Strandapósturinn - 01.06.2016, Blaðsíða 81

79
Haukur Jóhannesson
og Guðmundur G. Jónsson
Örnefni á Munaðarnesi
í Árneshreppi
Inngangur
Í Jarðabókinni 1686 er jörðin Munaðarnes metin 20 hundruð en
hefur verið hækkuð í 30 hundruð í Jarðabókinni frá 1695 og svo
er hún metin í Jarðabók Árna Magnússonar og Páls Vídalíns 1706
(þar er reyndar sagt að hún hafi verið 24 hundruð fyrir hækkun).
Hún var þá með hæstan dýrleika jarða í Árneshreppi. Í Jarðatali á
Íslandi sem J. Johnsen tók saman 1847 er jörðin metin 24 hund-
ruð og þar eru „eyðihjáleigurnar Miðhús og Eyðishús taldar með“.
Í Nýrri jarðabók fyrir Ísland frá 1861 er jörðin enn talin 24 hund-
ruð.
Jörðin var gagnsöm meðan fornir búskaparhættir voru við lýði
og hlunnindi nýtt til hins ýtrasta. Þá var yfirleitt margbýlt og hafa
því örnefni haldist betur en þar sem einbýlt var. Heimildarmenn
að eftirfarandi örnefnalýsingu eru nokkrir. Guðmundur G. Jóns-
son, bóndi á Munaðarnesi, tók saman örnefnaskrá fyrir
Örnefnastofnun Þjóðminjasafns 1975 og er hún uppistaðan í
grein þessari. Guðmundur byggir vitaskuld á þeim örnefnaforða
sem notaður hefur verið á Munaðarnesi þar sem ættmenn hans
hafa búið um langan aldur. Auk þess er Gunnar Guðjónsson frá
Eyri heimildarmaður að nokkrum örnefnum við landamerki
Munaðarness og Eyrar og nöfnum á boðum undan Munaðarnes-
skerjum. Skarphéðinn Njálsson frá Krossnesi bætti við nöfnum á
Krossnesfjalli. Að lokum ber að geta ódagsettrar örnefnaskrár
sem Njáll Guðmundsson (faðir Skarphéðins Njálssonar) tók