Læknablaðið - 01.06.2022, Blaðsíða 39

L ÆKNABL AÐIÐ 2022/108 307
Höfundur er ein af þeim sem tekst á
einhvern óskiljanlegan hátt alltaf að vera
sein í partí. Það er sama hvort það er
fyrir partí, afmæli, fjölskylduboð eða partí
heima hjá mér, ég er nánast undantekn-
ingarlaust seinni á ferðinni en ég ætlaði
mér. Þegar þetta er skrifað er einnig hægt
að færa rök fyrir því að höfundur sé seinn
í einhvers konar teiti, því það er maí 2022
og ég er (blessunarlega) að ganga í gegn-
um COVID-veikindi í fyrsta sinn. Það er
samt eitt partí sem undirrituð og stjórn LÍ
ætla ekki að vera sein í, það er umræða og
tillögur um félagsgjöld til LÍ.
Félagsgjöld eru ákveðin á aðalfundi fé-
lagsins samkvæmt lögum LÍ. Hefð er fyrir
því að félagsgjöld félagsmanna séu föst
fjárhæð, ekki hlutfall af heildarlaunum
eins og algengast er hjá stéttarfélögum.
Á árunum 2019-2021 var félagsgjald til LÍ
120.000 kr. Á aðalfundi 2021 var lagt til
og samþykkt að árgjaldið yrði 137.000 kr.
Einnig var samþykkt að veita nokkrum
afmörkuðum hópum aukaaðild að fé-
laginu en árgjald aukaaðildar þarf að
ákvarða.
Breyting hefur orðið á samsetningu
félagsins síðastliðin ár. Félagsmönnum
FAL hefur til að mynda fjölgað um tæp
40%, eða um 132, á árunum 2018-2021.1
Ástæðan fyrir þessari fjölgun er tvíþætt,
annars vegar útskrifast fleiri læknar (um
80-85 á ári) og margir þeirra sem stunda
nám erlendis kjósa að koma heim að námi
loknu. Einnig hefur aukið framboð á sér-
námi á Íslandi haft það í för með sér að fé-
lagsmenn FAL staldra lengur við og klára
jafnvel sérnám hér á landi. Hefð er fyrir
því veita 50% afslátt af félagsgjöldunum
fyrstu 2,5 árin eftir útskrift. Greitt er 25%
gjald útskriftarárið (gert er ráð fyrir út-
skrift í júní) og 50% næstu tvö árin. Að
þessum tíma loknum greiðir viðkomandi
heilt gjald sem í ár er 137.000 kr. Sam-
kvæmt tölum sem hagfræðingur LÍ tók
Ú R P E N N A S T J Ó R N A R M A N N A L Í
Í pistlunum Úr penna stjórnarmanna LÍ birta þeir eigin
skoðanir en ekki félagsins.
læknir
formaður FAL
steinunn@lis.is
Þórdís Þorkelsdóttir
saman er það um 1,1% af meðalheildar-
launum almenns læknis miðað við um
0,6% hjá sérfræðilækni. 36% af tekjum fé-
lagsins koma frá félagsmönnum FAL sem
greiða heilt árgjald.2 Þetta getur vart talist
sanngjarnt fyrirkomulag og því er stjórn
LÍ að hefja vinnu við tillögu að breyting-
um á fyrirkomulagi félagsgjalda.
En hverjir eru möguleikarnir? Höfund-
ur er þeirrar skoðunar að ekki sé þörf á að
finna upp hjólið í hvert skipti sem ráðgert
er að fá hlut til að rúlla. Því er tilvalið að
skoða hvernig þessum málum er háttað á
þeim stöðum sem við viljum gjarnan bera
okkur saman við: Norðurlöndin. Það er
nokkuð breytilegt hvernig þessum málum
er háttað þar. Í grófum dráttum:
• Norska læknafélagið: fast gjald, nokkr-
ir hópar geta fengið afslátt af gjöldun-
um, meðal annars læknar í þrjú ár eftir
útskrift, læknanemar, læknar sem búa
erlendis og félagsmenn 75 ára og eldri.
• Sænska læknafélagið: flókið fyrirkomu-
lag með miklum fjölda mismunandi
félagsgjalda. Bilið spannar 2.400-66.680
ISK fyrir 2022.
• Finnska læknafélagið: fast gjald,
ekkert gjald er innheimt fyrsta árið
eftir útskrift, 50% afsláttur næstu tvö
árin. Hægt að sækja um afslátt vegna
sérstakra aðstæðna. Eftirlaunaþegar
greiða lægra gjald og félagsmenn 70
ára og eldri eru undanþegnir félags-
gjaldi.
• Danska læknafélagið: fast gjald, mis-
munandi eftir aðildarfélögum. Lægsta
árgjaldið er fyrir Félag yngri lækna,
hæsta árgjaldið er fyrir Félag sjálfstætt
starfandi lækna.
Einnig má nefna það að meðaltal félags-
gjalda til stéttarfélaga á Íslandi eru 0,9% af
heildarlaunum.
Það eru margir möguleikar í stöðunni.
Það er viðfangsefni stjórnar að finna
hvaða lausn er skynsamleg fyrir LÍ og
mun stjórn fara í þetta verkefni á næstu
misserum og kynna fyrir félagsmönnum
fyrir aðalfund 2022. Nú er því um að gera
að staldra við, vera ekki sein í partíið og
huga að félagsgjöldunum með sanngirni
að leiðarljósi. Því eins og forveri minn,
Árni Johnsen, benti réttilega á í sínum
pistli fyrr á þessu ári (2. tbl. Læknablað
2022) er staðhæfingin „svona hefur þetta
alltaf verið“ ekkert sérstaklega góð rök
fyrir því að sniðganga breytingar til hins
betra.

Heimildir
1. Ársskýrsla stjórnar Læknafélag Íslands 2020-2021 fyrir
Aðalfund Læknafélags Íslands 2021. lis.is/static/files/
Adalfundir/adalf21/2021-sky-rsla-stjornar-birt-2021.10.
15-final.pdf - maí 2022.
2. Ingvarsson IL. Greining á félagsgjöldum LÍ, Ingvar Freyr
Ingvarsson, kynning á stjórnarfundi LÍ 02.05.2022.
LÆKNAFÉLAG ÍSLANDS - MAIN LOGO + 100 YEARS ANNIVERSARY LOGOFélag almennra lækna
Þórdís Þorkelsdóttir
Sólveig Bjarnadóttir
Félag íslenskra heimilislækna
Margrét Ólafía Tómasdóttir
Oddur Steinarsson
Félag sjúkrahúslækna
Theódór Skúli Sigurðsson
Guðrún Dóra Bjarnadóttir
Læknafélag Reykjavíkur
Ragnar Freyr Ingvarsson
Ingibjörg Kristjánsdóttir
Steinunn Þórðardóttir formaður
Stjórn Læknafélags Íslands
„Að vera sein í partíið og félagsgjöld
til Læknafélags Íslands“