Jökull


Jökull - 01.01.2020, Blaðsíða 5

Jökull - 01.01.2020, Blaðsíða 5
Hannesdóttir et al. et al., 2012; Hannesdóttir et al., 2015a,b; Harning et al., 2016; Guðmundsson et al., 2017; Fernández- Fernández et al., 2017, 2019). The ongoing glacier retreat leads to the disintegration of large glaciers into smaller ice bodies, the formation of terminus lakes and increased debris cover. This is increasingly chal- lenging for glacier monitoring, for example the delin- eation of glacier boundaries and length-change mea- surements (e.g. Fischer et al., 2016; Paul and Bolch, 2019). Glaciers currently cover approximately 10% of Iceland. They are large freshwater reservoirs and con- tain the equivalent of ∼3400 km3 of water (Björnsson, 2009, 2017), corresponding to the precipitation in the entire country over ∼20 years (e.g. Crochet, 2007). The glaciers influence the hydrology of the country through the annual mass-balance cycle and changes in ice volume due to variations in the climate, with important implications for the hydropower industry and other water users. The glaciers are dynamic and highly responsive to changes in climate and have high annual mass-turnover rates (1.5–3.0 mwe a−1, Pálsson et al., 2012). Several of the larger ice caps and glaciers in Iceland cover active volcanic and geo- thermal zones, causing subglacial eruptions and fre- quent jökulhlaups (Guðmundsson and Larsen, 2013). They are affected by geothermal melting, which is a substantial component in the glacier mass balance (Björnsson et al., 2013; Jóhannesson et al., 2020), as they are located in areas of high geothermal heat flux, including the neovolcanic zone. This paper describes a national glacier outline in- ventory for Iceland for the period after the LIA maxi- mum in the late 19th century, which has been submit- ted to GLIMS (Global Land Ice Measurements from Space, nsidc.org/glims). Hitherto only the glacier outline from around the year 2000 has been avail- able in digital form at the international snow and ice database. The outlines were collected by several re- search groups and institutions and are described in more detail in other scientific papers. They have been reviewed and updated for consistency, and the most reliable or representative outline chosen, from several available outlines for the same glacier. This paper pro- vides general information about the glacier outlines, as well as a simple interpretation of the glacier vari- ations that they represent, but readers are referred to the original papers for more detailed information. The paper is not intended as a comprehensive review paper about post-LIA glacier variations in Iceland. Rather, it provides background information about the updated, multi-temporal GLIMS glacier variations data set for Iceland in order to make it more useful for other stud- ies of glacier variations and related research. STUDY AREA The largest ice caps in Iceland are located in the south- ern and central highlands (Figure 1), where prevail- ing southerly winds deliver a large amount of pre- cipitation, on average 4000–5000 mm a−1 in the up- per accumulation area of Vatnajökull and Mýrdals- jökull, reaching a maximum of ∼7000 mm a−1, and ca. half of that on Langjökull and Hofsjökull (Björns- son and Pálsson, 2008; Björnsson, 2009, 2017). The balanced-budget equilibrium line altitude (ELA) of Vatnajökull ice cap lies on average around 1000 m a.s.l. on the southern outlet glaciers, compared with 1350 m a.s.l. on the inland outlet glaciers (Pálsson et al., 2019). The balanced-budget ELAs of the ice caps in central Iceland are at ca. 1100–1300 m a.s.l. on Hofsjökull and 1000–1200 m a.s.l. on Langjök- ull (Thorsteinsson et al., 2017; Pálsson et al., 2012, respectively). The ELA of Mýrdalsjökull has been estimated from satellite images (from the location of the firn line) and is at ca. 1000 m a.s.l. on the east- and southeast-flowing glaciers vs. 1200 m a.s.l. on the inland and southern outlets (unpubl. data from the IMO). Typically, only 10–20% of the bed of the glaciers lies above the current ELA; thus, the larger ice caps exist mainly due to their own thickness (Björnsson and Pálsson, 2008). Several mountains reaching over 1400 m a.s.l. maintain small glaciers in the central highlands. A few ice-capped volcanoes ex- ist outside the neovolcanic zone, including Snæfells- jökull and Mt. Snæfell. Drangajökull in Vestfirðir, the fifth largest ice cap, has the lowest ELA (600–700 m a.s.l.) of glaciers in Iceland (Björnsson, 2009, 2017). An overview of the ice caps and glaciers analysed in this paper is found in Table 1, including the elevation range and the area span in ∼1890–2019. 2 JÖKULL No. 70, 2020
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.