Bændablaðið - 25.05.2023, Blaðsíða 8

8 Bændablaðið | Fimmtudagur 25. maí 2023
FRÉTTIR
www.kofaroghus.is
Sími 553 1545
TIL Á LAGER
STAPI - 14,98 fm
Tilboðsverð
779.000 kr.
25%
afsláttur
BREKKA 34 - 9 fm
Tilboðsverð
489.000 kr.
25%
afsláttur
NAUST - 14,44 fm
Tilboðsverð
539.000 kr.
30%
afsláttur
VANTAR
ÞIG PLÁSS?
TILBOÐ Á GARÐHÚSUM!
FÁANLEGT Í
VEFVERSLUN
Framtíð íslensks landbúnaðar –
tækifæri og áskoranir var yfirskrift
ársfundar Landbúnaðarháskóla
Íslands sem haldinn var á Nordica
hóteli í Reykjavík þann 16. maí
síðastliðinn.
Tveir ráðherrar ávörpuðu fundinn;
Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir,
háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunar-
ráðherra, og Svandís Svavarsdóttir
matvælaráðherra. Svandís lagði
áherslu á að þekking, vísindi og
rannsóknir séu grundvöllur framfara
í landbúnaði og þar gegndi LbhÍ
lykilhlutverki.
Góð rekstrarafkoma
Ragnheiður I. Þórarinsdóttir, rektor
LbhÍ, fór yfir fjölbreytta starfsemi
skólans og ársreikning. Nemendum
skólans hefur fjölgað en tæplega 500
manns stunda nú nám við skólann,
sem spannar allt frá starfsmenntanámi
upp í doktorsnám, auk þess sem
boðið er upp á endurmenntun.
Ragnheiður nefndi sem dæmi að
yfir 90 manns hefðu útskrifast úr
Reiðmanninum á dögunum. Fram
kom í máli Ragnheiðar að rekstur
skólans væri í góðu jafnvægi en
samkvæmt ársreikningi var afkoma
ársins 2022 rúmar 93 milljónir króna.
Heimsókn frá Póllandi
Dr. Michal Zasada ræddi tækifæri og
áskoranir sem landbúnaður í Póllandi
og víðar stendur frammi fyrir í ljósi
loftslagsbreytinga og þverrandi
náttúruauðlinda. Dr. Zasada er
rektor lífvísindaháskólans í Varsjá,
sem er einn samstarfsháskóla LbhÍ
í evrópska háskólanetinu UNIgreen
sem styrkt er af Evrópusambandinu.
Ný tækni í notkun
Björgvin Þór Harðarson, bóndi í
Laxárdal, gaf innsýn inn í búrekstur
sinn, en hann er svínabóndi og stærsti
kornræktandi landsins. Hann ræktar
korn á um 340 hekturum í landi
Gunnarsholts og nýtir sér m.a. nýja
tækni í nákvæmnisbúskap við ræktun
akra sinna – sjá nánar bls. 26.
Í lok fundar stýrði fundarstjórinn,
Christian Schultze, panelsumræðum
um framtíðarmöguleika íslensks
landbúnaðar. Pallborðið skipuðu
deildarforsetarnir Bjarni Diðrik
Sigurðsson og Samaneh Nickayin
auk Hrannars S. Hilmarssonar,
jarðræktarstjóra LbhÍ. /ghp
Áskoranir og tækifæri
– Ársfundur Landbúnaðarháskóla Íslands
Sérhæfð erlend garðyrkjuráðgjöf fékk mestan stuðning af þróunarverkefnum búgreina. Mynd / Bbl
Matvælaráðherra úthlutaði nýlega
styrkjum til þróunarverkefna
búgreina, um 93 milljónum til
27 verkefna. Líkt og á síðasta
ári er Bænda samtökum Íslands
(BÍ) út hlutað hæsta styrknum
fyrir verkefnið Erlendir garð­
yrkjuráðunautar, eða rúmlega
24 milljónum króna.
Að sögn Axels Sæland, formanns
deildar garðyrkjubænda hjá BÍ, hefur
verkefnið staðið yfir í allnokkur
ár. „Það hefur alltaf verið mikið
lagt í að það fáist nægt fjármagn
úr þróunarsjóði garðyrkjunnar
til verkefnisins. Með erlendri
ráðgjöf kemur mikil sérþekking
inn í garðyrkjuna þar sem þessir
ráðunautar starfa eingöngu í einni
grein garðyrkjunnar.
En hér á Íslandi höfum við ekki
haft þann möguleika á að ráðunautar
sérmennti sig þar sem þeir þurfa
að hafa svo víðtæka þekkingu á
garðyrkjunni,“ útskýrir Axel.
Sömu ráðunautarnir ár eftir ár
Undir þeirri íslensku garðyrkju sem
hinir erlendur ráðgjafar sinna eru
ylrækt grænmetis, ylrækt afskorinna
blóma, ylrækt berja, ylrækt
pottablóma, útirækt grænmetis,
útirækt rótar ávaxta, kartöflurækt,
svepparækt, garðplöntur og
sumarblómarækt. „Með því að
fá sérþekkinguna frá erlendum
ráðunautum er möguleiki á að bæta
gæði hverrar ræktunar fyrir sig mun
meira. Mikil áhersla hefur verið á
að fá sömu ráðunauta ár eftir ár til
að þeir geti fylgt eftir því sem þeir
leggja til og þannig bætt stöðugt
þann árangur sem næst,“ segir Axel.
Misjafnt sé hversu oft þeir koma
á ári, en það sé á bilinu einu sinni og
allt að fjórum sinnum – en það fari
alveg eftir tegund ræktunar. Þeir hafi
komið átta til tíu á ári, frá Finnlandi,
Noregi, Danmörku og Hollandi, hver
með sitt sérsvið. Reynt sé að haga
þessu þannig að hver grein hafi
aðgang að erlendum ráðunauti.
Sérhæfð ráðgjöf við
lífrænar varnir
Að sögn Axels koma í ár ráðu-
nautar sem munu sinna gúrkum,
tómötum, salati, papriku, jarðar-
berjum, sveppum, útirækt, líf-
rænum vörnum, kartöflum, rósum,
garðplöntum og skógrækt.
„Fyrirkomulagið er alltaf þannig
að þeir heimsækja bændur þar
sem þeir fá ráðgjöfina frá fyrstu
hendi og ráðunauturinn sér þá
nákvæmlega við hvað er að eiga.
Íslenskur ráðunautur fylgir alltaf
í heimsóknirnar og verður því til
ákveðin þekking sem hægt er að
byggja á.“
Hann tekur dæmi af norskum
ráðunauti sem sérhæfir sig í notkun
nytjadýra í ylrækt, eða lífrænum
vörnum, og kemur þrisvar á ári.
„Hans leiðsögn gengur út á að notuð
séu skordýr til að verjast meindýrum
í stað varnarefna. Þessi ráðunautur
hefur byggt upp þekkingu yfir árin
þar sem hann sér hvað er að virka
hjá hverjum bónda og fær nýjustu
upplýsingar frá þeim fyrirtækjum
sem eru að rækta og selja nytjadýr
hverju sinni. Svo yfirfærir hann það
til þeirra sem eru í vandræðum eða
eru að reyna að fyrirbyggja vandræði.
Þá mælir hann með hvaða nytjadýr
eru að virka best í hverri ræktun og
reiknar út hvað þarf mikið á hvern
fermetra til að fyrirbyggja vandamál
eða til að ráðast á vandamálið.“
Eina fyrirkomulagið
sem kemur til greina
Axel telur þetta eina fyrirkomulagið
sem komi til greina hér á landi
og nauðsynlegt fyrir framtíð
garðyrkjunnar á Íslandi. „Það sem
við erum að fá er erlend þekking
sem hefur verið byggð upp til margra
ára. Hér á Íslandi eru of fá býli til að
geta byggt upp þessa þekkingu og
staðið undir henni. Þessir ráðunautar
eru að fara á milli margra landa og
eru því alltaf að safna í sarpinn til
að bæta gæði sinna kúnna. Ef við
ætluðum að fara að standa undir
því að ná í þessa sérþekkingu til að
annast okkar bændur, þá þyrftum við
væntanlega fimm til sjö ráðunauta
sem þyrftu stanslaust að vera að fara
utan til að uppfæra sína þekkingu.
Það yrði margfalt dýrara.
Þetta nám er í raun ekki til hér á
landi og ég sé ekki fyrir mér að hægt
sé að búa það til. Þetta snýst um að
afla þekkingar frá bændum og vinna
með þeim. Taka svo þá þekkingu
sem verður til og reyna að yfirfæra
hana til annarra bænda þar sem eru
tækifæri á að gera betur.“
/smh
Þróunarverkefni búgreina:
Erlendir sérhæfðir garðyrkju-
ráðunautar á Íslandi
– Of fáar íslenskar garðyrkjustöðvar svo hægt sé að byggja upp slíka ráðgjöf
Axel Sæland.
Ársfundurinn var haldinn á Vox Club,
sal Nordica hótels í Reykjavík.
Stjórn Félags skógarbænda á
Suðurlandi harmar framkomnar
órökstuddar fullyrðingar Vina
íslenskrar náttúru (VÍN), um að
skógrækt muni draga úr komum
ferðamanna til landsins.
Í tilkynningu frá félaginu segir
að skógarbændur finni fyrir aukinni
ásókn bæði innlendra og erlendra
ferðamanna í skóga sína.
„Ferðaþjónusta er víða að
byggjast upp í og við íslenska
skóga og styrkir þannig móttöku
ferðamanna í landinu.
Skógarbændur hafna því
fullyrðingum VÍN að aukin
skógrækt muni draga úr komum
ferðamanna til landsins, ásamt
mörgum öðrum framkomnum
fullyrðingum fyrrnefndra samtaka
sem virðast settar fram til að koma
í veg fyrir frekari uppbyggingu
skógarauðlindar í landinu,“ segir í
tilkynningu. /ghp
Félag skógarbænda á Suðurlandi:
Ferðamenn sækja í skóga
Lesendur Bændablaðsins munu
rekast á nýja pistlahöfunda í
þessu tölublaði.
Þeir Kjartan Páll Sveinsson og
Þorvaldur Arnarsson hafa bæst
við hóp greinahöfunda undir
efnisflokknum Nytjar hafsins.
Kjartan Páll var nýverið kjörinn
formaður Strandveiðifélags Íslands.
Hann er trillukarl og félagsfræðingur
og lætur gamminn geisa á bls. 16 og
svo reglulega næstu mánuði.
Þorvaldur Arnarsson er
lögfræðingur. Hann er fyrrum
umsjónarmaður sjávarútvegsvefs
Morgunblaðsins, 200 mílur, og var
á sjó um árabil. Fyrstu grein hans
má finna á bls. 34.
Um leið og við bjóðum Kjartan
Pál og Þorvald velkomna á síður
blaðsins þökkum við þeim Guðjóni
Einarssyni og Kjartani Sveinssyni fyrir
áhugaverðar greinar um sjávarútveg,
sem birst hafa á sl. sex árum. /ghp
Kjartan Páll Sveinsson. Þorvaldur Arnarsson.
Nýir pistlahöfundar