Árbók Tryggingarstofnunar ríkisins - 01.12.1946, Blaðsíða 19
17
un vikufjöldans. Hve miklu hvort um sig veldur, er ekki hægt að segja,
aðeins að til þessa hvort tveggja á hækkunin rætur sínar að rekja.
Tryggingartími iðntryggingarinnar hefur stöðugt lengzt, eins og töfl-
urnar bera með sér. Árið 1946 er vikufjöldinn 143% hærri en 1938.
Samkvæmt manntalinu 1940 má ætla, að sjómannatryggingin hafi
náð til um 6 800 manns árið 1940, og' er jná liðurinn fiskaðgerð og lóða-
beiting talinn með. Iðntryggingin hefur þá náð til ca. 14 200 manns árið
1940 og meðaltryggingartimi verið 36 vikur. Samkvæmt því hefur tala
þeirra, sem iðntryggingin náði til, verið sem hér segir:
Arið 1941 ............ 18 100 Árið 1944 ............ 22 600
— 1942 ............. 20 900 — 1945 ............. 26 000
— 1943 ............. 21 600 — 1946 ............. 29 500
Rétt er að vekja athygli á hinni stórkostlegu fjölgun bifreiða, sem
verður á þessu tímabili. Hinn 1. júlí 1940 var tala bifreiða og bifhjóla
2 181 (þar af bifhjól 101), í árslok 1945 var hún 5 096 (jiar af bifhjól
207) og í árslok 1946 7 710 (þar af bifhjól 546). Meðalskráningartíminn
hefur einnig leng'zt. Árið 1940 var hann 35 vikur, en 1946 var hann 46
vikur, og er j>á miðað við tölu bifreiða og bifhjóla í árslolí 1945, þar sem
vikufjöldinn reikningsárið 1946 er miðaður við innheimtuárið 1. apríl
1945—31. marz 1946.
Eins og töflurnar 6 og 7 sýna gegnir nokkuð öðru máli um sjómanna-
trygginguna en iðntrygginguna. Tryggingartíminn lengist að vísu mikið
árið 1939 og 1940, og' árið 1940 var hann lengri en nokkru sinni áður
eða 170 671 vika, enda mátti heita, að öllum nothæfum skipum væri
haldið við veiðar mestan hluta ársins. Árin 1941—1946 fer hins vegar
tryggingarvikum stöðugt fækkandi, og 1946 er vikufjöldinn um 6%
lægri en 1938. Stafar þetta af því, að skipunum fækkar á þessu tímabili,
nema vélskipum vfir 12 lestir, bæði vegna skipatjóns styrjaldaráranna
°g sölu úr landi (árið 1946 eru fjórir botnvörpungar seldir til Færeyja
og' einn árið 1945). Fækkun skipa hefur haft í för með sér fækkun sjó-
manna, en þeim hefur líka fækkað vegna þess, að eftirspurnin eftir
'innuafli í land hefur verið svo mikil og launakjörin þar svo góð, að
vinnuafl hefur flutzt burt frá vélbátaflotanum — sérstaklega bátum
undir 12 lestum — til vinnu í landi, sem veitti betri launakjör en lit-
gerðin bauð. Skýrslur um úthaldstíma fiskiflotans ná aðeins til botnvörp-
unga, og verður því ekki sagt.hve mikinn þátt styttri úthaldstími kann
að eiga í jDessum afturkipp.
Samkvæmt því, sem áður var sagt, má ætla, að árið 1940 hafi sjó-
inannatryggingin náð til 6 800 manns, ef liðurinn fiskaðgerð og lóða-
beiting er talinn með. Meðaltryggingartíminn verður þá 29 vikur árið
1940. Ef gengið er út frá þeim meðaltryggingartíma, hefur tala þeirra,
sem tryggingin hefur náð til, verið:
Árið 1941
— 1942
— 1943
5 400
5 200
5 000
3
6 400
5 800
5 500
Árið 1944
— 1945
— 1946