Fróðskaparrit - 01.01.2001, Side 12

Fróðskaparrit - 01.01.2001, Side 12
16 •HVØR SUM í MÍNI FÓTSPOR STÍGUR, LÆR IKKI AT.T.AN STUND! Hilda sigur, at tey eru systkin og leggur beint afturat hetta, ið skal forklára støðuna: A 54: Eg eri so von við trøllagleim, angur kann eg ikki virða (B 49, C 67 og F 68 hava orðið dylja, ið er enn skilligari enn virða í A. D og F hava ikki hetta ørindið). Angurin sipar til skommina hon má bera og møguliga eisini til kensluna av skyld, at hon kann halda seg sjálva eiga part í, at støðan er so ring, sum hon er. Til at skilja ta drúgvu ferðina hjá Rólvi, eftir at hann er sendur heimanífrá, mugu vit taka enn eitt stig í tolkingini og ikki bara meta tað, ið stendur beinleiðis, sum higar- til: lýsingin av brøðrunum Illgerðssteini og Odnarbjøm, tí ringu sjóferðini og tí drúgvu gonguni um ísjøkulin eru alt ein metaforisk lýsing av tí viðferð, Rólvur fær av tí ónda pápanum. Har er eingin verulig sjóferð, eingin ísjøkul og eingir brøður. Propp við- ger persónarnar (leiklutimar) í ævintýrun- um, og skilir ímillum »tale roles« og »cha- racters«. »Tale roles« eru teir føstu leikar- arnir í ævintýrunum. Teir eru felags fyri skaldskapargreinina, traditiónina, á sama hátt sum beinagrindin, vondin. »Charac- ters« eru hissini fyrikomandi leikarar á æv- intýrapallinum. Við teimum hava frásøgu- fólkini møguleikar at skapa egnar persón- ligar leikarar og geva teimum eginleikar, ið eru óheftir av frymlinum, men sum kunna bera ta tolking, ið ynskist. Brøðumir við teimum iltórandi nøvnunum eru slíkir »characters«, og kennast ikki aftur aðra- staðni. Nøvnini siga ikki, at hetta eru her- verksmenn, heilt einfalt tí teir gera onga misgerð. Teir eru metaforar fyri misgerðir pápans móti Rólvi, á sama hátt sum illveðr- ið og ferðin í frosti og myrkri um jøkulin. At teir eisini eru partar av donorfunkti- ónini, er nevnt aðrastaðni í greinini. At systkini ikki kenna hvønn annan aftur, er eyðvitað at skilja bæði sum episk lýsing av tí smædni, tey kenna yvir fyri hvørjum øðrum, nú tað verður avdúkað, hvussu standurin veruliga er í heimi teirra, og kanska eisini av tí sálarligu broyting og av- skeplan børn vera fyri undir slíkum ágangi í langa tíð. Og nú eru vit við niðurstøðuna. Ikki av okkara tolking, men ta niðurstøðu, sum liggur í søguni: A 78: Seks vetur var hann í Trøllabotnum, í tí risans ranni, inn til tann hin sjeynda, tá legði hann ást við Svannu. (B 65, C 88 og E 75. D og F 4-) E hevur hetta ørindið: E 76: Sjey vetur var hann í hellinum, mann meg rætt um minna, tað var stolta Svanna lítla, hon gjørdist bleik um kinnar. Deyðaval Rólvs Sálarlig avskeplan er ein óumgeingilig fylgja av gerðum, henda søga sigur frá. Kvæðið leggur dent á, at hetta fer fram í ógvuliga langa tíð - seks ár - heilt til bøm- ini eru komin so langt av menniskjans leið sálarliga, at tey skula hava bam saman. Søgan hevur nú bara ein neyðugan og log- iskan enda: Rólvur vil og kann ikki liva
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160

x

Fróðskaparrit

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fróðskaparrit
https://timarit.is/publication/15

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.