Árbók Tryggingarstofnunar ríkisins - 01.12.1946, Side 112
110
Liffæri Aðalorsök Alls
5. Úlimir og hryggur.
a) Liðagigt (útlimir) .......... 132
b) Sjúkdómar í hrygg ............ 41
c) Bæklanir, vanskapnaður o. fl. 57
d) Berklaveiki .................. 70
e) Afleiðingar meiðsla .......... 82
f) Vöðva- og taugasjúkdómar . 57 439
6. Skgnfæri ........................ 69
7. Innkirtlar ........................ 40
8. Ýmislegt ........................ 50
Samtals 1694
Af þessum 1694 öryrkjum voru 664 karlar, en 1030 konur. 617 voru
búsettir í Reykjavík, en 1077 utan Reykjavíkur. Miklu munar á því, live
tilteknir sjúlcdómar valda fremur örorku kvenna en karla og gagnstætt.
Verður gerð nánari grein fyrir því með tölum hér á eftir, þar sem rætt er
um einstaka sjúkdóma.
III. Aðalorsakir örorkunnar eftir sjúkdómum.
1. Berklaveiki.
Berklaveiki reyndist tíðust orsök örorku allra einstakra sjúkdóma.
öryrkjar af völdum hennar voru alls 232. Þar af voru karlar 84, en
konur 148. Þessi tala gefur vitanlega enga vitneskju um raunverulegan
fjölda þeirra, sem öryrkjar eru af völdum berkla, því að hér eru aðeins
taldir þeir, sem sóttu um örorkulífeyri og voru metnir meira en 50%
öryrkjar. Þeir sjúklingar, sem liggja í heilsuhælum eða sjúkrahúsum
og njóta opinberrar forsjár hafa yfirleitt ekki sótt, nema svo hafi staðið
á, að þeir yrðu fljótlega brautskráðir. Hið sama gildir um fók með ýmsa
aðra sjúkdóma, svo sem geðveiki.
Uin berklasjúklingana er þetta að segja:
Berkla í brjóstholi höfðu ................. 151 sjúklingur
— - útlimum — 66 -—
— - hrygg — 28 —
-— - kviðarholi — 10 ■—
— annars staðar (eitlar, húð o. fl.) höfðu 19 —
Ilöfðu því 42 sjúklingar berkla víðar en á einum stað, þar sem heildar-
talan var 232.
Auk þessara sjúklinga höfðu 39 öryrkjar ýmsar eftirstöðvar og ör-
kuml eftir berklaveiki, en aðrir sjúkdómar voru þar taldir aðalorsök
örorkunnar.