Fróðskaparrit - 01.01.2001, Page 143
NÝTTINNAN VÍSINDI 2000
147
skaldinum væl við. At frásøgnin í Undir
suðurstjørnum er fleirraddað, og at fokalis-
eringin skiftir á óvæntaðan hátt ger skald-
søguna til eitt sjáldsama væl gjøgnumar-
beitt listaverk.
Spurningurin um tað er eitt ávíst sam-
band millum, hvussu frásagnarliga trad-
itionell ein skaldsøga er, og hvussu nógv
hon dúvar upp á aðrar undanfarnar tekstir,
tykist vera soleiðis háttaður, at tær mest
traditionellu skaldsøgumar - Lívsins
summar og ...hvørt við sínar náðir - sitera
aðrar tekstir sum próvskjøl. Sitat og tilsip-
ingar eru prógv úr uttanveruleikanum fyri,
at tað, sum skaldsøgan lýsir, hevur støði í
veruleikanum. A henda hátt innlimar
skaldsøgan uttanveruleikan í skaldsliga
umhvørvið. A Suðurlandið brúkar sitat,
serliga sálmasitat á donskum, sum leiðar-
motiv, og hjá lesaranum eru tey málslig
hvíldarpláss, tí har er kotan kendari enn í
restini av tekstinum. Hinar fimm skaldsøg-
umar sipa til og sitera undangonguyrkjarar
lutvíst av virðing, men eins nógv fyri at
leggja sjógv millum seg og teir.
Millumtekstliga snýr uppgerðin ella
mislesturin í Lívsins sumri seg um viður-
skifti við tekstslagið, uppvakstrarsøga hjá
komandi listafólki, sum Lívsins summar
hoyrir til. Hon hevur barnið til høvuðsper-
són í framhaldi av traditiónini frá Proust og
frameftir, og hon er framhald av konufólka-
skaldunum Camilla Collett, Amalia Skram,
Tove Ditlevsen, m.a. Barndommens gade.
Allar skaldsøgumar em margfaldar. Har
umskarast sitat og tilsipingar úr føroyskum
og øðmm bókmentum. Utlendskar bók-
mentir gera mest vart við seg í Rúm og
Undir suður stjørnum. I hesum báðum og A
when the sistertextual relation between the
novel and a short story by the author as
well as by the predecessor author become
useful. The fact that the story in Undir
suðurstjørnum is multivoiced and the
focalization changes unexpectedly makes
the novel a singularly well written work of
art.
The question whether there is a certain
connection between the degree to which a
novel is traditional as to narration and how
much it depends on other older texts seems
to be like this : the most traditional novels,
Lívsins summar and ... hvørt við sínar
náðir - quote other texts as documents of
evidence. Quotations and allusions are evi-
dence from extemal reality that whatever
the novel describes is based on reality. In
this manner the novel incorporates the
external reality into the poetic environ-
ment. A Suðurlandið applies quotations,
particularly quotations from Danish hymns
as leitmotifs, and for the reader they serve
as resting places because their code is
better known than the code in the rest of the
text. The other five novels allude to and
quote predecessor authors partly out of
respect but as much to distance themselves
from them. Intertextually the clash or the
misreading in Lívsins summar is about the
novel genre “the growing up of a future
artist” which Lívsins summar belongs to. It
features the child as main character in
continuation of the Proust tradition, and it
is a continuation of the female authors
Camilla Collet, Amalie Skram, Tove
Ditlevsen, for example Barndommens
gade. All the novels are many stringed.