Norræn jól : ársrit Norræna félagsins - 01.12.1941, Page 32

Norræn jól
manna en í Noregi, hvergi fleiri menn, sem opna augun við lífinu, furðu-
verkum þess og vandamálum, eins og það blasir við hverjum manni, sem
vill sjá. Það er engin furða, þótt slík þjóð eignist skáld, listamenn og
vísindamenn, því að meginþáttur í hæfileikum þeirra er að kunna að koma
auga á hið undursamlega í því hversdagslega og hið nýstárlega í því gamal-
kunna. Allt of mörgum vor hættir við að andvarpa líkt og Alfred de Musset:
Je suis venu trop tard dans une
njonde trop vieille —
(eg er fæddur of seint inn í heim, sem er orðinn of gamall) — í stað þess
að beina huganum að æsku heimsins, sjá þar nýskapaða veröld eins og
Wergeland. En verður þá ekki úr þessu barnaskapur og einfeldni? Vitan-
lega kemur það fyrir. En Norðmenn eru sjálfir á varðbergi gegn þeirri
hættu, svo að stundum fara þeir í því sem öðru út í öfgar. Þeir eru bæði
dómvísir og meinfyndnir, slá einatt alvörunni upp í gaman, henda allan
naglaskap á spjótaoddum háðsins og virðast jafnvel hneigðir til að vega
á móti barnslund sinni og tilfinningasemi með kaldranalegri glettni, sem
engu þyrmir. En hjá þroskuðustu einstaklingunum kemur fyrir samræmi
óspilltrar æsku og djúpsærrar gamansemi, sem getur minnt á vordaga
hinnar forngrísku menningar.
V.
Táp og fjör Norðmanna lýsir sér ekki sízt í dugnaði þeirra að hreifa
sig og á efalaust mjög rætur sínar til þess dugnaðar að rekja. Þótt þeir
hafi átt og eigi ýmsa ágæta íþróttamenn og methafa, er slíkt lítils vert
hjá því, hversu almenna rækt þjóðin leggur við áreynslu undir beru lofti,
göngufarir um fjöll og merkur á sumrin og skíðaferðir á vetrum. Þegar
Oslóbúar á sunnudögum fara upp í Norðurmörk, hinn víðlenda skóg, sem
liggur þar á hæðunum fyrir ofan borgina, eru það ekki fámennir hópar
ungra göngugarpa, sem á brekkuna sækja. Það líkist heilum þjóðflutning-
um, konur jafnt og karlar, stálpuð börn og gráhærðir öldungar. Auk þess
eiga margir sér kofa þar efra til útilegu um helgar. Veðrið er duttlunga-
fullt, oft óblítt, og vegir torsóttir. En loftið er hressandi og styrkjandi,
það stælir kraftana að príla upp og niður óslétta skógarstígana eða veg-
leysu yfir stokka og steina. Samt reyna skíðaferðirnar enn meira á þol
30