Læknaneminn - 01.10.1975, Blaðsíða 22
NÝLIÐUN LÆKNA. FORSPÁ:
1960—1974 létust 69 læknar, sem búsetu áttu hér-
lendis (meðalaldur 65,8 ár) og 1965-1974 hafa um
6 læknar látist til jafnaðar árlega.
Þyrfti því 36 lækna 1975-1980 til eðlilegs við-
halds.
íbúafjöldi 1. des. 1974 var 216.628 og voru þá
1.63 læknar fyrir hvert þúsund íbúa. Verði jafn ör
nýliðun næstu 6 ár, og var 1965-1974, mætti því
gera ráð fyrir, að um 500 íbúar yrðu um lækni eða
2 fyrir hvert þúsund í árslok 1980.
Nauðsynleg nýliðun yrði því:
(2,0-1,63) 217 -f (240-217) 2,0 + 36 = 162
eða 27 læknar lil jafnaðar á ári og yrðu læknar hér
þá 479.
En er líklegt, að fjölgunin geti orðið jafn ör og
verið hefir? Ymislegt bendir til, að svo verði ekki.
Eins og fyrr segir, voru 21 við bráðabirgðastörf
í heilsugæslu utan Reykjavíkur á svæðum, þar sem
læknaskipti hafa verið tíð. Með vaxandi fjölda út-
skrifta má búast við, að meiri festa komist á þessi
mál og viðbúið að yngri læknar staðfestist í héruð-
um, svipað og gerðist um og eftir 1960.
Undanfarið hefir stöðum við heilsugæslustöðvar
fjölgað jafnt og þétt, og verði sama þróun áfram,
mætti gera ráð fyrir, að þeim gæti fjölgað um 13
til ársloka 1980.
Nýliðun í föst störf hérlendis 1975-1980 gæti því
orðið á þessa leið:
TAFLA V. A.
Iiugsanleg nýliSun 1975-’80 SérfræS. Alm. lækn. Alls
Til eðlilegs viðhalds 22 14 36
Heilsugæsla utan Rvk 34 34
Fjölgun 82 10 92
104 58 162
Hér er gert ráð fyrir, að 10 heimilislæknar bætist
við á höfuðborgarsvæðinu á næstu 6 árum. Vitað er,
að þörfin er miklu meiri, en vart er þess að vænta,
að nauðsynlegar skipulagsbreytingar komist á innan
þess tíma, sem spáin nær til. Hugsanleg fjölgun sér-
fræðinga utan höfuðborgarsvæðisins er um 10,
þannig að samkvæmt þessu kæmu um 90 sérfræðing-
ar til með að setjast að í Reykjavík. Eins og áður
sagði, mætti að öðru jöfnu reikna með 90 læknum,
sem nú eru við bráðabirgðastörf, í mesta lagi til
nýliðunar hér. Við þessa tölu gætu bæst um 60
kandidatar, sem útskrifast hafa 1960-1973 eða um
150 alls. Sérfræðingar kæmu eingöngu úr þessum
hópi, þar sem 7 ár þurfa að líða frá embættisprófi
þar til hægt er að veita sérfræðiviðurkenningu.
Þyrfti því um 70% þeirra, sem til greina koma, að
setjast hér að við sérfræðistörf, og er það með
ólíkindum.
Þá er einnig á það að líta, að tæplega yrði verk-
efni fyrir slíkan fjölda sérfræðinga, jafnvel þó svo
ólíklega vildi til, að læknar hefðu af tilviljun einmitt
valist til náms í þeim greinum, sem þörf verður fyrir
að efla á næstu árum.
Sé hins vegar gert ráð fyrir, að sami fjöldi sér-
fræðinga og almennra lækna bætist við að meðaltali,
eins og var á tímabilinu 1961-1974, lítur dæmið út
eins og sýnt er í töflu V. B.
TAFLA V. B.
Hugsanleg nýliðun 1975-’80 Sérfræð. Alm. lækn. Alls
Til eðlilegs viðhalds 22 14 36
Heilsugæsla utan Rvk 34 34
Fjölgun 46 10 56
68 58 126
Meðalfjölgun yrði þá 21 læknir á ári. Samkvæmt
þessari spá, sem að minni hyggju er miklu nær
sanni, yrðu 443 læknar á landinu í árslok 1980, og
kæmu þá 542 íbúar á lækni.
KANDIDATAR
I töflu II er að finna upplýsingar um innritanir
og fjölda þeirra, sem luku prófi á hverju 5 ára bili
1931-1975. Varðandi innritanir er þess að geta, að
1949—1950 voru tannlæknanemar skráðir með lækna-
nemum, og skýrir það að nokkru aukinn fjölda inn-
ritana á þessum árum.
Mjög hefir verið breytilegt hlutfall milli þeirra,
sem innritast 1934i-1967 og þeirra, sem ljúka prófi
1940-1973 eins og tafla VI sýnir, en þar eru borin
saman meðaltöl hverra 5 ára:
20
LÆKNANEMINN