Læknaneminn - 01.10.1975, Blaðsíða 63
Hugleiðingar um „fíluna"
Arnlín Óladóttir, lœknanemi
Sé litið yfir þróun háskólamenntunar s. 1. áratugi
þá kemur í ljós að hún hefur breyst úr akademiskri
Menntun fyrir börn ríka fólksins í verksmiðj ufram-
leiðslu á sérhæfðu vinnuafli. Háskólarnir hafa verið
opnaðir og ríkið hefur tekið upp námsaðstoð til
þess, að fleiri gætu stundað háskólanám. Ríkjandi
stéttir hafa að sjálfsögðu sagt þessa þróun stafa af
þeim hugsunarhælli sínum „að nú eigi allir að geta
lært það, sem hugur þeirra stefnir til og geta leyfir“,
en raunveruleg ástæða þessarar þróunar er ekki
manngæska, heldur sú staðreynd, að nútíma fram-
leiðsluhættir krefjast aukins fjölda faglærðra verka-
fflanna. Flestir háskólar á vesturlöndum eru því
orðnar hreinar kennslustofnanir í stað þess að vera
„vísindalegar rannsókna- og fræðslustofnanir“ eins
og upphaflegi tilgangurinn var. Prófessorum er
íþyngt með of mikilli kennslu og öll aðstaða til
rannsókna hefur stórlega dregist aftur úr almennri
tækniþróun. Reyndin er því sú, að stórfyrirtæki
fjármagna allar helstu rannsóknir (geimferðir og
vopnaframleiðsla ekki undanskilið) og ráða því
Ölll, um bað, hvað er rannsakað og í hvers þágu.
Þegar stúdentar innritast í Háskóla Islands geta
þeir valið á milli 10-12 færibanda. Og vei þeim,
sem ætlar sér að ráða hraða færibandsins hvað þá
þeim sem ætlar að ferðast á milli þeirra. Menntun
er sama sem starfsmenntun, það er mottó dagsins.
Stúdent sem velur færibandið „læknadeild“ á auk
annars fullt í fangi með að halda sér við færibandið,
bæði vegna mikils hraða svo og þess að yfir ýmsar
ojöfnur er að fara. Leiðin er vörðuð verkamönn-
um (kennurum) sem festa skrúfu hér og spjald þar
uns út sprettur fullbúinn læknir, útroðinn af bóka-
lærdómi en oftast harla laus við lífsreynslu og alveg
laus við víðsýni.
Þar sem læknanámið er mjög erfitt og tímafrekt
uám, þá sökkva flestir læknanemar sér niður í það
af fullum krafti og hvorki gera né hugsa neitt annað
á meðan. Við lesum námsbækur, læknanemann og
annað hvort Þjóðviljann eða Moggann. Mörg okkar
eru sannfærð um að enginn vinni neilt í háskólanum
nema við og fáeinir menn í Verkfræði- og raunvís-
indadeild. Við röbbum saman um læknisfræði, náms-
lán og kennarana og segjum hvort öðru kjaftasögur
um stjórnmálamenn og starfsfólk spítalanna. Eftir 6
svona ár hljótum við óhjákvæmilega að hafa staðn-
að á öðrum sviðum. Þannig gerist það að flestir
þeir sem útskrifast eru hreinir og klárir „fag-idjót-
ar“. Þannig vilja stjórnendur læknadeildar líka hafa
það, enda styðja þeir kröfuna um niðurfellingu fíl-
unnar. I erfiðu námi eins og læknisfræði er ennþá
meiri þörf á að skikka menn til að kynna sér fög
eins og heimspeki og bókmenntir. I öllum þeim um-
ræðum um fíluna sem fram hafa farið í deildinni
hefur alveg gleymst, að athuga hvað er verið að
bjóða upp á. Nýskipan kennslu í forspjallsvísindum
hefur það ekki að markmiði, að kynna nám við
Háskóla Islands, heldur að kynna mönnum viðfangs-
efni, vandamál og aðferðafræði hinna ýmsu fræði-
sviða. Þannig eigum við nú kost á því, læknanemar,
að kynnast því hvað um er að vera í öðrum deildum,
ekki sem nemendur, heldur sem athugendur. Það sem
við þurfum að gera er að standa saman um að
finna heppilegan tíma fyrir þetta námskeið og berj-
ast fyrir því, að við getum einbeitt kröftum okkar að
því meðan á því stendur. Eg held ekki að fílan eigi
neitt sérstakt erindi inn á fyrsta ár, heldur teldi ég
æskilegra, að hún kæmi inn á seinni stigum náms-
ins, þegar menn eru orðnir verulega gegnsýrðir af
raunvísindamóralnum. Eg legg til að F. L. geri það
að tillögu sinni, að námið verði lengt um ca. 2
mánuði og fílunni skotið inn á milli atriða á 4.
eða 5. ári. Þá væri kannske smá von til þess, að
við útskrifuðumst aðeins víðsýnni, en raun ber vitni
og um leið miklu betri læknar. Sjúklingar eru nefni-
Framhald á bls. 55.
læicnaneminn
51