Borgfirðingabók - 01.12.2015, Síða 121

121
B O R G F I R Ð I N G A B Ó K 2015
40 lerkitré er gróðursett voru 1908 fyrir forgöngu þáverandi sýslumanns
í Arnarholti Sigurðar Þórðarsonar en gróðursetninguna framkvæmdi
Brynjólfur Guðbrandsson nú bóndi í Hlöðutúni. Þess skal getið að einungis
7 plöntur hafa farist frá því að þær voru gróðursettar. Auk lerkisins er mikið
af reynivið í reitnum. Daníel telur að trén hafi verið gróðursett árið 1908
og það er einnig í samræmi við það sem höfundur hefur eftir Önnu
Brynjólfsdóttur. Eins og fram kemur hér að ofan fór gróðursetningin
fram árin 1909 og 1910 samkvæmt Einari Helgasyni í Frey. Næst skráir
Daníel um Arnarholtsreit í ársskýrslu 1969. Endurgirtur lerkilundurinn
hjá Arnarholti, en fyrir löngu var ákveðið að Skógræktin hefði umsjón yfir
þeim reit, enda ekki vanþörf á að laga þar til og bæta í plöntum. Mörg
gömlu lerkitrén eru myndarleg allt upp í yfir 10 m á hæð, þau eru 61 árs á
þessu ári. Árin 1973 og 1976 er í ársskýrslum greint frá gróðursetningu
í Arnarholtsreit, árið 1973 eru gróðursettar 1000 stafafurur og 100
rauðgreni og árið 1976 eru gróðursett 1000 rauðgreni. Í dag ber mest á
rauðgreninu í nyrðri hluta reitsins.
Nokkrar myndir eru til úr Lundinum frá fyrri tíð. Torfi Hjartarson
frá Arnarholt, síðar tollstjóri, tók mynd af Lundinum laust fyrir 1930.
Á myndinni sjást lerkitré og maður stendur á milli trjánna. Kletturinn
í miðjunni og sá sem er í bakgrunni heitir Valsholuklettur. Erfitt er
að átta sig á hvort Tré ársins 2014 sjáist á myndinni en það gæti verið
það sem ber hæst yfir Valsholukletti. Það stemmir nokkurn vegin við
klettana sem sjást í bakgrunni á myndinni. Ekki er lengur hægt að taka
mynd frá sama stað þannig að klettarnir sjáist vegna þess að tré byrgja
útsýn. Neðri myndin á næstu síðu er tekin haustið 2014 og á henni sést
Tré ársins 2014 og Valsholuklettur. Ljóst er að trén hafa vaxið mikið frá
um 1930.
Hæð á Tré ársins 2014 var 15,2 m haustið 2014. Til er mæling á trénu
frá 16. júlí 1999 sem gerð var af starfsmönnum Skógræktar ríkisins. Þá
var hæðin 12 m og þvermál 49,3 cm. Þvermálið er eflaust mælt í um 1,5
m hæð og samsvarar um 1,5 m ummáli. Mæling á ummáli í 1,5 m hæð
gerð í mars 2015 gefur 1,6 m ummál og ekki er óeðlilegt að tréð hafi
gildnað lítillega frá 1999. Ekki er líklegt að tréð hafi hækkað um rúma
3 m frá 1999 og telja verður hæðarmælinguna 12 m árið 1999 of lága.
Hæðarmælingin haustið 2014 var mjög nákvæm þar sem mælistöng og
trjátoppur voru flúttuð saman ofan af klettunum. Vöxtur trésins virðist
vera orðinn fremur hægur en fylgst verður með vexti þess framvegis.
Tré ársins 2014 er Evrópulerki. Í Lundinum eru bæði Síberíu- og