Norræn jól : ársrit Norræna félagsins - 01.12.1941, Síða 77

Norræn jól
„Drottinn minn dýri! Ertu nú líka farinn að blóta. Hvað hefurðu eigin-
lega gert, til þess að við þyrftum ekki að svelta? Þarna hefurðu legið og
flatmagað á ofninum allan liðlangan veturinn og beðið eftir því, að skógar-
herrarnir kæmu til að bjóða okkur mat. En þeir eru ekki komnir og koma
ekki heldur í vetur. Það er allt of lítill snjór í skóginum til þess að hægt
sé að aka timbri, og þess vegna verðum við að svelta heilu hungri. Það
veiztu sjálfur. Og hefði ég ekki fengið það allra nauðsynlegasta að láni hjá
nágrönnunum, þá værum við dauð úr hungri. En þú hreyfir þig ekki, karl-
inn. Þú vilt bara skera kúna, þó að við eigum nóg af heyi handa henni, og
þó að það sé hún, sem hefur haldið í okkur líftórunni. — En, sjáðu nú til,
nú er ekki lengur um lán að ræða hjá nágrönnunum. Þeir hafa sjálfir orðið
að fara til kirkjuþorpsins og þiggja af ríkinu — eins og það sé líka að betla,
þegar sjálfur keisarinn býður. Meira að segja húsbóndinn í Stóragarði get-
ur ekkert látið af mörkum, það sagði hann mér sjálfur í dag. Og ég fékk
ekki heldur annað en þennan brauðbita handa mér og þetta handa
börnunum.“
Hún lætur sneið af hörðu og svörtu barkarbrauði á borðið, og börnin
horfa með áfergju á sælgætið.
„Er nóg komið?“ spvr Antti, þegar kona hans nemur staðar til að kasta
mæðinni og fer að klæða sig úr yfirhöfninni. Hún anzar honum ekki, en
gengur að vöggunni með minnsta barnið og býst til að gefa því brjóstið.
Þá skreiðist Antti niður af ofninum, teygir úr sér eins og hann væri að
vakna, gengur nokkur skref í áttina til konunnar eins og hann ætli að segja
eitthvað við hana, en hættir við það og gengur út lotinn í herðum. Kulda-
strokan stendur inn í stofuna með gólfinu, því að Antti lætur sér ekki
Jiggja á að loka dyrunum. Konan kallar á eftir honum:
„Ætlarðu nú líka að gera út af við okkur með kulda?“
í þessu fellur hurðin að stöfum. Anna snýr sér að börnunum. Yngsta
barnið er mett, og nú tekur hún hálffulla mjólkurskál út úr skápnum,
lætur svarta barkarbrauðið niður í hana, svo að það blotni í því, og býr nú
hátíðamat handa börnunum, sem flykkjast í kringum hana. Þau hafa ekki
smakkað matarbita allan daginn. Þegar veizlan stendur sem hæst, kemur
Antti inn og heldur á skíðunum sínum. Hann getur ekki stillt sig um að
skotra sem snöggvast löngunarfullum augum að veizlukostinum, strýkur
75