Skessuhorn - 17.08.2022, Blaðsíða 12

MIÐVIKUDAGUR 17. ÁGÚST 202212
Síðastliðinn miðvikudag hélt
Stykkishólmsbær kynningarfund
á Amtsbókasafninu fyrir íbúa og
hagsmunaaðila í nágrenni fyrirhug-
aðra framkvæmda Asco Harvester
við Nesveg 22a. Eins og fram hefur
komið í Skessuhorni samþykkti
bæjarstjórn Stykkishólmsbæjar
á síðasta fundi sínum afgreiðslu
skipulagsnefndar um væntanlega
þangvinnslu. Jafnframt var sam-
þykkt að fram færi grenndarkynn-
ing um byggingaráformin fyrir
lóðarhöfum í næsta nágrenni auk
þess að halda kynningarfund fyrir
íbúa í næsta nágrenni. Á fundinum
í síðustu viku kynntu forsvarsmenn
Asco Harvester áform fyrirtækisins
og skipulagsfulltrúi tók við fyrir-
spurnum. Að sögn Jakobs Björg-
vins Jakobssonar bæjarstjóra var
um góðan og upplýsandi fund að
ræða en á hann mættu um fimm-
tíu manns.
Asco Harvester ehf. hyggst reisa
959 fm atvinnuhúsnæði fyrir starf-
semina að Nesvegi 22a, á lóð þar
sem áður stóð steypustöð fram til
ársins 2014. Skessuhorn ræddi við
Jakob Björgvin um þessi áform um
nýja atvinnustarfsemi í Stykkis-
hólmi og forsögu þess, en nokkur
fyrirtæki hafa á umliðnum sjö árum
lýst áhuga á að koma upp vinnslu
á þangi og þörungum í bæjarfé-
laginu. Jakob Björgvin kveðst fagna
þessum áhuga, en tekur fram að
umfang þeirrar starfsemi sem Asco
Harvester boðar nú við Skipavíkur-
höfn sé í smáum stíl í samanburði
við áform kanadísks fyrirtækis
sem hyggst byggja upp starfsemi
sína við Kallhamra í Stykkishólmi.
Bendir hann á að umfang þang-
skurðar Asco Harvester sé einungis
um fjórði partur af afköstum Þör-
ungaverksmiðjunnar á Reykhólum.
Svæðisbundinn efna-
hagslegur ávinningur
„Um nokkurra ára skeið hafa verið
uppi hugmyndir og áform um þör-
ungavinnslu hér í bænum. Bærinn
okkar þykir afar fýsilegur kostur
hvað þetta varðar, sér í lagi vegna
staðsetningar hans við hinn auð-
lindaríka Breiðafjörð. Asco Har-
vester er ungt sprotafyrirtæki sem
hóf starfsemi með þróun og smíði
lipurra þangskurðarpramma. Nú
hyggst það nýta auðlindina hér í
Breiðafirði og standa fyrir auk-
inni atvinnuuppbyggingu hér í bæ,
nánar tiltekið með nýtingu þörunga
úr firðinum. Hér er byggt á hug-
myndafræði um sjálfbæra nýtingu
auðlinda fjarðarins sem reyndar
hefur verið grundvöllur samtals
okkar við öll þau fyrirtæki sem hafa
sýnt staðsetningu hér áhuga. Allt
frá upphafi þess að umræður um
þetta fóru af stað hefur rík áhersla
verið lögð á vísindalega nálgun
við nýtingu auðlindarinnar með
það að markmiði að fullnýta hrá-
efnið með sem minnstum áhrifum
á umhverfið samhliða sem mestum
svæðisbundnum efnahagslegum
ávinningi,“ segir Jakob Björgvin.
Tvö fyrirtæki
vildu fá leyfi
En lítum aðeins að forsögunni. Árið
2018 vildu tvö fyrirtæki fá úthlutað
leyfi til að hefja starfsemi í Stykkis-
hólmi. „Það voru tvö fyrirtæki sem
sóttust eftir því að koma á fót þör-
ungavinnslu í Stykkishólmi á árinu
2018. Fyrst átti Stykkishólmsbær í
samtali við Marigot á grunni þrí-
hliða viljayfirlýsingar sem undir-
rituð var af Stykkishólmsbæ, Mari-
got og Matís ohf. árið 2015. Það
slitnaði hins vegar upp úr samstarfi
Matís og Marigot árið 2018 og þar
með féll úr gildi sú þríhliða yfirlýs-
ing sem undirrituð var 2015. Í lok
sumars 2018 lýsti kanadíska fyr-
irtækið Acadian Seaplants einnig
yfir áhuga á sambærilegri starf-
semi í Stykkishólmi. Þá var ljóst að
Íslenska kalkþörungafélagið ehf.,
sem tengt er fyrirtækinu Marigot,
hafði einnig enn áhuga á stofn-
setningu þörungavinnslu í Stykkis-
hólmi. Í desember 2018 samþykkti
bæjarstjórn tillögu um erindisbréf
og skipuð var ráðgjafanefnd vegna
áhuga á rannsókna-, vinnslu- og
afurðamiðstöð þörunga í Stykkis-
hólmi. Nefndin var skipuð öflugum
hópi íbúa Stykkishólmsbæjar sem
höfðu breiða skírskotun og víð-
tæka þekkingu og reynslu. Nefndin
lauk störfum í apríl 2019 og var
haldinn íbúafundur í kjölfarið þar
sem niðurstaða nefndarinnar var
kynnt, en í skýrslu nefndarinnar
sagði meðal annars að niðurstaðan
væri að mæla með að Stykkishólms-
bær ræddi fyrst við Acadian Sea-
plants Ltd., verði ákvörðun tekin
um að halda áfram með málið. Það
var mat ráðgjafarnefndarinnar að
Acadian Seaplants hafi meiri burði
og vísindalega þekkingu og reynslu
en Ískalk ehf. til að koma á fót og
styðja við rannsóknir á efnisinni-
haldi þara og þangs með virðis-
aukandi framleiðslu að leiðarljósi í
samstarfi við íslenska aðila eins og
Matís ohf.“
Áform Acadian
Seaplants standa enn
Bæjarstjórn fól í framhaldinu bæjar-
stjóra að ræða við Acadian Sea-
plants um stofnsetningu þörunga-
vinnslu í Stykkishólmi á grund-
velli niðurstöðu nefndarinnar og
þar sem um var að ræða umfangs-
mikla starfsemi þá var horft til
þess að byggja hana upp við Kall-
hamra, sem er svæði suðvestan við
flugvöllinn hér í Stykkishólmi. Það
var svo 8. október 2019 sem full-
trúar Acadian Seaplants mættu til
Stykkishólms og héldu opinn íbúa-
fund þar sem J.P. Deveau, forstjóri
Acadian Seaplants, flutti erindi þar
sem hann fór yfir sögu og framtíðar-
áform fyrirtækisins og hvers vegna
Ísland og Breiðafjörður henta starf-
seminni vel. Dr. Karl Gunnars-
son frá Hafrannsóknastofnun hélt
einnig kynningu sem snéri að rann-
sóknum hans í Breiðafirði auk þess
sem forsvarsmenn Acadian Sea-
plants tóku á móti spurningum úr
sal. Áform Acadian Seaplants um
að reisa þörungavinnslu við Kall-
hamra standa ennþá. Verið er að
vinna í samningi milli sveitarfélags-
ins og fyrirtækisins. Einnig stendur
fyrirtækið í viðræðum við Veitur
um tæknilegar útfærslur.“
Áform Asco Harvester
Jakob Björgvin bæjarstjóri segir að
í febrúar á þessu ári hafi fyrirtækið
Asco Harvester ehf. sent bæjaryfir-
völdum erindi og óskað eftir sam-
starfi um atvinnuuppbyggingu á
lóðinni við Nesveg 22a, þar sem
áður stóð steypustöð sem starfrækt
var til 2008. Bæjarstjórn samþykkti
samhljóða á fundi sínum í febrúar á
þessu ári að ganga til samninga við
fyrirtækið en lagði áherslu á að það
myndi kynna áformin fyrir íbúum
og að endanlegar útfærslur yrðu í
sem mestri sátt við umhverfi, íbúa
og aðra hagsmunaaðila. „Á þessum
tíma lá fyrir að ekki var til staðar
deiliskipulag og að grenndarkynna
þyrfti áformin, en það hefur legið
fyrir frá upphafi þessa máls á síð-
asta kjörtímabili að til að tefja ekki
ferlið frekar, að grenndarkynna
þyrfti byggingarleyfi og teikningar
þar sem áformin voru í samræmi við
fyrirliggjandi landnotkun, byggða-
mynstur og þéttleika byggðar. Það
liggur fyrir að deiliskipulag hefði
tekið 1-2 ár þar sem ekki er hægt
að deiliskipuleggja einungis fyrir
þessa lóð eina og aukin heldur
þyrfti deiliskipulag að mynda sam-
fellda heild, þ.e. að deiliskipuleggja
þyrfti allt Skipavíkursvæðið.“
Málsmeðferð í samræmi
við aðstæður
Bæjarstjórinn segir að af þeim
sökum að deiliskipulag er ekki til
fyrir hafnarsvæðið hafi frá fyrstu
stigum málsins, eða frá því í febr-
úar 2022, verið horft til þess að
ganga lengra en venjubundið
er í skipulagsferli sem þessu og
kynna íbúum málið sérstaklega.
Til að kynna framtíðaráform sín
hélt fyrirtækið opinn kynningar-
fund 28. apríl í vor. „Á fyrsta fundi
nýrrar skipulagsnefndar í júní í
sumar var samþykkt að grenndar-
kynna hönnunargögn og annað
sem fyrirhuguð byggingarleyfis-
umsókn byggir á, en fyrirhuguð
framkvæmd er innan ramma aðal-
skipulags og því ekki þörf á aðal-
skipulagsbreytingu. Þannig hefur
legið fyrir frá upphafi að fyrir-
huguð framkvæmd sé í samræmi
við landnotkun, byggðamynstur
og þéttleika byggðar. Til marks
um það má nefna að um er að
ræða áform um byggingu á lóð á
atvinnusvæði þar sem áður stóð
og var starfrækt steypustöð með
tilheyrandi húsum og umfangi.
Málsmeðferð er þannig í sam-
ræmi við 44. gr. skipulagslaga eins
og venjubundið er þegar um er að
ræða byggingu á svæði sem er ekki
deiliskipulagt. Á atvinnusvæðum í
Stykkishólmi liggja almennt ekki
fyrir deiliskipulög. Þetta er því
málsmeðferð sem ítrekað hefur
verið viðhöfð í Stykkishólmi um
langt árabil,“ segir Jakob Björgvin.
Aðspurður um ástæðu þess að
ekki var haldinn hefðbundinn
íbúafundur fyrir alla íbúa Stykkis-
hólms, segir Jakob Björgvin hafa
verið þá að fundurinn í síðustu viku
átti að vera fyrir þá sem búa næst
umræddu athafnasvæði og hann
ætti að svara þeirra spurningum og
hugsanlegum áhyggjum. „Við ætl-
uðum að gefa þeim íbúum sem búa
í nálægð við fyrirhugað byggingar-
svæði svigrúm til þess að spyrja
spurninga og fá svör. Auðvitað
hefði mátt vekja athygli nærliggj-
andi íbúa fyrr og betur á fund-
inum, m.a. á heimasíðu bæjarins,
en mestu skipti að þeir íbúar sem
byggju næst væntanlegum fram-
kvæmdum gætu séð sér fært að
mæta og spyrja spurninga. Fund-
urinn í síðustu viku var vel sóttur,
hátt í 50 manns mættu en þar af
voru íbúar í nágrenni fyrirhug-
aðra framkvæmda reyndar í minni-
hluta,“ segir Jakob Björgvin.
Mest spurt um
stjórnsýsluhætti
Bæjarstjórinn segir að lokinni
kynningu á íbúafundinum í síð-
ustu viku hafi meginhluti spurn-
inga íbúa snúist um stjórnsýslu-
hætti og málsmeðferð þessa til-
tekna máls. „Í því sambandi var
af hálfu sveitarfélagsins leiðréttur
ákveðinn misskilningur sem uppi
hefur verið um þessa tilteknu
málsmeðferð, m.a. um að þessi til-
tekna framkvæmd krefðist sérstaks
mats á umhverfisáhrifum, og rifjað
upp á hvaða lagagrunni fyrirliggj-
andi málsmeðferð byggi, eins og
ég fór yfir hér að framan. Á kynn-
ingarfundinum gátu nokkrir íbúar
í næsta nágrenni þó lýst sínum
áhyggjum, sem einna helst snéru að
Vaxandi áhugi í Stykkishólmi á nýtingu þangs
og þörunga úr Breiðafirði
Um fimmtíu manns mættu á fundinn sem hugsaður var til grenndarkynningar
fyrir nærliggja íbúa við Nesveg 22a.
Stykkishólmur.
Frá kynningarfundinum á Amtsbókasafninu í síðustu viku. Jakob Björgvin Jakobs-
son í ræðustól og frumkvöðlarnir á bakvið Asco Harvester, þau Anna Ólöf, Ingvar
og Ómar Arndal Kristjánsbörn