Fréttablaðið - 11.06.2022, Blaðsíða 22

Það er bara
best af öllu
ef fólk
getur bara
fengið að
vera það
sem það er.
Hvernig
sem það
fæddist.
Tónlistar-, ljóðlistar- og
myndlistarmaðurinn Bjart-
mar Guðlaugsson segir ekki
koma til greina að skipta
gítarnum út fyrir harmóníku
þegar hann verður sjötugur á
mánudaginn. Hann reiknar
með að verða þrjóskari með
árunum og vill að gamli tuð-
kallinn verði friðaður.
Bjartmar Anton Guðlaugs-
son fæddist 13. júní 1952
á Fáskrúðsfirði, sem gerir
hann sjötugan á mánu-
daginn. Þegar hann var
sjö ára f lutti fjölskyldan til Vest-
mannaeyja þar sem hann bjó til til
tvítugs þegar hann flutti til Reykja-
víkur.
„Það er ekkert að frétta af mínu
uppeldi maður. Ég gæti ekki einu
sinni gefið út ævisöguna vegna þess
að þetta var svo óspennandi sem
frekast gat verið. Pabbi alltaf edrú.
Sá ekki sólina fyrir mömmu í sextíu
ár og það var gagnkvæmt. Hvernig
í ósköpunum getur það verið eitt-
hvað spennandi?“ spyr Bjartmar,
þar sem hann situr í sólinni úti á
svölum heima í Vesturbænum og
lætur sér fátt um finnast þótt hann
sé að verða 70 ára á mánudaginn.
„Ég nenni ekkert að tala um gítar-
sóló,“ heldur hann áfram og áréttar
að hann sé voðalega lítið fyrir stöðl-
uð blaðaviðtöl um ferilinn. Kannski
lítil hætta á því í þessu tilfelli en
öllu líklegra að töluð verði tóm vit-
leysa, þar sem saman eru komnir
þrír júní-tvíburar. Viðmælandi og
blaðamaður báðir fæddir 13. júní,
að vísu með nítján ára millibili, og
ljósmyndari sem á afmæli 15. júní
og því örugglega allir í besta falli
svolítið skrýtnir.
„Já, já, við förum ekkert að verða
syfjaðir fyrr en í ágústlok,“ segir
Bjartmar við góðar undirtektir. „Það
er nú málið. Að vakna inn í eilífan
dag. Bara það fyrsta sem þú kemur
inn í á norðurhveli jarðar. Það
kemur skemmtilega klikkað fólk út
úr því sem heldur húmornum uppi.“
Já, það er þetta með húmorinn
en svo er svona vitleysingur eins og
Donald Trump mitt á milli okkar.
„Já, já. Og Che Guevara er líka
fjórtánda. Tvíburinn er þannig sko,
myndi ég segja, að annað hvort ertu
svona „stjúpid“ tvíburi eða þú ert
svona þenkjandi tvíburi. Ég hefði
frekar viljað eiga samskipti við Bob
Dylan heldur en Che Guevara hefði
ég verið virkur þá.
En 14. júní, sko alls ekki Trump
en svo bara þekki ég mjög margt
fólk sem er fætt 14. júní og það eru
svo margir þar sem eru algerlega
hinum megin þannig að ég held að
tvíburinn sé svona eitthvað nett
geðklofa fyrirbæri,“ segir Bjartmar
og hinir tvíburarnir tveir taka undir
einum rómi.
Húmorslausir skemmtilegastir
Þaðan er auðvitað komin línan
djúpþenkjandi Dylan eins og mig?
„Já, já, Dylan missir meðvitundar-
greind stundum og þá fer hann í
sínar eigin víddir en hvort hann
skilar sér til baka. Það veit ég ekki.“
Hú n g e t u r n ú l í k a v e r i ð
svolítið sterk þunglyndistaugin í
tvíburanum.
„Já, já, hún er bara eins og
húmorinn. Sko, hvað eigum við
að segja, kímnigáfan, hún er bara
eins og allt. Hún sprettur af engu.
En það er svo merkilegt með
mig að mér finnst húmorslausir
menn skemmtilegastir. Ég elska
húmorslausa menn. Ég er f ljótur
að finna þá út og ég stúdera þá. Og
svona kjaftaháka og hrokagikki. Ég
hef ægilega gaman af þeim. Þetta er
efniviður!
Ég vil bara friðlýsa gamla tuð-
kallinn og halda síðan svona tuð-
skemmtanir þar sem allir komast
að með sitt tuð. Þetta eru týpurnar
mínar,“ segir Bjartmar, áður en hinn
fornfrægi Sumarliði dúkkar óhjá-
kvæmilega upp.
„Sumarliði er partíplága og mór-
alsmorðingi,“ segir Bjartmar en
Sumarliði er partíplága
og móralsmorðingi
réttir síðan hlut þess fulla með því
að benda á sársaukann sem bjó í
þessum viðkvæma manni sem faldi
viðkvæmni sína með hroka. „Og til
að framkalla þennan hroka þurfti
hann brennivín. Ég held að þetta
munstur sé til nokkuð víða. Það er
bara svoleiðis og þeir slæðast alltaf
með þessir og eru nauðsynlegir fyrir
okkur hina svo við getum smjattað á
því. Er það ekki bara svoleiðis?“
Bassanótan í
tilfinningaskalanum
Þannig að þú vak nar ekke r t
angurvær á mánudaginn og lítur
yfir farinn veg?
„Jú, jú, blessaður góði. Maður
hugsar til baka og maður á alveg
mjög margar gleðistundir í lífinu
og allt svoleiðis en svo má ekkert
gleyma því að stundum dregur
fyrir sólu og þá er bara eins gott
að standa sig. Því ég á það alveg til
að fara í djúpar hugsanir og djúpar
hugsanir þurfa ekkert alltaf að vera
rosa góðar.
Stundum sér maður eftir hlutum
sem maður gerði og ef maðurinn er
bara ekki svoleiðis þá er hann ekki
að taka þátt í lífinu,“ segir skáldið
undir áköfum fuglasöng og stefnir
lengra á djúpmiðin.
„Þú verður að hafa allar þessar
tilfinningar og þegar það dimmir
svona yfir mér þá geri ég mér alveg
grein fyrir því og fer eftir frásögn og
áliti vinar míns og myndlistarkenn-
ara í Danmörku sem ég ber og bar
mikla virðingu fyrir.
Hann sagði við mig: Þunglyndi er
bara ein af tilfinningunum. Það er
tilfinningaskalinn og þar er þung-
lyndi kannski bassanótan en svo
rýkurðu upp úr því og ferð að spila
efri nóturnar og sólin birtist. En þú
mátt ekki vera hræddur við þessa
tilfinningu því að hún er þín. Þú átt
hana og ekki vera vondur við hana.
Þetta er eitthvað sem er mjög
æskilegt að menn átti sig á og þegar
það dimmir eitthvað hjá mér þá, jú,
jú. Ég verð hundleiðinlegur og segi
lítið en þá er ég kannski að búa til
þokkalega góð lög og svona ýmis-
legt.
Mannlegar tilfinningar eru ekk-
ert sem menn þurfa að vera hræddir
við nema það séu einhverjar ofbeld-
istilfinningar sem að brjótast fram
í mönnum og veröldin er að sýna
meira og meira og meira,“ segir
Bjartmar og skellihlær þegar hann
rekur augun í mótorhjólaskó blaða-
manns.
Tvíburaskór
„María, sjáðu skóna. Hann er í
tvíburamerkinu. 13. júní!“ kallar
Bjartmar á konuna sína til þess að
sjá undur þessi og stjörnumerki.
„Nei, nei bíddu nú við. Eru þeir
ekki svipaðir og þú varst að kaupa?“
„Jú, ég var að kaupa svona í Dan-
mörku. Á Strikinu,“ segir Bjartmar
og hlær áður en nýju skórnir eru
dregnir fram til samanburðar.
„Ég mundi aldrei fara í jakkaföt
og aldrei úr „boots“,“ heldur Bjart-
mar áfram hlæjandi og yfirlýsingin
er áréttuð þegar mjóar tær kúreka-
skónna sem hann er í stingast
undan borðinu.
„Mér f innst  ég bara mik lu
reisulegri einhvern veginn og
boðlegri þegar ég er í þessu. Þetta
er 13. júní sko, segir Bjartmar þegar
María dregur fram annað, jafnvel
enn glæsilegra skópar sem hún segir
einnig hafa verið keypt á Strikinu.
„Já, já, ég nota þá bara þegar ég er
að spila og svona. Ég keypti þá ´88.
Eftir Krists burð að vísu.“
Sviptur réttindum
Þótt Bjartmar sjálfur kippi sér
ekki upp við það hvernig tíminn
er búinn að týnast í áratugavís þá
verður ekki fram hjá því komist
að hann stendur á tímamótum á
mánudaginn.
„Já, ég finn bara ekki svo mikið
fyrir þeim. Ég veit ekki af hverju það
er,“ segir Bjartmar, ánægður með
lífið og það sem upp úr stendur eftir
áratugina sjö.
„Ég á þrjár dætur sem allar eru
meiriháttar f lottar og ég á átta
barnabörn og er ofsalega heppinn
með það allt saman, sko, og líður
bara vel í því. Það er enginn svona
aldurskvíði eða neitt til í mér. Ég
finn það ekki.
Ég held ég sé það kærulaus að ég
nenni því ekki. Ég veit bara að það
verða allir menn gamlir og svo veit
ég líka hvernig það endar, á svip-
aðan hátt og fæðingin.
Og ég held að menn þurfi ekkert
að vera neitt að væla þótt þeir verði
sjötugir en það er náttúrlega kerfið
sem vælir með okkur, eða fyrir
okkur,“ segir Bjartmar, sem furðar
sig á því að þurfa að standa í því að
endurheimta ökuskírteinið sitt.
„Þótt ég keyri nú lítið bíl þá vil ég
hafa þessi réttindi en sökum aldurs
er maður sviptur ökuréttindum og
það án þess að vera látinn blása.
Þetta finnst mér nú svolítið sér-
stakt.“
Ekki síst sérstakt þar sem Bjart-
mar er að alla daga á víxl í tón-
listinni eða málverkinu. „Ég sem og
mála og er í þessu bara alla daga og
ég passa mig á því að stoppa ekki því
það er svo erfitt að starta aftur. Svo
hef ég bara engan áhuga á að stoppa.
Krafan til sjálfs mín er að vera
virkur í tónlistinni og njóta þess
að spila með strákunum í Bergris-
unum. Svo hef ég bara alltaf samið
fyrir aðra og ef ég fer eitthvað sjálfur
að draga úr þá sem ég bara meira
fyrir aðra. Vegna þess að það er bara
liður í minni hugsun að semja. Alltaf
síðan ég var barn.“
Virðing fyrir öllu sem lifir
Bjartmar segist ekki hafa komið upp
úr neinni ákveðinni bylgju í tón-
listinni. „Ég kem inn í þetta svona
nett bakdyramegin. Fyrst sem höf-
undur og ég hef oft sagt frá því að
það var skipun frá Rúnari Júlíussyni
að ég færi að syngja þetta sjálfur. Ég
reyndi nú aðeins að malda í móinn
en það tókst ekki.
En ef ég ætla að yrkja þá hlýt ég
að hafa einhvern svona grun
Þórarinn
Þórarinsson
thorarinn
@frettabladid.is

Bjartmar er ekta júní-tvíburi sem vaknaði inn í eilífan dag. Hann telur sig og önnur í stjörnumerkinu vera skemmtilega
klikkuð en ókosturinn er sá helstur að þau eru annað hvort þenkjandi eða „stjúpid“. FRÉTTABLAÐIÐ/SIGTRYGGUR ARI
22 Helgin 11. júní 2022 LAUGARDAGURFRÉTTABLAÐIÐ