Veiðimaðurinn - 01.12.1954, Blaðsíða 4
veruleikans. Og mögnuðustu draugar og
forynjur eru myrkramyndir..
Fyrri kynslóðir dreymdi m. a. um bœtt
lifskjör; bjartari hibýli, fallegri föt, betra
að borða og búsæld meiri. Þess vegna sáu
sögumenn þeirra tíma háreistar álfahallir
með skrautbúnu fólki og frjósama dali
inn á milli blárra fjalla, þar sem útilegu-
menn bjuggu við allsnœgtir og áttu hjarð-
ir sauða með þverhandarþykkar siður.
Nú dvelur hugurinn ekki lengur við
þessar skáldsmiðar. Þránni, sem skóp þœr,
er fullnægt að flestu leyti. Draumarnir
um þessi gæði hafa rætzt.. En þjóðsögur
og ævintýri halda áfram að myndast með-
an þjóðin lifir. Surnt af því, sem gengur
manna á milli í dag og við hugum ekki
langt lif, getur umskaþast og orðið að
þjóðsögum á næstu 100 áirum. Þjóðin
heldur áfram að yrkja ævintýri um óskir
sinar. Þótt gamlar hugmyndir og yrkis-
efni hverfi eða breytist, kemur nýtt i
þeirra stað. Menn vilja alltaf hafa heim-
inn eitthvað öðruvísi en hann er, eiga
ser alltaf óskamyndir og ævintýralönd,
sem þeir sjá og gista i draumum sinurn,
og alltaf eru þau eitthvað betri en það,
sem þeir búa við hverju sinni. Og þannig
er einnig um árstiðirnar. Skammdegið
á sína fegurð, eins og aðrar árstiðir á
íslandi, en eru ekki töfrar þess mestir úr
fjarlægð? Alhvit jörð og alstirndur him-
inn er vissulega dýrðleg sjón, en er það
ekki ennþá dýrðlegri minning, þegar við
hugsum um það í júni, þótt við hefðum
sjálfsagt viljað skipta á þvi fyrir al-
bjarta sumarnótt meðan það stóð yfir.
Og er ekki algengt að heyra það á vorin.
hvað haustkvöldin séu fögur?
Veiðimenn eiga sin yrkisefni og æv-
intýralönd, eins og annað fólk, og ýmsir
segja að þeir hafi mikið hugmyndafiug
og semji sögur um yfirnáttúrlega stór-
laxa, sem þeir setji í og missi. Það er
sagt að þessir fiskar haldi áfrarn að stækka
eftir þvi sem árin Líða — það gera nú
raunar flestir fiskar, ef þeir fá að lifa!
— og œtti því að vera þarna fyrir hendi
ágætt efni í þjóðsögur eftir nokkra ára-
tugi. Og það er engin fjarstæða að imynda
sér, að mennirnir, sem misstu þessa laxa,
verði þá orðnir eitthvað breyttir lika,
hafi jafnvel vaxið upp i ævintýraleg of-
urmenni, þótt við höfum verið ósköp
hversdagslegir menn i augum samtiðar-
innar, sem aldrei kann að meta sina spái-
menn, eins og mannkynssagan sannar.
Veiðimenn dreymir vissulega sína
draurna. Hugur þeirra bregður sér oft
til flugs og svifur inn i sólarlönd Ijúfra
minninga og ævintýraheima ókominna
daga. í þeim skilningi er það rétt, sern
einn vinur minn og veiðifélagi sagði fyr-
ir skömmu, að „vertiðinni er aldrei lok-
ið.“ Við erum alltaf við árnar öðru
hvoru í huganum og látum ævintýrin
gerast. Við lifum upp liðna daga og
látum atburði framtiðarinnar gerast eins
og við viljum að þeir verði. I stað þess
að forfeður okkar dreymdi frjósama dali
og feita sauði, dreymir okkur niðandi
ár og stóra laxa. Þeir óskuðu sér vænna
sauða af þvi að þeir voru góðir til frálags,
en við viljum fá væna laxa af þvi að
þeir eru sterkir og fjörugir á færi. Lifs
kjörin eru önnur og óskamyndirnar
breyttar.
Veiðimenn eru fámennur hópur, með
sin séstöku áhugamál og óskir. Aðrir
vilja verja tómstundum sinum til annars
og eiga sér óskaheima i samræmi við
það. Suma langar í siglingar til suðrænna
Veiðimaðurinn