Læknablaðið - 01.06.2022, Blaðsíða 24

292 L ÆKNABL AÐIÐ 2022/108
R A N N S Ó K N
Mynd 2. Framfærsla þjónustuþega Laugarássins. (A)
Framfærsla við innritun. (B) Framfærsla við útskrift.
(C) Framfærsla við útskrift, skipt upp eftir aldri þjón-
ustuþega. (D) Framfærsla við útskrift eftir fjölda ára í
þjónustu Laugarássins.
Laugarásnum, eða 75% allra sem voru í þjónustu á tímabilinu.
Náms- og atvinnuþátttaka við útskrift var þó heldur minni, eða
um 53% en þar af voru 40% í fullu starfi eða fullu námi.
Yfir helmingur þjónustuþega sem þáðu engar greiðslur frá
Tryggingastofnun, var í fullri vinnu eða námi við útskrift, saman-
borið við 5% þeirra sem þáðu endurhæfingarlífeyri eða örorku-
bætur. Þá var hlutfall þeirra sem voru í hlutastarfi eða hlutanámi
marktækt hærra meðal þeirra sem þáðu greiðslur frá Tryggingar-
stofnun (p=0,03). Einnig var marktækur munur á þjónustuþegum
sem voru hvorki í námi né vinnu, eftir framfærslu við útskrift, og
var hlutfallið 57% meðal þeirra sem höfðu framfærslu af örorku-
bótum eða endurhæfingarlífeyri samanborið við 22,7% meðal
þeirra sem höfðu aðra framfærslu (p<0,01) (mynd 3).
Í töflu IV kemur fram að meðaltími endurhæfingar á Laugar-
ásnum var um ári styttri meðal þeirra sem voru í vinnu eða námi
(p<0,01) og meðalaldur þeirra var sömuleiðis marktækt lægri en í
hinum hópnum, eða 25,6 ár samanborið við 27,1 ár. Marktækt
hærra hlutfall þjónustuþega sem voru í sambandi bjuggu hjá fjöl-
skyldu, voru með stúdentspróf og höfðu verið á vinnumarkaði
fyrir innritun á Laugarásinn voru í vinnu eða námi við útskrift,
samanborið við þá sem voru það ekki. Þá voru færri greindir með
geðklofa í hópnum sem var í vinnu eða námi (p<0,01). Einnig var
marktækur munur milli hópanna hvað varðar clozapine-meðferð
einhvern tímann og forðalyfjameðferð við útskrift, en hlutfall
beggja var lægra meðal þeirra sem voru í vinnu eða námi við út-
skrift. Minna en helmingur þeirra sem voru í vinnu eða námi,
hafði sögu um kannabisneyslu, samanborið við um 74% í hinum
hópnum (p<0,01). Nær allir sem voru í vinnu eða námi við útskrift
höfðu tekið þátt í starfsendurhæfingu á Laugarásnum, eða 88%.
Einþátta tvíkosta aðhvarfsgreining leiddi í ljós að aukinn fjöldi
ára í endurhæfingu, geðklofagreining, tvígreining, að hafa ein-
hvern tímann verið á clozapine, að vera á geðrofslyfi í forðalyfja-
formi, saga um kannabisneyslu og hærri aldur við útskrift hefðu
neikvætt forspárgildi um náms- og atvinnuþátttöku við útskrift
(tafla V). Í fjölþátta greiningu reyndust þessir sömu þættir hafa
neikvætt forspárgildi fyrir utan aukinn fjölda ára í endurhæfingu,