi, en Orkneyjar liggja vitanlega ekki lausar fyrir.
Þá er það á húsþingi í Hernum, að Rögnvaldur heitir á
Magnús jarl og lofar að gera steinmusteri í Kirkjuvogi
og vígja honum, „ok yrði þangat komit hans helgum
dómi ok biskupsstólinum með“. Þetta heit virðist þá
fest, áður en beinin voru flutt í Kirkjuvog, en eftir að
þau voru upp tekin. Nú er skiljanlegt, að Vilhjálmur
þorir að hreyfa sig. Vitanlega mega hér hafa farið á
milli orð leynileg, en þó hefur Vilhjálmur sjálfsagt ekki
farið lengra en svo, að hann flyti, hversu sem færi.
Sem kirkjunnar maður gat hann vel haft ástæður til
að styðja helgi Magnúsar, þegar séð varð, að það mál
hefði verulegan framgang. — Fyrirtæki Rögnvalds
tókst vel, hann komst að hálfum eyjum, en litlu síðar
var Páll jarl fangaður af Sveini Ásleifarsyni og fluttur
upp á Skotland.
Nú er auðvitað ekki unnt að segja nákvæmlega, á
hvaða tíma Vita Roðberts er samin, nema að hún er til
orðin um þetta leyti. Hún er vitanlega mjög mikilsverð
fyrir Rögnvald jarl, þar sem hún boðar af miklum á-
huga helgi Magnúsar og er harðskeytt í fjandskapnum
við Hákon jarl. Það er ekki að efa, að fylgismenn Rögn-
valds muni hafa haldið henni á lofti.
Eins konar framhald af Vita eru frásagnir af jar-
teiknum Magnúsar. Þær þurfa ekki að vera eftir Roð-
bert, enda með allt öðrum blæ, en Vita og jarteiknabók-
in mynda þó að nokkru leyti eina heild. Texti sá, er
tengir saman þessi tvö rit, er nú aðeins til í gerð Orkn-
eyinga sögu, og hefur líklega verið eitthvað öðruvísi í
upphafi, væntanlega varla verið talað svo bert um Vil-
hjálm biskup (hér er eyða í MI). Vafalaust hefur jar-
teiknabókin í öndverðu verið á latínu, enda er vikið