Saga - 2019, Blaðsíða 34

32
framar almennum reglum persónuverndarlaga er varða varðveislu
og eyðingu á persónugreinanlegum skjölum í skjalasöfnum opin-
berra aðila og í safnkosti opinberra skjalasafna. Í nefndaráliti alls-
herjar- og menntamálanefndar um frumvarpið um persónuvernd og
vinnslu persónuupplýsinga sem varð að lögum er tekið undir þetta
sjónarmið.21 Í lögum um opinber skjalasöfn er kveðið skýrt á um að
opinberir aðilar megi ekki eyða neinu skjali í skjalasöfnum sínum
nema að heimild liggi fyrir eins og áður hefur komið fram.
Rétturinn til að gleymast snýr því einkum að persónuupplýsing-
um á netinu og veitir hann einstaklingum rétt til þess að geta farið
fram á það við netþjónustuaðila, til dæmis rekstraraðila leitarvéla
eins og Google, að þeir fjarlægi persónuupplýsingar sem þeir hafa
safnað um viðkomandi.22 Í minnisblaði frá framkvæmdastjórn
Evrópu sambandsins í byrjun árs 2014 var tekið sérstaklega fram að
rétturinn til að gleymast væri ekki til þess að leggja stein í götu
sögulegra rannsókna eða skjalasafna:
Rétturinn til að gleymast snýst ekki um að endurskrifa söguna. Tillaga
framkvæmdastjórnarinnar verndar tjáningarfrelsi og frelsi fjölmiðla
sem og sögulegar rannsóknir og vísindarannsóknir. Tillagan veitir und-
anþágur fyrir þessar greinar þar sem aðildarríkin eru hvött til að inn-
leiða landslög til að tryggja þessi grundvallarréttindi. Þetta gerir skjala-
söfnum kleift að starfa áfram á grundvelli sömu meginreglna og þau
gera í dag. Á sama hátt má varðveita persónuupplýsingar eins lengi og
þörf er á til að standa við samninga eða uppfylla lagaskyldu (svo sem
þegar borgarar gera lánssamning við banka). Í stuttu máli er rétturinn
til að gleymast ekki alger og hefur ekki áhrif á sögulegar rannsóknir
eða frelsi fjölmiðla.23
sagnfræðingar og persónuvernd
21 Vef. Alþingi. Nefndarálit allsherjar- og menntamálanefndar um frumvarp til
laga um persónuvernd og vinnslu persónuupplýsinga, https://www.althingi.
is/altext/148/s/1281.html, 8. ágúst 2019.
22 Vef. Alþingi. Frumvarp til laga um persónuvernd og vinnslu persónuupplýs -
inga.
23 Á ensku hljóðar textinn svo: „The right to be forgotten is not about rewriting
history. The Commission’s proposal protects freedom of expression and the
freedom of the media, as well as historical and scientific research. It provides
exemptions for these sectors asking Member States to adopt national laws to
guarantee the respect of these fundamental rights. This allows archives to con-
tinue operating on the basis of the same principles as today. Equally, personal
data may be kept for as long as it is needed to carry out a contract or to meet a
legal obligation (for example when citizens have a loan contract with their
bank). In short, the right to be forgotten is not absolute and does not affect his