Læknaneminn - 01.07.1979, Blaðsíða 62
beinlínis ákvæði þess efnis, að nefndin skuli hafa
ritara, er annist dagleg störf á hennar vegum. Allt er
þetta greinilega til bóta.
Eftir miklar vangaveltur kom nefndin, sem samdi
frumjvarp til lyfjalaga, sér saman um, að ákvæði
skyldu vera um lyfsölusjóð í lögunum. Eru ákvæði
þessi í 10. kafla (39.-48. gr.). Var ætlast til, að
megintekjustofn lyfsölusjóðs yrði 1% af c.i.f.-verði
innfluttra lyfja og lyfjaefna. Síðar var skotið inn í
frumvarpið ákvæði um, að árlega yrði innheimt
gjald af öllum lyfjabúðum, er rynni í sjóðinn. Varð
þetta að lögum (42. gr.). Markmið þessa lyfsölu-
sjóðs er ekki mjög frábrugðið markmiði því, er Vil-
mundur Jónsson og samherjar hans settu sér með
sínum lyfsölusjóði fyrir um það bil 35 árum (sbr. 9.
lið að framan), en það er að tryggja lyfjadreifingu
í Iandinu og efla innlenda framleiðslu og rannsókn-
ir í lyfjagerðarfræði (sbr. 41. gr.). Hætt er þó við,
að Vilmundi og þeim félögum hans fleiri þætti lítið
bragð af þessum lyfsölusjóði og hann fátækur mið-
að við þeirra, ef þeir mættu um það orðum mæla.
Hins er samt að gæta, að þessi lyfsölusjóður er orð-
inn að lögum, en þeirra náði aldrei fram að ganga.
Að vísu er kálið ekki sopið, þótt í ausuna sé komið.
Fjármálaráðuneytið hefur nefnilega til þessa ekki
treyst sér að láta innheimta gjald af verði innfluttra
lyfja og lyfaefna. Þarf hér vísast að gera lagabreyt-
ingu, svo að sjóðurinn geti tekið til starfa.
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðherra (Matthías
Bjarnason) lét sér lynda, að lyfsalar og lyfjafræð-
ingar fengju alla stjórn á sjóðnum, því að lyfsalar
skulu tilnefna mann úr sínum hópi í stjórn sjóðsins,
lyfjafræðingar annan og ráðherra skipar formann
án tilnefningar (40. gr.). I tillögum nefndarinnar,
sem frumvarpið samdi, var gert ráð fyrir 5 manna
stjórn. Skyldi einn vera lögfræðingur (vegna eigna-
umsýslu), annar heilsugæslulæknir (til þess að
miðla af þekkingu um læknisstörf í héraði og þörf
fyrir trygga lyfjadreifingu) og þriðji sérfræðingur í
lyfjagerðarfræði (til þess að veita fræðilegar upp-
lýsingar og geta með atkvæði sínu tryggt eins óvil-
hallar styrkveitingar og auðið er) auk lyfsala og
lyfjafræðings, er áður greinir. Hér hljóta annarleg
sjónarmið að hafa legið að baki.
I 11. kafla laganna (49.-53. gr.) ræðir um Lyfja-
eftirlit rikisins. t 49. gr. er kveðið svo á, að Lyfja-
eftirlit ríkisins sé sjálfstæð stofnun undir yfirstjórn
heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytisins. t 50. gr.
er lýst hlutverki þessarar stofnunar og er það mikið.
r 51. gr. er tekið fram, að tryggja skuli Lyfjaeftir-
litinu hæfilegt starfslið og aðstöðu lil að sinna verk-
efnum sínum. Það er einmitt hér sem skórinn krepp-
ir að. Lyfjaeftirlitið er að sjálfsögðu aldrei virkara
eða betra en starfslið og aðstaða þess segir til um.
Tólfti kafli laganna (54.-55. gr.) er um heimild-
arákvæði til þess að hefja skráningu hjáverkana
lyfja á vegum landlæknisembættisins. Þyrfti að setja
nefnd í þetta mál til þess að athuga, hvort fram-
kvæmanlegt þætti í nálægri framtið.
I 13. kafla laganna (56.-58. gr.) er fjallað um
þagnarskyldu, málarekstur og refsingar. Niðurlags-
ákvæði eru í 14. kafla. Eru þar felldir úr gildi svo
sem vera ber 1., 6., 7. og 10. kafli lyfsölulaganna
auk 40. og 50. gr. laganna. Loks eru svo bráða-
birgðaákvæði eins og áður er vikið að.
Frumvarp það til laga um lyfjadreifingu, sem lagt
var fyrir Alþingi á 100. löggjafarþingi 1978—1979,
þykir ekki hlýða að ræða miklu frekar, þar eð örlög
þess eru enn óráðin. Af fljótlegum yfirlestri virðist
mega ráða, að vel hafi yfirleitt verið að verki stað-
ið. 1 2., 7. og 9. kafla eru merk nýmæli. Hins vegar
er 8. kafli óþarfur, enda ætti að setja sérstök lög um
Lyfjaverzlun ríkisins. 1 2. kafla virðist vanta ákvæði,
er leyfir breytingu á lyfjaútibúi í lyfjabúð.
Rannsóknastofa í lyfjafræði 31. 10. 1979.
Athugasemd. í athugasemdum Lyfsalafjelags ís-
lands, er ræðir í 3. lið, segir, að tilskipun Kristjáns
5. hafi verið birt á Alþingi þegar árið 1673, sbr.
einnig 1. lið. Lárus H. Blöndal og Vilmundur Jóns-
son (Læknar á íslandi, fyrra bindi, Læknafélag ís-
lands, Isafoldarprentsmiðja hf., Reykjavík 1970)
segja hins vegar (bls. 29-30), að tilskipunin hafi
ekki verið birt Íslendingum fyrr en á Alþingi 1773.
I hvorugu tilviki gefur textinn þannig tilefni til þess
að ætla, að um prentvillu sé að ræða. Hins vegar
munar hér 100 árum á milli heimilda.
Myndir S. J.
52
LÆKNANEMINN