Skessuhorn - 08.06.2022, Blaðsíða 41
MIÐVIKUDAGUR 8. JÚNÍ 2022 41
Mátti ekki kaupa tollinn
Einhverjum hefði þótt það of mik-
il ábyrgð fyrir 18 ára dreng að vera
stýrimaður á skipi Landhelgisgæsl-
unnar. Einar hefur hins vegar ver-
ið eftirsóttur, eins og ferill hann ber
með sér, og því ljóst að hann sinn-
ir starfi sínu vel. Það hlýtur samt
að hafa verið sérstakt að vera 18 ár
stýrimaður á Gæslunni?
„Jú, því fylgdi ýmislegt en þetta
var mjög skemmtilegt. Einu sinni
fórum við til Færeyja til að taka
olíu. Þá var ég yngstur í sögu Gæsl-
unnar. Einn hásetinn, sem hafði
verið þar lengi, gerði grín að því
að þetta væri í fyrsta skipti sem
hann vissi til þess að stýrimaðurinn
mætti ekki kaupa tollinn út af aldri!
Ég var ekki mjög lengi hjá Gæsl-
unni en fékk tækifæri til að sigla
með þungavigtargæjum eins og
Einari Vals skipherra, sem er nátt-
úrulega goðsögn, og Palla Geir-
dal. Ég var bæði á Tý og Þór og
fékk að vera síðustu tvo túra Hall-
dórs Nellet skipherra, áður en hann
hætti. Hann var í þorskastríðinu.
Ég kynntist líka Kóka, Hauki, sem
er sá síðasti sem er eftir hjá gæsl-
unni af þeim sem voru í þorska-
stríðinu. Hann segir ekki mikið og
talar aldrei um þorskastríðin, en
þegar hann segir eitthvað þá er það
ólýsanlegt. Þessi tími var náttúru-
lega ótrúlegur.
Farið í fraktina
Einar var um hálft ár hjá Land-
helgsigæslunni og sigldi stíft. Þá
hringdi félagi hans í hann og lét
vita að Eimskipum vantaði stýri-
mann. Einar heyrði í áhafnastjór-
anum sem leist svo vel á hann að
Einar var nánast fastráðinn í sím-
anum; samið var um að koma og ef
allt gengi vel fengi hann að halda
stöðunni. Einar tók jólatúrinn á
Brúarfossi, sem er stærsta skip í
sögu Eimskipa og þá Íslands, þó
það sé reyndar skráð í Færeyjum.
Ég minni lesendur á að þá var Ein-
ar enn aðeins 18 ára gamall.
„Ég var alveg smá stressaður
niðri í Kattegat, en sem betur fer er
ekki mikil umferð þarna yfir jólin.
Þetta var hins vegar erfiðara fyrir
mömmu, litla barnið hennar bara
farið þarna yfir jólin. Við tók tæpt
ár á Brúarfossi sem þriðji stýri-
maður. Þar kynntist ég líka alveg
einstaklega góðum köllum. Það var
mjög áhugavert og skemmtilegt og
mikill reynslubanki. Við vorum á
alþjóðasvæði og að sigla á Græn-
land og Norðurlöndin.“
Einar upplifði ýmislegt í frakt-
inni, m.a. að vera fastur við Hvarf,
sem löngum hefur reynst sjófar-
endum varhugavert.
„Við festum okkur við Grænland
í febrúar í fyrra. Brúarfoss er nátt-
úrulega nýsmíði og þetta var bara
annar túrinn sem þeir voru að fara
í drifti. Þetta eru þriggja vikna túr-
ar, vika til Grænlands og tvær til
Evrópu, með viðkomu á Íslandi
þarna á milli. Í febrúar förum við til
Grænlands. Þar eru veður þannig
að gjarnan kemur lægð við norð-
austurströndina og vinur niður með
austurströndinni og endar niðri við
Hvarf. Þetta var bara þvæla, ég held
að það hafi verið 45-55 m/sek í
stöðugum vindi, NA-átt. Þegar við
erum að fara fyrir Hvarf þá erum
við með þetta á hlið.
Það er alltaf mjög lítið um borð
í skipinu þegar við erum að fara frá
Grænlandi, þannig að hann er mjög
hastur. Höggið er lágt niðri og
þetta hreyfist rosalega hratt. Þegar
þú ert kominn upp í brú er hæðin
orðin 40 metrar eða álíka, þannig
að þetta er engin smá sveifla. Skip-
ið var að leggjast á hliðina 35-40°
í hvort borðið þegar best lét. Við
reyndum þrisvar sinnum að fara
fyrir Hvarf, en síðan tók skipstjór-
inn ákvörðun um að bíða þetta af
sér. Við fórum vestur af Grænlandi
í var og vorum þar í viku. Það gerist
mjög sjaldan. Yfirleitt þegar fiski-
bátarnir fara í var, skríður fraktar-
inn fram hjá því þetta eru náttúru-
lega stærri og öflugri skip. Þetta var
hálf súrrealískst. Þegar við vorum
komin vestur fyrir Grænland varstu
bara kominn í sól og blíðu. Hvarf er
grjótmagnaður staður,“ segir Einar,
sem er hrifinn af Grænlandi.
„Við sigldum líka einu sinni í
gegnum Prins Christians-sundið,
þá siglirðu bara í gegnum Hvarf.
Það er bara það fallegasta sem ég
hef séð á norðurslóðum. Það var
líka mikil upplifun, því þá þurftirðu
bara að vippa pappírskortinu upp á
borðið, eða því sem næst.“
Siglt og siglt
Hringurinn á Brúarfossi er þannig
að menn eru þrjár vikur úti og þrjár
inni. Einar nýtti fríin vel og sigldi
þegar færi gafst. Hann leysti af á
Herjólfi, bæði sem stýrimaður og
háseti, því hann var að safna inn
tímum.
„Þeir tikka svolítið hratt inn, því
ég sigldi mikið hjá Gæslunni og svo
á Herjólfi í fríum þar líka, eins og af
Brúarfossi. Ég hélt nú að kærastan
myndi hætta með mér. Ég var að
sigla stíft á Brúarfossi, tók held ég
tvo túra. Kom svo heim í viku og
þá var mér boðið að fara sem háseti
á ísfiskara frá Vestmannaeyjum
þannig að ég fór í vikutúr á Breka.
Þú þarft eitt ár í siglingatíma til
að fá yfirstýrimannsskírteinið þitt.
Ég kláraði þann tíma í desember í
fyrra, en fékk ekki skírteinið fyrr en
fyrir tveimur dögum, því þá varð ég
tvítugur,“ en 20 ár er lágmarksaldur
til að fá yfirmannsskírteini.
„Næsta verkefni er að verða yfir-
stýrimaður á Herjólfi. Ég verð þar
út sumarið og svo tökum við stöð-
una. Ég væri alveg til í að verða þar
áfram. Þá fæ ég að sigla með stjúpa,
sem er ákveðinn draumur. Við höf-
um siglt einn og einn dag saman á
Herjólfi, en það er draumur að fá
að sigla saman. Hann hefur reynst
mér svo vel í öllu og við smullum
beint saman. Höfum báðir áhuga á
skipum og sameiginlegan áhuga á
byssum. Hann er því mikill áhrifa-
valdur í mínu lífi.“
Brilliance of the Seas
Mörg ævintýrin gerast til sjós og
ekki leið á löngu þar til Einar fór
í sitt næsta ævintýri. Hann réði sig
um borð í sitt stærsta skip, til þessa,
skemmtiferðaskipið Brilliance of
the Seas. Það er engin smásmíði.
Skipið er 292 metra langt og 90
þúsund tonn. Það er 32 metr-
Varðskipið Týr við Hornbjarg.
Framhald á bls. 42