Árbók Tryggingarstofnunar ríkisins - 01.12.1939, Side 44
26
sjóðinn. Jöfnunarsjóði er ætlað það hlutverk að hlaupa undir bagga
nieð þeini sjúkrasamlögum, sem orðið hafa fyrir svo mikluin útgjöldum
vegna veikinda samlagsmanna, að sjóðir þeirra hrökkva ekki til. Styrk-
inn skal endurgreiða á næstu fimm árum, með hækkun iðgjalda, ef
með þarf, eða annari tekjuöflun.
c. Hverjir eru sjúkratnjggðir?
Þar sem sjúkrasamlög hafa verið stofnuð samkvæmt framansögðu,
hefil' sérhver maður, karl eða kona, eldri en 16 ára og yngri en 67 ára,
sem búsettur er á samlagssvæðinu, rétt og skyldu lil að vera í sam-
laginu. Ennfremur þeir, sem stunda þar atvinnu lengur en 6 mánuði.
Börn samlagsmanna, yngri en 16 ára, sem eru á framfæri þeirra, hafa
einnig rétt til sjúkrahjálpar, en greiða ekki iðgjöld. Þannig eru í raun
og veru allir vngri en 67 ára í samlög'unum, með þeim undantekning-
um, er hér greinir.
Upphaflega voru gamalmenni eldri en 67 ára einnig skyld til að
vera í samlögunum, en lögunum var breytt þannig 1937, að þau eru ekki
lengur skyld til þess að vera það, en hafa sama rétt til þess og aðrir
og njóta þá sömu réttinda. Gamalmenni, sem þarf á sjúkrahússvist að
halda vegna ellikramar, fær þó ekki slíka vist greidda af sjúkrasamlaginu,
ef ekki er um neinn ákveðinn sjúkdóm að ræða, annan en ellilasleika.
Þá er það skilyrði til þess að njóta réttinda í sjúkrasamlagi, að
skattskyldar tekjur samlagsmanns, eða hjóna samanlagt, fari ekki fram
úr 4500 kr. á ári. Þó geta sjúkrasamlögin veitt þeim, sem hærri tekjur
hafa, réttindi gegn a. m. k. tvöföldu iðgjaldi, og hafa þau öll gert það.
Var sú undanþága sett í lögin 1937.
Þeir, sem haldnir eru alvarlegum, langvinnum, virkum sjúkdómum,
eru ekki skyldir til að tryggja sig í samlögunum, en er það heimilt, eins
og gamla fólkinu. Sú takmörkun cr á réttindum slíkra sjúklinga, að
þeir njóta aðeins einu sinni sjúkrahússvistar vegna hins alvarlega, lang-
vinna sjúkdóms, og ekki meiriháttar læknishjálpar. En gagnvart öðruni
sjúkdómum eru réttindi þeirra hin sömu og annara meðlima. — Vegna
þessára sérstöku ákvæða um alvarlega, langvinna sjúkdóma, sein að
öðru leyti falla undir lögin um ríkisframfærslu sjúkra manna og ör-
kumla, er öllum, sem verða tryggingarskyldir í sjúkrasamlagi, eða leita
þár upptöku, gerl að skvldu að ganga undir læknisskoðun áður en þeir
öðlast réttindi.
d. Réttindi samlagsmanna.
í samþykktum sjúkrasamlaga, sem staðfestar eru af ráðherra, að
fengnum tillögum Tryggingarstofnunarinnar, skal tekið fram hverra
réttinda samlagsmenn njóta.
Lögin gera ráð fyrir ákveðnum lágmarkshlunnindum, sem skylt er
að veita, en auk þess geta samlögin veitt ýms önnur hlunnindi og gera
það öll meira eða minna,