Árbók Tryggingarstofnunar ríkisins - 01.12.1963, Blaðsíða 62
60
og séu þeir ekki launþegar, eru þeir taldir á sama hátt og aðrir, þótt tryggingin sé
eingöngu bundin við akstur bifreiðarinnar.
I töflu 28 er sýndur tryggingartími í iðn- og sjómannatryggingu starfsárin 1947—
1962. í sjómannatryggingunni falla saman starfsár og iðgjaldaár, en í iðntryggingu
eru iðgjöld lögð á og greidd árið eftir starfsárið, og er því þarna um mismunandi
reikningsár að ræða. Af framangreindri ástæðu eru vinnuvikur í iðntryggingu sundur-
liðaðar eftir því, hvort um er að ræða tryggingu á ökumönnum einkabifreiða (þ. e.
ökumönnum, sem ekki er greitt fyrir gjald til lífeyristrygginga samkvæmt 29. gr.
laga nr. 24/1956), ökumönnum atvinnubifreiða eða öðrum. Frá 1957 til 1962 hefur
vikum alls fjölgað um 25%, en séu ökumenn einkabifreiða ekki taldir með, nemur
fjölgunin 18%.
2. Tekjur og gjöld.
Tekjur slysatrygginga eru áhættuiðgjöld samkvæmt 43. gr. laga nr. 24/1956 (nú
40. gr. laga nr. 40/1963). Árin 1961—1963 var störfum og starfsgreinum skipt í áhættu-
flokka í samræmi við ákvæði reglugerðar nr. 202/1957. Iðgjöld héldust óbreytt þessi
þrjú ár, og voru vikugjöld sem hér segir:
1. áhættuflokkur ... ... kr. 1.00 kr 10 00
9 _ ... - 1.50 8. - 12.00
3. - ... - 2.50 9. - - 15.00
4. - .. . - 4.00 10. — — 33.00
5. - ... - 5.50 11. 36 00
6. . . . - 8.00
Iðgjald lausráðinna slökkviliðsmanna var kr. 3.00 fyrir hverja kvaðningu, og árs-
iðgjöld voru þessi:
Tafla 29. Iðgjöld og beetur
S j ómannatrygging
Iðgjöld Bætur % a£
Ár kr. kr. iðgjöldum
1941—1945 7 125 327,95 5 037 278,20 70.7
1946—1950 7 604 444,92 5 374 932,67 70,7
1951—1955 13 520 672,51 11 743 251,87 86,9
1956—1960 28 942 292,08 25 079 465,21 86,7
1956 3 712 799,21 2 685 378,34 72,3
1957 4 465 544,68 2 396 129,55 53,7
1958 5 182 074,17 2 921 910,00 56,9
1959 7 451 073,79 8 393 038,53 112,6
8 130 800,23 8 683 008,79 106,8
1961 8 072 590,05 6 463 566,82 80,1
1962 7 677 094,15 9 494 862,76 123,7
8 566 721,36 13 287 612,31 155,1
61
Vegna heimilisdráttarvélar ........................... kr. 50.00
— rafstöðvar ....................................... — 25.00
— súgþurrkunartækis ................................ — 25.00
— saxblásara ....................................... — 25.00
— bifhjóls ......................................... — 120.00
— reiðhjóls með hjálparvél ......................... — 120.00
Með lögum nr. 40/1963 var gerð sú grundvallarhreyting á áhættuflokkuninni, að
skipta skal fyrirtækjum, en ekki einstökum störfum, í áhættuflokka. Þetta gildir þó
ekki um bifreiðastjóra, sjómenn né flugmenn. Ákvæði um hina nýju skiptingu, sem
gildir frá 1. janúar 1964, eru í reglugerð nr. 7/1964. Með reglugerð þessari voru ið-
gjöld jafnframt stórhækkuð, enda hafði almenn endurskoðun vikugjalda ekki átt sér
stað síðan í árslok 1957, og mikill halli hafði orðið á árinu 1963.
í töflu 29 er yfirlit um reikningsfærð iðgjöld og bætur 1941—1963. Iðgjaldatekjur
iðntryggingar eru í samræmi við fjölda tryggingarvikna árið á undan. Auk hreinna
iðgjalda (álagðra iðgjalda að frádregnum færslum í afskriftasjóð) eru taldar færslur
úr afskriftasjóði. Til bóta er talin aukning ógreiddra bóta svo og aukning höfuð-
stólsandvirðis lífeyris, önnur en vextir.
í töflum 30 og 31 eru bætur sundurliðaðar. Flinar reikningsfærðu bætur jafngilda
þó ekki bótum, sem greiddar eru á þvl ári, sem um ræðir, heldur er við uppgjör
hvers tjóns, sem lífeyrisgreiðslu hefur í för með sér, lagt til hliðar svokallað höfuð-
stólsandvirði lífeyrisins. F.nn fremur er lagt til hliðar fyrir óuppgerðum tjónum.
Ef fjárhæðir þær, sem þannig eru lagðar til hliðar sem höfuðstólsandvirði eða ógreidd-
ar bætur, reyndust hæfilegar til að standa undir lífeyrisgreiðslum, mundi hvert slys
aðeins hafa áhrif á afkomu þess árs, er það kemur fyrir. Raunin hefur hins vegar
orðið sú, að hið reiknaða höfuðstólsandvirði nægir hvergi nærri. Er því nær árlega
lagt fram fé til höfuðstólsandvirðis vegna eldri slysa, og eru slík framlög reiknuð
með bótum, eins og áður er sagt. Reikningsfærsla slysatrygginga er því með allt
öðrum hætti en hjá lífeyris- og sjúkratryggingum, en á reikningum hinna síðarnefndu
eru einungis færðar þær bætur, sem gjaldfallnar eru.
slysatiygginga 1941—1963.
Iðntrygging Samtals Ár
Iðgjöld kr. Bætur kr. % af iðgjöldum Iðgjöld kr. Bætur kr. % a£ iðgjöldum
7 334 443,94 4 307 492,56 58,7 14 459 771,89 9 344 770,79 64,6 .. 1941—1945
18 762 579,72 8 049 228,79 42,9 26 367 024,64 13 424 161,46 50,9 - . 1946—1950
23 601 193,52 16 273 833,14 69,0 37 121 866,03 28 017 085,01 75,5 .. 1951—1955
36 046 383,18 25 368 904,70 70,4 64 988 675,26 50 448 369,91 77,6 .. 1956—1960
6 422 878,88 3 561 500,54 55,5 10 135 678,09 6 246 878,88 61,6 1956
6 576 253,48 4 364 149,58 66,4 11 041 798,16 6 760 279,13 61,2 1957
7 492 539,71 5 650 515,73 75,4 12 674 613,88 8 572 425,73 67,6 1958
7 663 062,32 3 984 801,00 52,0 15 114 136,11 12 377 839,53 81,9 1959
7 891 648,79 7 807 937,85 98,9 16 022 449,02 16 490 946,64 102,9 1960
8 436 337,77 7 635 709,13 90,5 16 508 927,82 14 099 275,95 85,4 1961
8 942 516,22 8 203 362,51 91,7 16 619 610,37 17 698 225,27 106,5 1962
9 353 517,81 13 584 123,33 145,2 17 920 239,17 26 871 735,64 150,0 1963