Úrval - 01.04.1976, Qupperneq 13
KANNTÞÚ að aka?
11
lífshættulegu vopni, sem getur gert
út af við bílstjórann og þá sem með
honum eru, á örfáum sekúndum.
Þar sem kappakstur er í raun og
veru ekki annað en þróað afbrigði af
daglegum akstri, er ég viss um, að
reynsla mín á kappakstursbrautinni
getur komið sér vel fyrir alla bílstjóra.
Að mínu viti ríður á að skapa sér
góðar akstursvenjur, sem draga má
saman í þrjú lykilorð: Einbeitingu,
framsýni og tillitssemi.
Einbeiting þýðir, að ökumaðurinn
verður að helga sig akstrinum einum.
Þegar maður lokar bíldyrunum og
spennir á sig sætisbeltið, er maður 1
nýjum heimi. Allt annað verður að
útiloka. Meira að segja einfaldir
hlutir, svo sem að losa handbrems-
una og setja á stefnuljósið, mega ekki
verða ósjálfráðir. Hugur og hönd
verða að einbeita sér að þvl einvörð-
ungu, sem snertir aksturinn — inni í
bílnum á þetta við um stýrið,
mælaborðið og pedalana, utan við
hann umferðina, veginn og veðrið.
Að minnsta kosti einu sinni hef ég
bjargað lífinu með einbeitingu. Ég
var að æfa mig daginn fyrir suður-af-
rísku Grand Prix keppnina 1973. Ég
var á mikilli ferð. Allt í einu varð ég
fyrir því, sem allir þílstjórar óttast
mest: Ég steig á bremsuna, þegar ég
var að koma að beygju — og bremsan
fór viðstöðulaust í gólfið. Bremsulaus
hentist ég með 290 kílómetra hraða í
beina stefnu á pall, sem á stóðu 5000
áhorfendur. Ég einbeitti mér svo að
mig verkjaði næstum, og tók að búa
mig undir árekstur. Á því sekúndu-
broti, sem ég hafði til stefnu, slengdi
ég bílnum út á hlið til að láta
hliðarskrið breiðu dekkjanna draga
ögn úr ferðinni. Svo krosslagði ég
handleggina framan við brjóstið til
þess að draga úr högginu og þrýsti
höfðinu að hnakkapúðanum til þess
að brjóta síður hálsinn, ef bíllinn
endasnerist og skylli með afturpart-
inn fyrst á pallinum. Fyrir eitthvað
kraftaverk heppnaðist mér að láta
bílinn skrensa fyrir beygjuna, aðeins
um tíu sentimetra frá pallinum, og
ég slapp án þess að fá svo mikið sem
skrámu á mig eða bílinn.
Tramsýni er eins konar framleng-
ing á einbeitingunni, eins konar
sjötta skilningarvit. Þegar maður
einbeitir sér í alvöru að akstri og
lætur ekkert fram hjá sér fara, sem
gerist á akbrautinni, getur maður líka
séð nokkurn veginn fyrir um, hvað
aðrir bílar eða gangandi fólk muni
gera, og maður veit fyrirfram um
viðbrögð þeirra, sem með manni eru
í umferðinni. Til dæmis við framúr-
akstur getur maður — með því að
fylgjast með umferðinni fram undan
og jafnframt í bakspeglinum með
því, sem fyrir aftan er, fundið
nákvæmlega rétta tímann til þess að
fara fram úr, mjúkt og áreynslulaust.
Þá rennir maður sér út á framúrtöku-
brautina og fer fram úr í einni,
mjúkri sveiflu, svo það er ekki einu
sinni nauðsynlegt að bremsa, þegar
maður rennir sér inn í röðina aftur.
Sama framsýni kemur manni til