Ársrit um starfsendurhæfingu - 2021, Qupperneq 65

VIÐTAL
hjóna þremur árum seinna. Ég vann þessi
ár vaktavinnu og hafði enga dagmömmu
fyrir yngri dótturina. Ég valdi því að vinna
sem mest kvöldvaktir svo ég gæti sinnt
stelpunum á daginn. Það, að komast til
vinnu, var á við erfitt púsluspil. Auk þessa
sváfu stelpurnar mínar báðar lítið á nóttunni
frá fæðingu. Ég var því er þarna var komið
sögu nánast ósofin alla daga og hafði verið
í þannig ástandi í mörg ár. Jafnframt hafði
ég orðið fyrir dálitlu áfalli í einkalífi, frændi
minn, sem mér þótt mjög vænt um, dó – og
okkar hjónum var sagt upp leigusamningi
svo við, þannig séð, stóðum á götunni.
Loks gerðist það að manninum mínum
bauðst starf á Skagaströnd, þar sem ég er
fædd og uppalin. Hann tók við þessu starfi
en ég varð eftir með börnin í eitt ár. Ég
óneitanlega átti bágt með að ákveða hvort
ég vildi setjast að fyrir norðan. Mér fannst
erfitt að hætta að vinna á hjartadeildinni.
Það var enn einn streituvaldurinn.“
Hætti að geta sofið
Hvað gerðir þú í þessum erfiðleikum?
„Sótti um þjónustu hjá VIRK. Þá var ég
hætt að geta sofið. Líkaminn var kominn
á slíkan yfirsnúning að mér tókst ekki að
festa svefn. Ekki bætti úr skák að ég hafði
verið með ógreinda gigt frá barnæsku sem
versnaði mjög við barneignirnar. Ég komst
varla fram úr rúmi. Í mínum genum er gigtin
fyrirferðarmikil. Ég dróst samt á fætur. Í
minni fjölskyldu tíðkast ekki að fólk liggi í
rúminu nema það sé við dauðans dyr, ef
svo má segja. Gigtin sem þjáir mig er ekki
sýnileg öðrum, fólki finnst því ótrúlegt að ég
sé eins slæm og raun ber vitni.
Trúnaðarlæknirinn sem ég fór til fékk upp
úr mér alla þessa sögu, sem ég alls ekki
ætlaði að segja. Í framhaldi af því sagði
hann: „Eydís, þú þarft hjálp. Þú getur ekki
meira.“ Þegar læknirinn sagði þetta gerðist
það sem ég hafði lengi í leynum hjartans
óttast – ég brotnaði saman. Hann var mjög
undrandi á að ég væri enn að vinna og lagði
til að sótt yrði um fyrir mig í þjónustu hjá
VIRK samhliða hlutavinnu á hjartadeildinni.
Vinnan var vissulega ekki alltaf auð-
veld. Skömmu áður en ég heimsótti
trúnaðarlækninn þá upplifði ég hræðilega
erfiða vakt, þá verstu í starfssögu minni. Ég
fékk áfallastreitu í kjölfar þeirrar upplifunar.
Enda þá illa undir það búin að mæta miklum
hremmingum vegna heilsufarsástands
míns – er ég þó ýmsu vön úr starfi mínu
á hjartadeild og víðar í heilbrigðiskerfinu.“

Var veikari en ég gerði mér
grein fyrir
Hvaða úrræði buðust þér hjá VIRK?
„Ég var má segja send til ráðgjafa VIRK þótt
mér fyndist innra með mér að deildarstjórinn
og læknirinn væru á einhvern hátt að
taka fram fyrir hendurnar á mér. Ég hafði
fordóma gagnvart þessu úrræði. Ég sá ekki
sjálf hvernig fyrir mér var komið. Ráðgjafinn
sýndi mér fram á að ég væri miklu veikari
en ég gerði mér sjálf grein fyrir. Ég hefði
þó mátt segja mér það sjálf því ég var á
þessu tímabili að hitta sálfræðing á vegum
heilsugæslunnar. Haldið var ranglega að ég
þjáðist af fæðingarþunglyndi en hið sanna
var að ég var með D-MER syndrome, það
er hormónabrenglun sem kemur stundum í
kjölfar brjóstagjafar hjá konum. Ég var mjög
heppin að lenda hjá þessum sálfræðingi og
hélt áfram að hitta hann eftir að ég kom í
þjónustu hjá VIRK. Síðar vildi ráðgjafinn
reyndar að ég færi í meðferð hjá öðrum
sálfræðingi.“
Hvað var gert til að hjálpa þér varðandi
stoðkerfisvandann og svefnleysið?
„Ráðgjafi VIRK sá að ég var afar þreytt og
lagði til að ég myndi nýta tímann til að hvíla
mig. Hún vissi að ég hafði lengi stundað
líkamsrækt, kannski af full miklum ákafa.
Ég var vinsamlega beðin að nota hvert
tækifæri til að hvíla mig. Smám saman
sá ráðgjafinn að eitthvað mun meira var
að mér en einskær þreyta. Í framhaldi af
því var ég beðin að fara til læknis. Það var
ekki nýtt fyrir mig, ég hafði gengið á milli
lækna vegna gigtarinnar frá unga aldri. Ég
fór samt fyrir orð ráðgjafans til læknis sem
sagði mér að fara út að ganga. Ég sagði
þessum lækni að ég sjálf teldi að ég væri
með hryggikt. Þá spurði hann mig: „Varstu
að gúggla?“ Ég játti því en teldi eigi að
síður að þetta væri rétt greining. Ég er jú
hjúkrunarfræðingur. Þessi heimsókn og
greiningin mín leiddu til myndatöku sem
ekki var búið að vinna úr þegar ég fékk
mér jógúrt. Varla var ég búin að renna
henni niður þegar ég bólgnaði öll upp og
endaði á bráðamóttöku með fjörutíu stiga
hita. Grunur vaknaði um að ég væri með
sjálfsofnæmissjúkdóma. Ég var þá send á
dagdeild gigtarlækninga og það beinlínis
bjargaði lífi mínu. Þar greindist ég með
hryggikt og Crohn‘s-meltingarfærasjúkdóm
sem hefur töluverð áhrif á líf mitt.“
Næringu minni var ábótavant
Hvaða ráða var gripið til?
„Á vegum VIRK hitti ég næringarfræðing
sem sá í hendi sér hvað af næringu minni
væri ábótavant. Ég er með laktosa- og
glútenóþól og verð að passa mjög vel hvað
ég set ofan í mig,“ segir Eydís.
„Ég get ekki borðað bólgumyndandi mat. Í
þokkabót er ég með vanvirkan skjaldkirtil.
Það greindist ekki fyrr en ég var tvítug og
hafði mikil áhrif á næringu mína. Ég hef
löngum verið í nokkurri yfirvigt, mér fannst
það leiðinlegt þegar ég var yngri en nú finnst
mér skipta mestu að vera heilbrigð. Þyngdin
segir lítið um úthald eða heilsufar fólks.
Hvað gigtina varðar þá fékk ég líftæknilyf í
æð sem ég þarf að fá á sex vikna fresti. Þessi
lyf hafa bjargað mér. Ég get ekki ímyndað
mér hvernig tilvera mín væri án þeirra lyfja.
Ég fann breytingu við fyrsta skammt, ég
næstum hoppaði upp úr stólnum. Ég varð
allt í einu hraust, ástand sem ég hafði ekki
komist í undanfarin fimm ár.“
Ráðgjafinn gaf mér aukið
sjálfstraust
Fórstu að geta sofið betur?
„Já, ég fékk lyf sem hjálpuðu mér með
svefninn. Ráðgjafinn minn hjá VIRK gaf
mér eitt mjög mikilvægt – sjálfstraust til
að berjast fyrir sjálfri mér. Ég áttaði mig
á að ég yrði að setja súrefnisgrímuna á
sjálfa mig í stað þess að vera alltaf að setja
hana á aðra. Það var mér dýrmætt að
Ráðgjafinn minn hjá VIRK gaf mér eitt
mjög mikilvægt – sjálfstraust til að berjast fyrir
sjálfri mér. Ég áttaði mig á að ég yrði að setja
súrefnisgrímuna á sjálfa mig í stað þess að vera
alltaf að setja hana á aðra.“
65virk.is