Luxus - 01.04.1986, Blaðsíða 46

„Kvikmynd er áfengur kokkteill og verður smátt og smátt nauðsynlegur vímugjafi,"
segir Ámi Þórarinsson sem gengið hefur með þennan ólæknandi sjúkdóm frá því hann
man eftir sér og þar af flokkað hann sem atvinnusjúkdóm s.l. fimmtán ár. „Yndislegan
atvinnusjúkdóm," bætir hann við.
öfugt við flesta aðra sjúklinga reynir Ámi allt hvað hann getur að viðhalda
einkennum veikinnar og má ekki til þess hugsa að honum batni. „Mér líður mjög iHa
ef ég hef ekki séð a.m.k. eina kvikmynd á viku," segir hann. Ámi er reyndar nýsestur
í ritstjórastól Mannlífs, en áður var hans aðalstarf að gefa myndunum í bíóum
borgarinnar umsögn sína í Morgunblaðinu. „Þá sá ég svona mynd á dag að meðaltali
og þegar verstu köstin gengu yfir, allt að 14-15 myndir á viku, bæði í bíó og af
myndböndum."
Eins og nærri má geta hefur Ámi ýmislegt að segja um kvikmyndir vítt og breitt
og tími kominn til að pumpa hann svolítið á breiðari grundvelli en verið hefur.
TEXTI. ASGRIMUR SVERRISSON
Kvikmyndasœlkerinn Árni Þórarinsson lýsir
viöhorfum sínum til hins áfenga kokkteils;
kvikmyndarinnar.
Hvað finnst þér svona merkilegt við kvikmyndir, Árni?
Einfaldasta skýringin er trúlega sú að mér finnst gaman í myrkrinu, - þegar
ljósin slökkna í salnum en annað líf kviknar uppá tjaldi og ég er einn með fólki
/g sem er að gera eitthvað allt annað en ég sjálfur.
Það ætla ég nú ekki að túlka sálfræðilega. En
þetta hefur mér þótt skemmtilegt alveg frá því
ég sá fyrstu bíómyndimar með pabba og
mömmu, þýskar söngvamyndir með Peter Alex-
ander og danska gamanleiki eins og Karlsen
stýrimann, sem gengu hvað
best þá. Svo em auðvitað til
margar fræðilegar kenningar
um áhrif kvikmyndarinnar
sem samsteypu margra list-
greina. Ég læt þær liggja milli
hluta.
Nú hefur þú gagnrýnt kvik-
myndir í meira en áratug.
Hefurðu komist að því í
hverju starf kvikmyndagagnrýnandans er fólgið?
Það er blaðamennska. Sérhæfð blaðamennska þar
sem miðlað er upplýsingum og skoðunum, helst
rökstuddu mati á því sem er að gerast í kvikmynd-
um. Ég kann annars betur við orðið „umsögn“ en
„gagnrýni“ eða „dómur.“
Og hvað finnst þér um úrval kvikmynda í kvik-
myndahúsum og á myndböndum?
Á myndbandamarkaðnum er úrvalið tilviljanakennt. Þær myndir sem em
auglýstar upp í blöðum með hálf- og heilsíðuauglýsingum em framhaldssyrpur,
bandarískar sápuóperur og eldhúsreyfarar. Þetta dót er rfkjandi á markaðnum.
En það laumast inná hann alveg stórmerkilegar myndir sem ekki em auglýstar
á neinn hátt. Mín tilfinning er sú að eigendur myndbandaleiga séu menn sem
ekki em vel að sér í kvikmyndum yfirleitt, þannig að það er frekar hending hvað
lendir í hillunum en yfirvegað úrval. En ef fólk gefur sér tíma til að fara á milli
myndbandaleiga og leita, þá er fullt af forvitnilegum myndum á markaðnum.
Það sem einkum vantar em gömul meistaraverk og myndir frá löndum utan
enskumælandi svæðisins.
Framboð bíóanna verður sífellt meira og myndirnar nýrri. En úrvahð verður
ekki endilega fjölbreyttara. Það speglar aðeins þróunina á alþjóðlegum kvik-
myndamarkaði. Þar er bandarísk einstefna ráðandi og hún er það líka hér. Stöðug
og fjölbreytt miðlun á myndum frá öðmm löndum er það sem þarf. Kvikmynda-
hátíð annað hvert ár fullnægir ekki þessari þörf, sem er alveg ljóst að er fyrir
hendi. Hún kom t.d. berlega í ljós í aðsókninni á síðustu Kvikmyndahátíð.
En nú hefur það sýnt sig að þegar bíóin eru að myndast við að sýna aðrar
myndir en breskar og bandarískar hefur aðsóknin verið afar dræm. Á Kvikmynda-
hátíð Listahátíðar hefur aðsókn hins vegar verið mjög góð þegar vel tekst til, allt
uppí 20.000 manns. Er þetta ekki einhver angi af menningarsnobbi, þ.e. fólk
hugsar með sér að það verði endilega að sjá þessar myndir af því að þær eru
sýndar undir fána Listahátíðar?
46 LÚXUS