Þjóðmál - 01.09.2017, Blaðsíða 54

52 ÞJÓÐMÁL Hausthefti 2017
Það er mál margra að loftslagsbreytingar séu
mikilvægustu viðfangsefni mannkyns í bráð
og lengd. Margar ríkisstjórnir og þjóð-
höfðingjar taka undir þetta og líklega allar
ríkisstjórnir þróaðra landa, a.m.k. í orði kveðnu,
nema ríkisstjórn og þjóðhöfðingi þess ríkis
sem talið er næstmesti áhrifavaldur á hlýnun
jarðar ef kenningin um gróðurhúsaáhrif kol-
tvíildis, CO2, er tekin trúanleg. Það var sænskur
vísindamaður sem árið 1896 lagði fyrstur
manna fram rökstudda tilgátu um samband
styrks koltvíildis í andrúmslofti og lofthitastigs
við yfirborð jarðar. Nú þykir óyggjandi að
jákvætt samband sé á milli hitastigsþróunar á
jörðinni frá upphafi iðnbyltingar árið 1750, er
kolanotkun jókst fyrir alvöru og olíubrennsla
rúmri öld síðar, og styrks CO2 í andrúmslofti,
sem vaxið hefur yfir 40% á tímabilinu upp í um
410 ppm(1).
Heildarlosun CO2 af völdum orkunotkunar
manna nam árið 2016 um 34 milljörðum
tonna og óx aðeins um 0,1% frá árinu áður,
sem er lítið miðað við árlega meðalaukningu
undanfarinna 10 ára, eða 1,6%. Mest munaði
Umhverfismál
Bjarni Jónsson
Loftslagsmál, orkuskipti
og tengdar fjárfestingar
Áður fyrr var hlutdeild endurnýjanlegra orkulinda í orkunýtingu landsmanna lengi vel um 85%, en vegna gríðarlegrar
aukningar á notkun flugvélaeldsneytis á undanförnum fimm árum er ekki lengur hægt að slá um sig með þessari háu tölu,
heldur var hún komin niður í 75,6% í árslok 2016 og virðist enn vera á niðurleið.