Morgunblaðið - 01.07.2005, Qupperneq 32

32 FÖSTUDAGUR 1. JÚLÍ 2005
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
SIGURÐUR
SIG URÐSSON
+ Sigurður Sig-
urðsson, oftast
kenndur við versl-
unina Hamborg,
fæddist í Reykjavík
24. desember 1925.
Sigðurður veiktist
snögglega er hann
og eiginkona hans
Jóna Kjartansdóttir
voru stödd á Rimini
á Ítalíu og lést hinn
13. júní síðastliðin
eftir fárra daga legu
á sjúkrahúsi. For-
eldrar Sigurðar voru
Sigurður Jónsson
kaupmaður, f. 18. maí 1886 í Borg-
arnesi, d. 23. desember 1939, og
Jóhanna Filipusdóttir, f. 30. mars
1887 í Kálfafellskoti í Fljótshverfi,
d. 3. janúar 1953. Hálfbræður Sig-
urðar voru Gísli Styff, f. 16. ágúst
1912, d. 21. júlí 1981, og Thor
Rögnvald Styff, f. 5. desember
1914, d. 12. apríl 1995.
Hinn 27. október
1951 kvæntist Sigurð-
ur Jóhönnu Bent Guð-
jónsdóttur, f. 4. janúar
1927 í Reykjavík, d.
31. maí 1995. Dóttir
þeirra er Sigríður Sig-
urðardóttir, f. 1. júní
1947, starfskona á
tannlæknastofu, gift
Kjartani Guðjónssyni
tannlækni. Eiga þau
tvö börn, Sigurð, f. 1.
september 1970, og
Hönnu Björgu, f. 30
september 1974. Sig-
urður og Jóhanna
skildu árið 1966.
Arið 1967 hóf Sigurður sambúð
með Jónu Kjartansdóttur verslun-
armanni, f. 7. júní 1935 í Reykja-
vík, og giftust þau Jóna hinn 24.
desember 1985. Jóna átti fyrir þrjú
börn, Hrafnhildi, f. 22. septemer
1951, Kjartan, f. 14. janúar 1960,
og Berg Hermanns, f. 29. júlí 1966.
Sigurður sat tvo vetur í Ingi-
marsskóia en var jafnframt sendill
hjá Silla og Valda og var settur til
að stjórna verslun þeirra við Æg-
isgötu aðeins fimmtán ára gamall.
Fyrir utan stuttan tíma í Breta-
vinnunni á Skólavörðuholtinu,
gegndi hann verslunarstjórastarf-
inu þjá Silla og Valda fram undir
1950 er hann réð sig hjá Ásgeiri
Þórarinsyni, nýjum eiganda versl-
unarinnar Hamborg. Verslunina
hafði faðir Sigurðar stofnað en
Hamborg var seld er hann dó árið
1939. Ásgeir missti verslunina í
kringum 1955 og aðrir eigendur
tóku við. Sigurður erfði hlut ömmu
sinnar í versluninni og um 1960
keypti hann hlut hinna eigendanna
og rak hann síðan verslunina
Hamborg til ársins 2000 eða í hart-
nær 40 ár er hann varð frá að
hverfa vegna veikinda. Var versl-
uninni lokað í framhaldinu og
eignir hennar seldar.
Sigurður náði sér að nokkru upp
úr veikindunum og ferðuðust hann
og Jónatöluvert síðustu árin, bæði
hér innanlands sem og til útlanda.
Utför Sigurðar verður gerð frá
Dómkirkjunni í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.
Þá er komið að kveðjustund,
elsku pabbi minn.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
Far þú í friði,
friður guðs þig blessi,r
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með guði,
guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Sigríður (Sirrý).
Hinn 13. júní síðastliðinn hringdi
móðir mín í mig frá Rimini á Italíu
og sagði mér að Siggi-pabbi væri al-
veg að deyja og ég yrði að koma.
Ég get ekki sagt að þetta hafi kom-
ið mér á óvart þar sem hann hafði
snögglega veikst í ferðalagi þeirra á
Italíu og legið á spítala á annan sól-
arhring. Samt var ég engan veginn
viðbúinn, kannski er maður bara
aldrei undir það búinn að náinn ást-
vinur deyi, hvað sem á undan er
gengið. Ég er búsettur í Vínarborg
og því reyndist það fljótlegast að
keyra til Rimini. Ekki gerði læknir
á sjúkrahúsinu ráð fyrir því að ég
myndi ná í tæka tíð enda um tíu
tíma akstur til Rimini frá Vín. En
ekki munaði miklu að ég næði að
kasta á hann síðustu kveðjunni.
Siggi-pabbi var allur þegar ég kom
á sjúkrahúsið, hafði hann kvatt
þennan heim 40 mínútum áður.
Siggi-pabbi! Af hverju kallaði ég
hann alltaf Sigga-pabba. Jú, hann
var stjúpfaðir minn, þrátt fyrir að
hafa hlotið þann titil þegar ég var
aðeins eins árs gamall og muni því
ekki eftir öðrum pabba á heimilinu.
Ég vissi þó alltaf af mínum rétta
föður og átti Siggi-pabbi ekki lítinn
þátt í því að samband mitt við þessa
tvo pabba var jafn eðlilegt og auð-
velt. Ég kallaði hann því Sigga-
pabba til aðgreiningar frá föður
mínum þó svo að Siggi-pabbi hafi
alltaf verið mér nærri.
Minningin um Sigga-pabba er
góð og Ijúf, hann reyndist mér ein-
faldlega sá faðir sem ég myndi óska
öðrum börnum. Enda sé ég að í
mínu hlutverki sem faðir feta ég í
mestu leyti í sömu sporin. Mér
finnst gott að byrja daginn rólega,
borða morgunmat með strákunum
mínum, koma þeim í skólann áður
en ég fer sjálfur í vinnuna. Ef mín
er þörf reyni ég allt til að vera til
taks. Ég reyni að vera ástríkur
gagnvart strákunum mínum enda
þykir mér óendanlega vænt um þá,
en ég reyni samt líka að benda þeim
á rétt og rangt eftir því sem mér
best er unnt. Móður þeirra elska ég
og virði og fjölskyldu og vinum
sinnum við eftir bestu getu. Þetta
eru allt hlutir sem ríkulega var
sinnt í mínu uppeldi og gáfu þeir
mér- [)á lífsvirðingu og gleði sem
hafa leitt mig í gegnum ákaflega
ánægjulegt líf. Svona ól Siggi-pabbi
mig upp og svona reyni ég að ala
mína syni upp í von um að þeir
haldi áfram á sömu braut.
Elsku Siggi-pabbi, núna er þínu
hlutverki lokið og okkar sem eftir
eru að sinna því áfram. Ef okkur
tekst það jafn vel og þér, hef ég
ekki áhyggjur.
Hvíl í friði.
Þinn,
Bergur.
Sigurður var mikið ljúfmenni og
öðlingsmaður í alla staði. Reyndist
hann okkur bræðrum hinn besti
faðir og gerði sitt til að hvetja okk-
ur til mennta og koma okkur til
manns.
Kynntumst við bræður flókinni
flóru mannlífsins í kjallaranum á
Klapparstíg, því vegna ljúfmennsku
Sigurðar hændust að honum bæði
þeir sem áttu vel til hnífs og skeiðar
og þeir sem voru minni máttar og
olnbogaböm samfélagsins.
Systur okkar, Hrafnhildi Einars-
dóttur, reyndist Sigurður einnig
ákaflega vel, en hún vann meðal
annars í versluninni Hamborg um
árabil. Hrafnhildur er hins vegar
það mikið eldri en við bræðurnir að
hún var flutt að heiman áður en
Sigurður flutti inn á heimihð.
Kjartan.
Ég vil með þessum fáu línum
minnast tengdaföður míns Sigurðar
Sigurðssonar sem oftast var nefnd-
ur Siggi í Hamborg. Ég ætla ekki
að rekja ættir hans né uppruna, það
munu aðrir væntanlega gera. En
hann er þó kominn af hinni svoköll-
uðu grasaætt, en af þeirri ætt era
margir merkilegir menn og konur
komin. Sigurði kynntist ég fyrst um
árið 1964 en þá kynntumst við
Sirrý, dóttir hans. Sigurður rak þá
verslunina Hamborg, sem höndlaði
með búsáhöld, þ.e.a.s. potta og
pönnur og allt sem þarf til heimilis-
ins. Um tíma voru verslanir hans
þrjár talsins, ein í Hafnarstræti,
önnur í Bankastræti og sú þriðja
við Klapparstíg í Reykjavík. Siggi
var potturinn og pannan í þessum
rekstri. Vann hann langan vinnudag
og tók sér sjaldan frían dag. Sum-
arfrí voru ekki á dagskrá hjá hon-
um, því í mörg horn var að líta.
Mest hélt Siggi upp á verslunina við
Klapparstíg, þar var kontórinn hans
í kjallaranum, allar vörur, allir
reikningar, allar pantanir og allar
ákvarðanir um reksturinn voru
teknar þar. I þessum kjallara var
líka lítil kaffistofa, ætluð starfsfólk-
inu, þar var rjúkandi kaffi og með-
læti allan daginn. Siggi var mikil fé-
lagsvera, hafði gaman af
samskiptum við fólk og daglega
lagði leið sína fjöldi manna til að
hitta hann af ýmsum ástæðum.
Hann var þannig gerður að hann
vildi leysa vanda allra sem leituðu
til hans. Greiðvikni og hjartagæska
voru honum í blóð borin. Áhugamál
hans voru af mörgum toga, hann
var dýravinur mikill, hafði gaman af
getraunum, lottói og happadrættum
alls konar. Hann fylgdist með
íþróttalífi landsmanna, hann var
kannski ekki mikið í pólitík en hafði
skoðun á ýmsum málefnum. Morg-
unsund stundaði Siggi í Vesturbæj-
arlauginni í áraraðir og hann hafði
gaman af sjónvarpi þegar tími gafst
til.
Siggi var tvflrvæntur, fyrri konan
var Jóhanna Guðjónsdóttir sem nú
er látin, en seinni kona hans sem
lifir mann sinn er Jóna Kjartans-
dóttir. Sjálfur átti Siggi engin börn,
en ættleiddi Sigríði dóttur Jóhönnu,
fyrri konu sinnar, og var hann
henni hinn besti faðir og rúmlega
það. Um tíma áttu Siggi og Jóna
sér unaðsreit í Fitjalandi í Skorra-
dal. Þar dvöldu þau hjónin öllum
frístundum. Gaman hafði hann af
því að veiða í Skorradalsvatni þótt
vatnið væri ekki gjöfult. Fjöldi vina
og ættingja þeirra eiga góðar minn-
ingar frá Skorradalsárunum, en þau
hjónin voru höfðingjar heim að
sækja.
Árið 1999 greindist Siggi með ill-
kynja sjúkdóm sem gerbreytti lífi
hans, hann fór í gegnum langt og
erfitt veikindatímabil þar sem hann
dvaldi langtimum saman á Land-
spítalanum í Reykjavík. Fór síðan á
Reykjalund og fékk allgóðan bata.
Árið 2000 hætti Siggi verslunar-
rekstri og Verslunin Hamborg
hætti. Síðustu áranna naut hann
með Jónu, konu sinni, og var vel
sáttur við lífið og tilveruna. Hann
hvarf yfir móðuna miklu í ferðalagi,
sem þau Jóna fóru í vegna stór-
afmælis hennar. Hann lést á sjúkra-
húsi í Rimini á Italíu 13. júní sl.
Elsku Jóna, við Sirrý vottum þér
samúð okkar og biðjum almáttugan
guð að styrkja þig á þessum erfiðu
tímum.
Kjartan Guðjónsson.
Æ, hvað mér finnst alltaf erfitt að
kveðja. Og ekki datt mér í hug að
ég sæi þig ekki aftur eftir að ég
kyssti þig bless, áður en við fjöl-
skyldan fórum aftur til Kaup-
mannahafnar.
Það sem þú varst alltaf góður við
mig. Ég var nú mikil frekjudós þeg-
ar ég var lítil en alltaf prinsessan
þín. Ég sat á öxlunum á þér á
Langholtsveginum og rak þig út í
sjoppu að kaupa grænan frostpinna
og sælgæti, aldrei þurfti ég nú samt
að suða lengi því þú fórst alltaf þótt
þú værir að gera eitthvað annað eða
á sloppnum. Og oft fórum við sam-
an, löbbuðum yfir Langholtsveginn
og ég valdi mér nammi og frost-
pinna og oft fylgdi spóla með. Ég sé
okkur í anda haldast í hendur yfir
götuna, lítil ljóshærð og afi. Við vor-
um svo miklir vinir.
Ég átti heilt þorp af strumpum,
því í hvert skipti sem ég kom upp í
búð þá röltum við saman í leik-
fangaverslunina Liverpool og ég
fékk að velja mér eitthvað, og varð
strumpur yfirleitt fyrir valinu. Svo
fór ég oft með þér í heildsölumar
þegar þú þurftir að panta inn og
var nú yfirleitt eitthvað sem mér
leist vel á þar.
Svo fór ég með þér og ömmu til
Danmerkur og þegar við vorum að
tannbursta okkur eitt kvöldið þá
fannst mér alveg agalegt að þú
skyldir vera í stelpunærbol, ekki
veit ég nú af hverju mér fannst
nærbolurinn þinn vera stelpulegur,
en ætli þetta hafi ekki bara verið
mín leið að segja við þig hvað mér
þótti vænt um þig og mér fundist
flott að við værum bæði í nær-
bolum.
I heilan vetur keyrðir þú mig og
Stellu í skólann og leikskólann, og
þegar ég bjó hjá ykkur ömmu fékk
ég far í vinnuna þó það væri ekki í
leið fyrir þig.
Þó þú sért farinn frá okkur hér á
jörðinni þá er ég alveg viss um að
þú ert hér og passar okkur sem eft-
ir erum, og eins og Eldar sagði:
„Núna er afi kominn með stóra bláa
vængi af því að hann er strákur."
Elsku afi minn, ég mun sakna þín
sárt og allar minningarnar um þig
eru vel geymdar í hjarta mínu. Þú
átt þinn stóra stað þar. Ég hefði
ekki getað eignast betri móðurafa
en þig.
Jóna Björg.
Allt frá því ég var fimm ára gam-
all og byrjaði að þvælast fyrir afa
mínum Sigurði Sigurðssyni kaup-
manni í versluninni hans Hamborg,
hefur afi verið mér hálfgerð goð-
sögn í lifandi lífi.
Afi var íhaldssamur vinnuþjarkur
og sannkallaður kaupmaður með
stóru K-i.
Kaupmennska og verslunarstörf
voru honum í blóð borin enda var
faðir hans kaupmaður og afar hans
allir langt til baka í tíð. Meðal ann-
ars hinn virðulegi kaupmaður Akra
Jón í Borgarnesi. Afi var enn á ung-
lingsaldri þegar Silli og Valdi gerðu
hann að verslunarstjóra. Og þegar
stofnfyrirtæki föður hans, verslunin
Hamborg, komst í eigu annarra
manna, keypti afi hana aftur af
þeim og rak hana með ítrustu vand-
virkni allan sinn aldur.
Ef ástundun væri framhalds-
námsgrein til háskólaprófs hefði
Sigurður afi lokið doktorsprófi í
henni því hann vantaði ekki einn
dag í vinnunna í þau 55 ár sem
hann vann sína löngu vinnudaga í
fyrirtækinu sínu. Umsvif verslunar-
innar Hamborg voru ótrúlega mikil
á blómaskeiði hennar því á
þrengsta svæði gömlu miðborgar-
innar voru hvorki meira né minna
en þrjár verslanir; á Laugavegi 22
(við Klapparstíg), í Bankastræti 11
og í Hafnarstræti 1. Verslunin
Hamborg seldi barnaleikföng og
búsáhöld fyrstu árin en breyttist
svo í búsáhalda og gjafavöruverslun
hin síðari ár. Og þótt búðin gæfi vel
af sér þá er mér minnisstætt hve
hagstæð verð voru þar jafnan við
lýði. Enda kom það fyrir að dýrar
gjafavöruverslanir keyptu upp til-
teknar vörutegundir á búðarverði í
Hamborg og seldu hjá sér á upp-
sprengdu verði.
Sigurður afi var yngstur í hópi
þeirrar rómuðu kaupmannselítu
sem hélt uppi verslunarmenningu
gömlu Reyýavíkur eftirstríðsár-
anna. Og hann lifði og hrærðist í
þessum heimi löngu eftir að gullöld
hans var liðin undir lok. í miðbæj-
armenningunni var fólginn sá lífs-
stfll sem hann unni mest. Og afi
setti sinn svip á miðbæinn. Hóf-
samur og virðulegur í fasi hvort
sem var í búðinni sjálfri, á skrifstof-
unni í kjallaranum á Klapparstíg,
eða í göngutúr í Verzlunarbankann
í Bankastræti eða kjötbúðina Borg
og Sandholt bakarí á Laugavegin-
um.
Oft sendi hann þó Þórð Guðjóns-
son, eða Dodda eins og allir kölluðu
hann, í slíkar sendiferðir. Doddi
vann hjá afa í um það bil 15 ár við
ýmis störf og var á þeim árum einn
örfárra starfsmanna einkafyrir-
tækja sem fékk að vera „kenndur" í
vinnunni. Uppátæki Dodda voru oft
litrík og brandararnir komu á færi-
bandi í þann áratug.sem hann fékk
sér sjúss með kaffinu. Þegar ég var
barn man ég hve hrifning mín var
mikil yfir 50 sentímetra vatnsbun-
unni úr hraðsuðukatlinum hjá
Dodda þegar hann hellti uppá.
Persónugalleríið sem hemsótti
kjallarann í Hamborg var fjölskrúð-
ugt og þeirra á meðal voru margir
mestu sérvitringar bæjarins. Sumir
þeirra komu reglulega til að fá sinn
vikulega vasapening hjá afa og
spjalla við Dodda.
Frá fimm ára aldri hafði ég sum-
ar- og jólavinnu hjá afa og fékk
kaup fyrir að þvælast fyrir honum
og afgreiðslukonunum í búðinni.
Kaupið var 500 krónur á dag og það
voru ekki mörg börn á þessum aldri
með svo mikið skotsilfur í vasanum
daglega. Stemmningin í troðfullri
búðinni í kringum jólin var engu lík
og var hún ómissandi hluti af að-
draganda hverra einustu jóla. Það
var spennandi að fá að hjálpa afa að
gera upp þegar heim var komið og
mér er minnisstætt þegar ég var
sex eða sjö ára og fékk að telja seðl-
ana eftir jólasölu þess dags, sem afi
sturtaði á stofugólfið í um það bil
sextíu sentimetra háan stafla. Svo
fylgdist ég með því þegar hann
skrifaði uppgjörið í bækur því ég
var alltaf heillaður af rithönd afa,
sem var glæsileg, og mér þótti allt-
af segja eitthvað um hans innri
mann.
Afi átti fá áhugamál. Þau voru:
Verslunin Hamborg, kettirnir hans
- Sponni og Línus og svo auðvitað
hún amma, sem var frúin í Ham-
borg. Hann kunni vel að meta góð-
an mat og voru lambalæri og
hrossabjúgu í uppáhaldi. Afa þótti
einnig mjög gott að fá sér vodka
eða ginglas á föstudögum í góðra
vina hópi og þær voru ófáar veisl-
urnar hér á árum áður á Langholts-
vegi 165 þar sem þau amma bjuggu.
Ég leit mjög upp til afa og þótti
ákaflega vænt um hann. Hann átti
gott líf og ég held að hann hafi ver-
ið saddur lífdaga eftir viðburðaríkt
líf. Hann vann mikið alla tíð og
skorti aldrei neitt og talaði alltaf
með stolti og þakklæti um öll sín ár.
Þrátt fyrir jarðbundna hugsun afa
og íhaldssemi hans spurði ég hann
fyrir nokkru að því í gamni og al-
vöru hvar hann gæti hugsað sér að
endurfæðast. Og þótt hann hefði,
ólíkt mér, litla trú á slíku svaraði
hann: „Einhvers staðar í Suður-
löndum býst ég við.“ Orlögin hög-
uðu því svo þannig að það var ein-
mitt þar sem Sigurður afi kvaddi
hinn jarðneska heim - í bili að
minnsta kosti.
Ragnar Halldórsson.
Elsku afi minn, þegar ég hugsa
til baka koma ótal minningar upp í
hugann. Fyrsta minningin er öll
þau skipti sem ég kom og heimsótti
þig og Jónu ömmu í Hamborg. Þá
er það aðallega Klapparstígurinn
sem ég man best eftir, kaffistofan í
kjallaranum og lagerinn sem mér
fannst alltaf mjög spennandi. Þó
var það allra skemmtilegast að fara
í strætó til Reykjavíkur, koma í
heimsókn og fá pening til að fara á
Tomma hamborgara að kaupa
franskar, sem gerðist alloft.
Skorradalurinn kemur einnig
sterklega upp, enda var ég þar öll-
um stundum, hvort sem var í ykkar
bústað, eða hjá nágrönnum ykkar,
Björg ömmu og Gauja afa. Það var
ávallt tilhlökkunarefni að fara í
Skorradalinn, í flotta bústaðinn hjá
Sigga afa og Jónu ömmu. Það var
ekki síður spennandi að koma á
Langholtsveginn til að horfa á
Tomma og Jenna í videótækinu og
heilsa upp á Línus, sem var alltaf
feiti kötturinn hans afa sem borðaði
rækjur upp úr bolla, alveg sjálfur.
Það var ógleymanlegt að koma með
pakkana á aðfangadagsmorgun í
skötulyktina, fyrst á Langholtsveg-
inn og nú síðustu ár á Nýbýlaveg-
inn. Það eru ófá skiptin sem ég hef
montað mig af því að afi minn er afi
í Hamborg, og þá var alltaf einhver
í kringum mig sem kannaðist við
þig og sagði hversu góður og ynd-
islegur Siggi í Hamborg væri. Þeim
er ég hjartanlega sammála.
Elsku afi, hvfl þú í friði.
Þín
Hanna Björg.