Norræn jól : ársrit Norræna félagsins - 01.12.1941, Blaðsíða 13

Norræn jól : ársrit Norræna félagsins - 01.12.1941, Blaðsíða 13
Norræn jól har kunnet finde sig i statens eller enevoldsherrens uindskrænkede rádighed over den frie statsborgers hánd og hu. Som jeg har formet mine ord ved en tidligere lejlighed: Staten og dens love er alle frie mænds redskab og værn, men ikke det modsatte, at staten som en upersonlig molok har sit mál i sig selv, magten, og kun ser pá stats- borgerne som viljelöse redskaber. — Trælle kalder vi det pá urnordisk, frit sprog. Et af de omráder, hvor nordisk fællesskab mest iöjnefaldende har givet sig udtryk fra gammel tid er lovgivningen. Det er et fælles træk hos de grupper af folk, vi kalder nordiske, gotiske, germanske, at de ved deres indtræden i historiens lys nöd et vidtstrakt mál af personlig frihed. Höv- dingen var ikke enerádende som en österlandsk gudernes sön, hans magt- udfoldelse hvilede ikke pá blind kasten sig i stövet for herskerens fod, men pá frie mænds fælles samtykke, consensus omnium, nár hövdingen kejsedes pá tinge og löftedes pá skjold. Ogsá loven sattes pá Tinge, den lov som Jydske Lov siger: sættes af Kongen og alt Landet tager ved. Denne Frimandens ret til at mödes pá tinge og sætte lov er de nordiske folks adelsmærke fra ældgammel tid. Denne sæd, at lov sattes pá sádan vis hos alle nordiske, gotiske og germanske folk, finder vi vidnesbyrd om i de love, fortiden har levnet os i de gamle nordiske landskabslove, sásom Jydske Lov, Gutalagen, Frostatingsloven, Grágás, eller i de saliske Frankers og Langobardernes ældste love. Der har været tider i Nord, hvor kongen alene satte lov af egen magt- l'uldkommenhed — af Guds náde —, men disse tider er svundne og önskes ikke tilbage. Der er de angelsaksiske folk, der i virkeligheden altid har hævdet retten til at mödes med kongen in parlamento for at sætte loven, og som ligeledes har hævdet retten til personlig frihed overfor statsmagten, værnet ved lov og dom. Der er germanske folk, der som de nordiske i sin tid mistede disse rettigheder til fordel for stat og kongevælde, men som ald- rig genvandt dem, til ulykke for dem selv og deres naboer. I det uvejr, der nu gár over de europæiske folk, vil det være de nor- diske folks opgave, om sá skal være med od og egg, at værge den personlige friheds, lovens og rettens umistelige værdier. Uden denne frihed til selv at sætte loven og hævde personligheden overfor politistatens vælde kan de nor- 11
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108

x

Norræn jól : ársrit Norræna félagsins

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Norræn jól : ársrit Norræna félagsins
https://timarit.is/publication/1682

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.