Heima er bezt - 01.11.2008, Síða 38

nefndu þeir félagar Eyjaijörð eftir eyjum nokkrum sem lágu
þar úti fyrir.
Helgi tók land á Arskógsströnd, fyrir innan Svarfaðardal og
gegnt Hrísey. Þar reistu þeir félagar skála og neíndu bæinn
Hámundarstaði.
Brátt gekk vetur í garð og var hann bæði harður og snjóþungur.
Þegar voraði gekk Helgi upp á Sólarfjöll og sá þá að snjóléttara
varð því lengra sem kom inn í fjörðinn. Akvað hann þá að
flytjast suður í héraðið og bar allt sitt á skip. Sigldi hann síðan
með fólki sínu inn fjörðinn, en Hámundur varð eftir um sinn
á Hámundarstöðum. Helgi lenti um síðir við Galtarhamar við
austanverðan fjarðarbotninn. Þar sleppti hann tveimur svínum
á land, gyltu einni og gelti, sem nefndur var Sölvi. Svín þessi
týndust í skóginum og fundust ekki fyrr en eftir þrjú ár og þá
í afdal einum sem gengur til suðausturs ffá meginhéraðinu.
Hafði þá heldur betur fjölgað svínunum, því að þau voru orðin
sjötíu að tölu. Dalur þessi heitir síðan Sölvadalur í höfuðið á
þessum magnaða gelti.
Helgi gerði sér bæ á Bíldsá og bjó þar það ár. Um sumarið
kannaði hann allt héraðið og nam síðan Eyjafjörð allan milli
Sigluness og Reynisness. Helgaði hann sér landið með því að
gera elda mikla við alla árósa.
A þriðja vori á nýja landinu fluttist hann svo búferlum vestur
yfir Eyjaijarðará og byggði sér nýjan bæ sem hann nefndi
Kristnes, því að eins og fyrr sagði var hann kristinn maður.
í þessum búferlaflutningum ffá Bíldsá að Kristnesi gerðist
það að Þómnn hyma, kona hans, varð léttari á Þórunnareyju í
Eyjaijarðará. Fæddi hún þá yngsta bam þeirra hjóna, sem var
dóttirin Þorbjörg hólmasól.
Helgi magri var síðan héraðshöfðingi yfir öllum Eyjafírði
sem brátt varð fjölbyggður. Allir aðrir innflytjendur fengu
lönd og staðfestu með leyfi hans og tilsögn. Meðal annars
gaf hann Hámundi, tengdasyni sínum, jarðnæði milli Merkigils
og Skjóldalsár og byggði hann sér bæ á Espihóli.
Böm þeirra Kristneshjóna vom átta að tölu. Elstir vom synir
tveir, Hrólfur áNúpufelli og Ingjaldur á Þverá syðri. Dætumar
sex vom Ingunn, sem var fyrri kona Hámundar á Espihóli, Helga,
er var seinni kona sama manns, Hlíf átti Þorgeir Þórðarson á
Fiskilæk, Þóra átti Gunnar í Djúpadal, sem var sonur Úlfljóts
lögsögumanns, Þórhildur átti Auðólf á Syðri-Bægisá og loks
Þorbjörg hólmasól, sem fékk fyrir mann Böðólf Grímsson,
landnámsmann á Tjömesi.
Afkomendur Helga magra og Þórunnar hymu vom upp til
hópa dugnaðar- og manndómsfólk, sem kom mjög við sögu í
Eyjafírði um langan aldur.
gt
Snorri Jónsson

Frá 19. öld
tvö entbszttLsbréf
frá séra Tómasi í Villingaholti til Þórðar *
sýslumanns Sveinbjörnssonar
Lengi hefurbóndann Þórð Eyjólfsson í Syðri- Gróf langað
til að fjölga mannkyninu, eignast afkvæmi og uppfylla þar
með eina fyrstu ákvörðun og boðorð ins alvalda, en forgeflns
reynt það yfir 20 ár með eiginkonu sinni Halldóru, nú yfir
50 ára skeið kominni, - þangað til nú þann 13. yfírstandandi
mánaðar, að honum bættist brestur þessi og eignaðist ungan
son með vinnukonu sinni, Helgu Pétursdóttur, hvað ég vil
hér með ekki undan fella að tilkynna yður. Jafnframt má
ég þess geta, að tilfelli þetta er að nokkru leyti að akta sem
Rachelar breytni forðum, sem lengi var óbyrja ötluð, og
biður kona Þórðar, án þess að erfa í enu minnsta við hann
afbrot sitt, manni sínum allrar þeirra líknar og linkindar,
sem lögin mest geta veitt brotlegum manni, þar hún ann
honum og ambátt sinni og veitir til vorkunnar það orðið
er, telur hana líka sér heila og vinveitta alltjafnt verið hafa
eins og dugnaðar- og aóstoðar mann sinn í sínum lasleika
tilfellum og má ekki hennar við missa, nema því aðeins að
einhver kvenmaður aftur fengist, sem varla telst mögulegt
að hennar jafngildi orðið gæti. Allt þetta felst yður á
hendi af viðkomendum til vægðar sömustu meðferðar og
vorkunnarfyllstu aðgjörða.
Villingaholti, þann 30. oktober 1824
Th. Guðmundsson
Hér með vi 1 ég ekki undanfella að tilkynna yðar veleðlaheitum
til þóknanlegrar meðferðar, að Olafur Jónsson vinnumaður
á Mýruni hefur brugðið sér upp á bóndadótturina Kristínu
Þórðardóttur á sama bæ og með henni barn eignazt fyrir
skemmstu, sem að er beggja fyrsta frillulífisbrot.
Villingaholti, þann ó.januarii 1825.
Thómas Guðmundsson.
518 Heima er bezt