Muninn - 01.05.2016, Qupperneq 115

113
Við heimsóttum grænlensku heimastjórnina þar sem
við töluðum einungis við Dani sem gegna efstu stöðum
stjórnarinnar. Það sem þeir höfðu að segja var mjög merkilegt
og við ræddum við þá lengi um stöðu lands og þjóðar og
komumst að ýmsu sem okkur þótti afar sérkennilegt. Það er
enn mikilla nýlendu áhrifa að gæta í Grænlandi og Danir hafa
mikil ítök. Það var mjög áhugavert að tala við starfsmenn
heimastjórnarinnar og heyra skoðanir þeirra og annarra
Dana. Sérstaklega þar sem við vorum nýbúnar að tala við
Grænlendinga sem höfðu svo allt aðrar skoðanir á nær öllu.
Við bjuggumst ekki við að enn gætti svona
mikilla nýlenduáhrifa á þessu landi en þau eru
gríðarleg og nokkuð áberandi.
Við heimsóttum bæði menntaskólann og háskólann og
þar heyrðum við af ýmsum vandamálum sem grænlenskir
nemendur glíma við. Það sem er minnisstæðast er sú staðreynd
að allt námið fer fram á dönsku en ekki grænlensku, nema
grænlenskutímar. Fyrir marga sem koma frá t.d. Nuuk er
það ekki mikið vandamál enda er Nuuk sá bær sem er undir
mestum áhrifum Danmerkur og langflestir þar tala dönsku.
En síðan eru þeir Grænlendingar sem koma frá minni stöðum
þar sem töluvert fleiri hafa grænlensku að móðurmáli og tala
mikið minni eða verri dönsku. Það er bara einn menntaskóli
í öllu landinu og því verða þeir sem vilja halda áfram námi
eftir grunnskóla að fara til Nuuk þar sem mest allt námið fer
fram á dönsku - eða þá til Danmerkur. Þessum nemendum
gengur þá yfirleitt verr en hinum vegna tungumálaerfiðleika
og er brottfall á fyrsta ári gríðarlega mikið. Um 50% fyrsta
árs nemenda í háskólanum hætta og er stórt hlutfall þeirra
Grænlendingar með grænlensku sem fyrsta móðurmál.
Menntaskólinn býður þó upp á mjög fjölbreytt nám eins og
t.d. félagsfræði og tungumála brautir, hjúkrun, raungreinar og
ýmsar listgreinar.

Í ferðinni kynntumst við nokkrum grænlenskum krökkum en
þó aðallega tveimur stelpum á aldur við okkur sem komu til
Akureyrar í fyrra sumar. Það að hafa kynnst þeim veitti okkar
mikla innsýn í samfélagið því það er allt öðruvísi að heimsækja
stað þegar maður hefur einhvern þaðan sem getur sýnt manni
aðrar hliðar en þær sem maður sér sem ferðamaður. Stelpurnar
keyrðu með okkur um alla Nuuk og sögðu okkur sögur af fólki
og stöðum sem gerði allt svo miklu meira spennandi.
Maturinn var alls ekki slæmur, fjölskyldurnar
elduðu handa okkur ósköp venjulega kjúklinga og pastarétti
og við gátum fengið okkur hamborgara og pizzur á öllum
matsölustöðum. Við fengum engan sel en það var vegna þess
að það var ekki selatímabil einmitt á þessum tíma. Það var hins
vegar hrognatímabil og við fengum grásleppu hrogn í ófá skipti
í forrétt og leist okkur misvel á það.
Þessi ferð var hundrað sinnum skemmtilegri en við
bjuggumst við og um leið og við komum heim plönuðum
við aðra. Næst viljum við heimsækja minni bæi en Nuuk og
kynnast þessum ekta grænlensku veiðimönnum og siðum sem
eru í raun engir eða mjög takmarkaðir í Nuuk í dag.
Við komum heim með fallega minjagripi, hálsmen úr
þjóðbúningnum, töfrum gæddar styttur og skart úr hornum og
beinum en minningarnar um þennan litríka og fallega bæ með
þessu líflega samfélagi munu seint gleymast og við hlökkum
strax til næstu ferðar.