Sjálfsbjörg - 01.07.1970, Blaðsíða 43
hefur að nokkru safnað, að nokkru afrit-
að og að nokkru samið. Um handbragð
hans er þessi vitnisburður Jónasar Rafnars
í formála að Grímu 1931:
„Sögur hans eru allar merkar í sinni
röð, vandaðar að efni og frágangi, enda
var höfundurinn alþekktur gáfu- og
menntamaður“.
Séra Stefán Kristinsson prófastur á
Völlum, sem var nágranni Þorsteins síð-
ustu æviár hans, hafði um hann þau um-
mæli, að „hann væri eigi aðeins undra-
verður fræðasjór og stórlesinn vitsmuna-
maður, heldur og háþroskaður andans
maður og hið mesta karlmenni.“
Þorsteinn Þ. Þorsteinsson rithöfundur
minnist þessa nafna síns með eftirfarandi
orðum m. a.: „Þorsteinn var andríkur mað-
ur og skapmikill, heitur trúmaður, göfug-
ur í hugsun, orðum og verkum og stórlát-
ur í lítillæti sínu“.
Þorsteinn Þorkelsson var gott skáld og
ort talsvert alla ævi, þótt fátt af því sé
prentað. Flest voru 1 jóð hans andlegs eðlis
og gefa innsýn í sálarlíf hans og hversu
honum á stundum hefur legið við að láta
bugast af líkamlegum þjáningum og and-
streymi, en þá leitaði hann huggunar í
trúarsamfélaginu við Frelsara sinn og bið-
ur þann um líkn, sem eins og hann sjálfur
orðar það eitt sinn „Sem allt getur helgað
og blessað og bætt, og blómgað og frelsað
og lífgað og grætt.“
Og þegar andstreymið ætlaði að buga
hann, fær hann huggun við sama brunn-
inn eins og Hallgrímur Pétursson, sem
sagði eins og velþekkt er:
„Við þennan brunninn þyrstur dvel ég,
þar mun ég nýja krafta fá,
í þessi inn mig fylgsnin fel ég,
fargar engin neyð mér þá.
Sælan mig fyrir trúna tel ég,
hún tekur svo Drottins benjum á.“
Þorsteinn Þorkelsson hefur auðgað þjóð-
ina að mörgum sálmum, sem eru sannar
perlur að dýpt og fegurð, þar á meðal sálm-
inn alkunna: „Ég fell í auðmýkt flatur
niður“.
1 einu eintali sálarinnar eins og John
Bunyan orðar þar í „För Pílagrímsins",
kemst Þorsteinn svo að orði:
„Þú einn veizt hvað þjáðu hjarta,
þrengir böls á huldri leið,
ég vil biðja, en ekki kvarta,
undan minni þungu neyð.
Lát þitt friðar ljósið bjarta
lýsa mér um reynslu skeið“.
„Já, „hann vildi biðja en ekki kvarta“,
hann hafði sjálfur reynt þann mikla sann-
leika, sem lýst er í sálminum alkunna:
„Ó, þá náð að eiga Jesúm, einkavin í hverri
þraut“.
En Þorsteinn Þorkelsson var enginn inn-
hverfur draumóramaður, þótt hann án efa
oftlega hefði ástæðu til þess að taka undir
með skáldinu: „Fótur minn er fastur, þótt
fljúga vilji önd“. Hann lét það ekki hindra
sig í að vera sívakandi, fullur af eldheit-
um áhuga og brennandi framfaraþrá. Þetta
kemur vel í Ijós í erindi, sem er hluti af
kvæði, er hann orti í tilefni af brúar-
vígslu:
„Hátt á fjöllum frelsisroðinn,
fagurt ljómar víða til að sjá,
það er ávallt betri tíma boðinn,
blíðusælli daga, fögur spá.
Sýnist mér, sem frelsistímar fornir,
er frægðarljóma dreifðu vítt um heim,
aftur nú á ný sé endurbornir,
nái snerta jökla, fold og geim.“
Þetta eru þá glefsur úr sögu Þorsteins
Þorkelssonar, mannsins, sem þrátt fyrir
stórkostlega fötlun reis upp úr ösku and-
streymisins og sem á margan hátt má
verða öðrum hvati þess að láta ekki bug-
ast, heldur „sem laxinn“leita móti straumi
sterklega og stikla fossa“.
SJÁLFSBJÖUG 43