Norræn jól : ársrit Norræna félagsins - 01.12.1941, Side 74

Karl August Tavaststjerna
Jól á finnskum heiáabæ
AN T T I Metsántausta liggur uppi á ofninum í sótugu kotinu sínu og
hugsar reikular hugsanir heiðabúans um það, sem er, og framtíð-
ina án þess að láta truflast af leik barnanna, sem eru önnum kafin á svörtu
gólfinu. Leikurinn, sem þau eru í, heitir „að borða“, og þau hat'a spýtu-
kubba fyrir brauð og tóma könnu fyrir mjólk.
Antti Metsantausta hefur legið uppi á ofninum frá því snemma í morg-
un, þegar kona hans lagði af stað til næsta bæjar, en þangað eru tólf mílur
vegar með því að stytta sér leið gegnum skóginn. Nú var hennar von á
hverri stundu, og til þess að biðin verði ekki eins löng stígur Antti niður
af ofninum, gengur að eldinum í stónni og kveikir enn einu sinni í útbrunn-
um tóbaksleifum í pípunni sinni, en bætir fyrst viðarkubb á glæðurnar og
blæs í þær. Það sljákkar ofurlítið í börnunum, en þegar þessi beinaberi
maður í saurgráu strigafötunum er aftur horfinn í skuggann uppi á ofn-
inum, verður Ieikur þeirra hávær sem áður. Þau sjá glóandi depil í myrkr-
inu þar uppi og heyra brennandi tóbaksleifarnar snarka í pípunni. Innan
skamms heyrist reglubundinn og djúpur andardráttur og vottur af hrotum
öðru hverju.
í stofunni er skíma af degi, daufri, hvítri birtu vetrardagsins, sem
hefur tekizt að ryðja sér braut gegnum svellaðar rúðurnar, en nokkur
glæta er einnig af tveim viðarbútum á arninum, sem eru að verða útbrunnir
og mjakast öðru hvoru fölskvagráir niður í eimyrjuna. En skíman í stofunni
nær ekki nema um þrjár álnir frá svörtu gólfinu upp á veggina, þar sem
sótið tekur við, og glampar á það hér og hvar, þar sem hendur og föt hafa
núizt við veggi og sperrur. Með fram veggjunum standa þungir bekkir, en
ofan við þá er veggskápur, fatnaður, nýr, hvítur gærukuf! og tinnubyssa.
Stóri ofninn, sem einu sinni var hvítkalkaður að framan, en er nú fyrir
72