Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2007, Síða 69

Minningabrot
Eitt leikrit man ég eftir að hafa séð sem
fullorðna fólkið setti upp. Það var Ráðs-
konan á Grund. Þau sem að því stóðu,
bjuggu söguna í leikbúning. Ekki man ég
eftir öllum persónunum, en man þó að
Ágústa á Landamótum lék frúna á Grund,
Emil Emilsson í Hátúni soninn á heimilinu
og Guðrún systir hans ráðskonuna. Mér
fínnst líka að Jói og Anna Birna hafí leikið
þarna en man ekki hvaða persónur eða
hvort fleiri léku.
Aðrar skemmtanir sem ég fór á voru
auðvitað jólatrésskemmtanirnar. Það var
óskaplega skemmtilegt og hátíðlegt. Stórt
jólatré fallega skreytt og þá voru kerti í þar
tilgerðum klemmum á trénu. Það hefur
verið ærið starf að passa að ekki kviknaði í.
Allir komu á þessar skemmtanir og gengu
kringum jólatréð og sungu. Þeir spiluðu
undir sönginn á orgel Sigurður á
Hánefsstöðum eða Þórarinn á Þórarins-
stöðum. Á eftir var svo dansað og voru
börnin með svo lengi sem foreldramir voru
á skemmtuninni.
Fyrir dansinum spilaði Emil Guðjóns-
son i Hátúni á tvöfalda harmónikku. Þegar
leikrit voru sett upp voru alltaf böll á eftir
og Emil spilaði. Á jólatrésskemmtunum
voru veitingar, kaffí og kakó, pönnukökur,
hvítar randalínur og gyðingakökur. Það var
alltaf drukkið í Sjólyst. Þar var aðstaðan
fyrir hendi að laga kaffí og leggja á borð,
enda örstutt að fara úr Skjaldbreið niður í
Sjólyst. Hvorki í skólanum né í Skjaldbreið
var vatn eða frárennsli.
Fyrir jólatrésskemmtanirnar komu
konurnar saman og skiptu með sér verkum.
Sumar bökuðu randalínur aðrar pönnu-
kökur. Mamma bakaði alltaf pönnukökur.
Einhverjar tóku að sér að skreyta húsið og
tréð. Enn aðrar sáu um kaffið en þar sé ég
fyrir mér Ingibjörgu í Dagsbrún, Sigur-
borgu í Sjávarborg, Jónu á Landamóti og
Guðfmnu á Þórarinsstöðum.
Emil Guðjónsson í Hátúni. Eigandi myndar:
Ljósmyndasafn Austurlands.
Eins og ég sagði áðan vom börnin á
skemmtuninni meðan foreldramir voru,
enda enginn heima til að passa þau. Þegar
þau vom orðin þreytt lögðu þau sig bara á
bekk og sofnuðu. Það vom baklausir bekkir
meðfram veggjunum allt í kring í húsinu.
Eg man að í fyrsta skipti sem eldri systir
mín fór á jólaball, var hún 5 mánaða. Þá var
komið með dreng, sem var aðeins yngri en
hún, i þvottabala. Það var búið um drenginn
í balanum eins og rúmi og þótti þetta frábær
lausn. Þá þekktust ekki burðarrúm. Systir
mín fékk að leggja sig í balann einhvern
tíman um kvöldið og svaf vært. Á þessar
skemmtanir komu allir Eyrarbúar sem
nokkur tök höfðu á að komast að heiman.
Kaupstaðaferðir
Engin verslun var á Eyrunum. Þurfti að
sækja alla þá þjónustu inn í bæ. Langoftast
var farið á bát og þá á einhverjum af stærri
bátunum. Oft fór margt fólk sem þurfti að
sinna einhverjum erindum í bænum. Eg
67