Víðförli - 01.03.1947, Qupperneq 26

24
VÍÐFÖRLI
klerkasetur, svo sem stóllinn áður var, og í þriðja lagi bænda-
skóli.
Eg sé ekki betur en að þetta þrennt eigi sæmilega saman. Eó
að biskupsskrifstofa sé nú eiginlega ein af deildum stjórnarráðs-
ins og þurfi að vera í Reykjavík, gæti biskup, sem þess kynni
að óska, fengið að eiga aðalheimili sitt í Skálholti. En aldrei
yrðu biskupar lögskyldaðir til að taka á sig óþægindin, sem
þeir hlytu af búsetu þar. Væri þá nær, að hvíldarheimili fyrir
fáeina roskna presta risi á bæjarhól staðarins, eigi svo stórt,
að það bæri ofurliði smákirkjuna, sem hæst í kirkjugarðinum
á að gera. Jarðarnot biskups, eða þessa vísis til klausturs,
þyrftu ekki að vera önnur en tiltekinn hektarafjöldi ræktunar-
lands og umráð bæjarhóls með helztu fornmenjum Skálholts.
Menntaskóli hefði dálítið meiri landþörf, eigi sízt ef gert er
ráð fyrir ræktarblettum við íbúðarhús nokkurra kennara, álíka
blettum og verða hjá nýbyggjum Laugarássþorps. Ég hygg
Skálholtsland yfrið nóg fyrir bændaskólann, þó að heimatún
og spildur hjá því væru frá upphafi ætlaðar öðrum en honum.
Það hefur verið tillaga manna, sem leggja til að hefja
menntaskólahald einhvers staðar austan fjalls, að tengja það
við Laugarvatnsskóla. Vafasamt er, að með því sparist nokkurt
kennarahald eða verulegur hluti stofnkostnaðar. Miklu betur
ættu saman menntaskólanám og ýmsar námsgreinar búnaðar-
skóla, svo sem grasafræði og jarðvegsfræði, efnafræði, gerla-
fræði, líkams- og húsdýrafræði, stærðfræði, íslenzka. Kennarar
bændaskóla þurfa vísindalega þjálfun í öllum þessum greinum,
þó nokkru meir en héraðsskólakennarar flestir og engu minna
en menntaskólakennarar. Þess vegna gæti orðið hagur að hafa
saman þessa tvo hliðstæðu framhaldsskóla. Vegna þess að
bændaskólinn verður miklu fámennari en Laugarvatn, en þarf
samt mikinn húsakost og úrvalskennara, tryði ég því, að þar
yrði á síðan leyst hið viðkvæma menntaskólamál og það á
hinn farsælasta hátt og samboðinn Skálholti. Þetta er þó ekki
dagskrármál í bili.
Allt aðrar ástæður en hinar sögulegu ráða því, að fýsilegt