Víðförli - 01.03.1947, Side 31

NORSKA KIRKJAN HERNÁMSÁRIN
29
heiðni. Þetta vissu kristnir menn um öll lönd og þá í Noregi
líka. En í upphafi vissu menn ógjörla, hversu við skvldi bregðá.
En frá öndverðu vissu enir kristnu, að þeim bar að vera trú-
um því, sem í upphafi var enn eini styrkur safnaðarins: Kenn-
ingu postulanna (þ. e. Heilagri Ritningu), samfélaginu, brotn-
ingu brauðsins og bæninni. Eg ætla, að knéfallanda fólk hafi
aldrei verið fleira í Noregi en á hernámsárunum.
Aður en lengra er farið, þurfum vér að átta oss gjör á, hversu
kristni var farið um Noreg um þessar mundir.
A ofanverðri 18. öld og öndverðri þeirri 19. var líkt háttað
þar og hér á landi. Kirkjulegt líf og kristni var þá í fjötrum
rationalismans, þessum kalda og lífvana hjúp stirðnanda iífs.
En þá kom H. N. Hauge, fylltur anda og krafti, boðandi iðrun
og fyrirgefningu synda, nýtt líf og frelsi fyrir Jesúm Krist.
Boðan þessi fór um gjörvallan Noreg frá Norðurhorni til
Líðandisness. Hötuð var hún, þessi hreyfing, og fyrirlitin. En
samt reyndist hún lífgandi, græðandi og frelsandi.
Upp úr þessari miklu vakningu spratt með Norðmönnum
marg't það, sem styrkast og bezt er í fari þeirra nú. Kristniboðs-
félögin risu upp með afli og nýjum anda. Og var svo komið,
að fyrdr styrjöldina fórnaði ekkert land jafnmiklu fé og starfi
til útbreiðslu ríkis Jesú Krists og Noregur.
Heimatrúboðið óx Iíka og boðaði Drottin með mikilli djörf-
ung. Átti það víða samkomuhús og skóla. æðri sem lægri, og
var mikill þáttur í þjóðlífi Norðmanna.
Þjóðkirkjan tók og miklum stakkaskiptum og gjörðist miklu
trúrri hlutverki sínu en áður var hún og ónæmari miklu fyrir
ókristnum áhrifum en kirkjur margra annarra landa.
Þegar nýguðfræðin •— svo nefnd — hóf innrás frá Þýzka-
landi um síðastliðin aldamót, veitti kirkja Noregs fastast við-
nám. Þegar þessi nýja trú hafði tekið sess í bekkjum Háskól-
ans, undu kristnir söfnuðir því eigi, að prestaefni hlytu mennt-
un í þeim sölum. Þeir stofnuðu því Safnaðarprestaskólann