Úrval - 01.03.1981, Blaðsíða 8
6
ÚRVAL
sambandi á það á hættu að upp komi
alls kyns hjúskaparvandamál.” Það er
einnig samhljóða álit kunnugra að
ekki sé ráðlegt að láta framkvæma
aðgerðina ef eiginkonan er því mót-
fallin.
Það er ekki óalgengt að menn séu
hræddir við sjálfa aðgerðina, að hún
valdi sársauka og óttist að mistök geti
átt sér stað á skurðarborðinu. Reyndar
er nú talið að sáðrásarof sé ekki flókn-
ari aðgerð en hálskirtlataka og varla
óþægilegri en tanndráttur.
I stuttu máli gerist eftirfarandi:
Læknirinn, venjulega þvagfærasér-
fræðingur, staðdeyfir og sker síðan
smáskurð í punginn sitt hvorum
megin. Sáðrásirnar eru dregnar var-
lega út sín hvorum megin, skorið á
þær og þeim síðan lokað þannig að
sæðisfrumur geta ekki lengur komist
frá eistum í sæðisvökvann. Skurð-
inum er síðan lokað. Eftir að-
gerðina eru því engar sáðfrumur í
sæðisvökva karlmannsins. Sæðisfram-
leiðsla líkamans heldur áfram en það
er aðeins rofinn sammni sáðfmmu og
sæðisvökva og sæðisfrumur leiddar út
á annan veg. Líkaminn heldur áfram
að framleiða sömu karlhormóna I
óbreyttu magni.
Mönnum er yfirleitt ráðlagt að taka
lífinu með ró fyrstu dagana eftir
aðgerðina. Minni háttar sársauki er
ekki óalgengur en verkjatöflur eða
kaldir bakstrar em oftast nægileg
meðhöndlun. Stöku sinnum koma
upp alvarlegri aukaverkanir svo sem
ígerð, bólgur, flekkir, meiri háttar
verkir, blóðkekkir í námunda við
skurðinn eða bjúgur í pungnum.
Venjulega er auðvelt að vinna bug á
öllum þessum aukaverkunum.
Hvað gerist ef karlmaður skiptir
um skoðun og óskar þess að geta börn
á nýjan leik? Þrátt fyrir að læknar
leggi áherslu á að einungis þeir sem
staðráðnir em í að eignast ekki fleiri
börn gangist undir aðgerðina hafa
möguleikar til afturhvarfs aukist
verulega. Dr. Sherman Silber þvag-
færaskurðlæknirí St. Louis segir að í 9
af hverjum 10 tilfellum, þar sem
sáðrásarof hafði verið framkvæmt
fyrir 10 árum eða minna, hafi sér
tekist að tengja sáðrásirnar saman
aftur með viðunandi árangri.
Dr. Silber segir að mikið velti á
því hversu langt sé síðan sáðrásir
voru rofnar, ásamt frjósemi konunnar
og færni viðkomandi skurðlæknis, ef
frjóvgun á að geta gerst að nýju. ,,Það
má næstum alltaf búast við endur-
heimt frjóseminnar ef fær skurð-
iæknir tengir sáðrásirnar innan eins
til tveggja ára frá því þær voru
rofnar,” segir dr. Silber. Hann varar
samt sem áður við þeirri staðreynd að
endurtengingaraðgerðin sé seinleg
og sé þar af leiðandi kostnaðarsöm og
árangur engan veginn tryggður. Enn-
fremur séu aðeins fáir skurðlæknar
sem hafi fengið næga þjálfun í þessari
vandasömu aðgerð. Flestir þvagfæra-
sérfræðingar áætla að líkur á þungun
eftir endurtengingu sáðrása séu ekki
yfír 50%.
Dr. Gerald Zelikovsky, þvagfæra-