Læknaneminn - 01.10.1975, Blaðsíða 46

valin, þar eð þær eru einfaldari í framkvæmd og
gefa nógu nákvæma niðurstöðu. Ef beitt er að-
ferð sem felst í afoxun á a-ketobutyrati, er isoenzym
hlutinn kallaður a-HBDH, en þessi aðferð er m. a.
notuð á Landakoti.
a-HBDH = o-HYDROXYBUTYRATE DEHYDRO-
GENASE
a-HBDH í kransœðastíjlu: Kransæðastífla leiðir
nær alltaf til hækkunar á serum a-HBDH, sem getur
orðið allt að fimmföld umfram normalgildi (normal-
gildi <144 Ame/ml). Hækkunin kemur fram eftir
10-12 klst., er í hámarki eftir um 48 klst. og
stendur í u. þ. b. 13 daga.
Aðrar orsakir a-HBDH hœkkunar. Veruleg a-
HBDH hækkun mælist stundum hjá sjúklingum með
megaloblastiskar anemiur, illkynja sjúkdóma og
vöðva dystrophiur. Hins vegar á hækkun sér ekki
stað svo nokkru nemi í eftirfarandi sjúkdómum:
Angina pectoris, decompensatio cordis, pulmonar
infarction, pericarditis og fehris rheumatica acuta.
NIÐURSTÖÐUR
Við val og notkun á enzymum til greiningar
kransæðastíflu (M. I.) hefur komið í Ijós, að CPK
og a-HBDH gefa sjaldnast falska pósitíva niðurstöðu
og eru raunar mjög heppileg notuð saman, þar sem
hækkun á CPK mælist snemma en varir stutt, en
hækkun á a-HBDH kemur fram síðar en hækkun á
CPK og varir mun lengur, sbr. mynd.
Auk þessa hækkar CPK í serum við litlar hjarta-
skemmdir (M. I.) miklu fremur en hin enzymin,
sem gefur notkun þess enn meira gildi. Á hinn
bóginn má benda á, að mæling á SGOT er mjög
ófullnægjandi, þegar um er að ræða litlar hjarta-
skemmdir (M. I.), og við það bætist, að SGOT
er ekki sérlega einkennandi fyrir hjartavef heldur,
og ætti það að vera næg ástæða til að rýra notagildi
þess verulega.
Tilraunir hafa víða verið gerðar lil að sýna fram
á samband milli hækkaðs enzymmagns í serum og
stærðar hjartadreps m. I. I. mats á horfum (pró-
gnósu), og hefur ein þessara tilrauna leitt í ljós eftir-
farandi, hvað varðar CPK og raunar hin enzymin
einnig:
Hœkkun sem rnargfeldi af normalgildi Afleiðing
4 Ventriculer arrhytmiur
4- 5 Hjartabilun
5 Cardiogen lost
6 56% dánartala (mortality)
7-10 Fjöldi vandamála með hárri dánartölu
2- 3 Ekkert af ofanskráðum vandamálum
I tilraunum hefur og komið í ljós, að rétt hlut-
fall er milli stærðar hjartadreps og magns CPK í
serum, og út frá því hefur verið gerð formúla, þar
sem reikna má stærð hjartadrepsins í grömmum, en
rannsóknir sem þessar munu þó vera á byrjunarstigi.
Af framanskráðu má ljóst vera, að margendur-
teknar serum enzym mælingar, einkum á CPK, hjá
sjúklingi með grun um hjartadrep (M. I.) fyrstu tvo
til þrjá dagana eftir komu á spítala, geta auk þess að
staðfesta sjúkdómsgreiningu, sagt mikið um fram-
vindu mála, þ. e. a. s. hvort vandamál eins og arrhyt-
miur, hjartabilun og lost séu yfirvofandi og á þann
hátt hjálpað til við fyrirbyggjandi aðgerðir.
HEIMILDIR:
1) Acta Med. Scandinavica, suppl. 539 1973.
2) Acta Med. Scandinavica, vol. 193 1973.
3) Sania, aug. 6. 1973, vol. 225, no 6.
4) Lancet, march 10. 1973.
5) The New England Journal of Medicine, jan. 17. 1974.
6) The Medical Clinics of North America, Coronary heart
diseases, jan. 1973.
7) Diagnostic Enzymology, second edition 1969.
8) Rannsóknarstofur Lsp, Bsp og Landakots.
Spjall
Framhald af bls. 5.
Þeir eyða ekki löngum tíma í próf, sem ekki getur
orðið þeim að falli. Heimspeki er grein, sem lcrefst
mikils tírna og unihugsunar. Ef forða á lœknanem-
um frá því að verða fagfífl, verður að setja þá í
margra mánaða nám í heimspeki og bókmenntum.
Það kynni að hafa einhver áhrif. En nokkurra daga
hraðlestur um flóknar kenningar helztu heimspek-
inga menningarsögunnar er einskis virði.
40
LÆKNANEMINN