Helgarpósturinn - 28.05.1987, Blaðsíða 28

Meyvant Meyvantsson fyrir
utan slysadeildina, þar sem
hann segist oftast nær hafa
fengið góðar viðtökur, en ekki
þetta sinnið. Hann vill ekki
ásaka neinn, en vonar að frá-
sögnin veki fólk til umhugsun-
ar. Smartmynd.
Gleymdist
á ganginum
Meyvant Meyvantsson var eftir aðsvif fluttur í hjartabíl
á Borgarspítalann, þar sem hann mátti dúsa á gangi í
nær 3 tíma afskiptalaus og gleymdur.
Mánudaginn 11. maí sídastlið-
inn var Meyvant Meyvantsson,
leigubílstjóri hjá BSR, kallaður í
verkefni vestur í bœ. Á Suðurgöt-
unni fœr hann aðsvif og stöðvar
bifreiðina. Hann bíður um stund
til að athuga hvort hann lagast
ekki, en þvert á móti líður honum
œ verr, hann stóð ekki í fœtur og
hélt ekki höfði. Hann gerði stöð-
inni viðvart og von bráðar var
kollegi hans mcettur á staðinn og
œtlunin að hann ceki Meyvant á
heilsugœslustöð á Seltjarnarnesi.
Sá lét umsvifalaust kalla á hjarta-
bíl. Lögreglan mœtir fljótlega, en
hjartabíllinn hins vegar ekki fyrr
en eftir nœr 10 mínútur. A leiðinni
í hjartabílnum er sett á hann
hjartatœki, honum gefinn viðhlít-
andi vökvi í œð úr slöngu og hlúð
að honum að öðru leyti. Meyvant
er kransœðasjúklingur, hefur 18
sinnum legið á spítala á síðustu
7—8 árum. Auk þess var keyrt aft-
an á bifreið hans 30. janúar síðast-
liðinn og fékk hann þá mikið höf-
uðhögg og slœman hnykk á háls-
inn. Augljóslega voru slœm sjúk-
dómseinkenni að koma þarna
fram og hefði mátt œtla að þegar
hjartabíllinn renndi í hlað Borgar-
spítalans tœkju hraðar hendur
við. En það gerðist ekki.
„Úr bílnum var ég settur á gang-
inri næst innganginum, en ekki
tekinn inn á læknastofu í rann-
sókn. Þarna á ganginum fékk ég
nú samt að liggja í um tvo og hálf-
an klukkutíma afskiptalaus. Af og
til Iöbbuðu í augsýn læknar eða
annað starfsfólk, en ekki var einu
sinni haft fyrir því að taka niður
skýrslu. Fólk var að rölta þarna í
kringum sjálft sig, en á meðan leið
mér hroðalega og var satt að segja
að verða vitlaus. Loks náði ég tali
af stújku einni en hún vændi mig
um lygar, sagði að greinilega væri
búið að gera eitthvað við mig, ég
væri með hjartatæki og sprautu í
æð. Hún trúði því ekki að þetta
hefði verið gert í bílnum á leiðinni
og strunsaði burt. Síðar sá ég þrjá
lækna í hóp, þeir kjöftuðu þarna
og hlógu mikið og náði ég tali af
einum þeirra. Sá sagði að ég væri
ekki í hans verkahring, en sagðist
ætla að láta vita. Það virðist hafa
farið fyrir ofan garð og neðan,
því ekkert gerðist. En loks eftir
þessa tvo og hálfan tíma kemur
stúlka og þá er ég færður inn í eitt-
hvert herbergi og þar fæ ég síðan
að dúsa í hálftíma í viðbót alveg
viðþolslaus. Þá er konan mín kom-
in, en henni var gert viðvart í upp-
hafi. Hún fór þá á Borgarspítalann
en þar var henni tjáð að enginn
væri þar með þessu nafni. Hún fór
þá á Landspítalann, þar sem ég
fannst að vonum ekki. Hún ákvað
að fara eftur á Borgarspítalann og
eftir nokkra eftirgrennslan fannst
ég loksins og reikna ég með því að
það hafi orðið til þess að ég var
loksins færður í þetta herbergi eða
skrifstofu. Loksins birtist þar
læknir, sá sami og hafði sótt mig í
bílnum í upphafi. Þá var ég orðinn
verulega pirraður og æstur og lái
mér hver sem vill. Við lentum
þarna í rifrildi. Ég bað konu mína
að hringja í heimilislækni okkar á
Seltjarnarnesi og hann sagði að ég
mætti koma strax ef ég treysti mér
til þess, sem ég gerði úr því að
konan var með mér. Ég bað því
lækninn að taka nálina úr mér og
hann gerir það þá svo höstuglega
að blóðið fer að flæða og lekur á
buxurnar mínar. Þetta segir sitt
um hvernig andrúmsloftið var
orðið, mér leið reglulega illa og
var orðinn verulega sár og reiður.
Fólkið virtist vera eltandi hvað
annað þarna í einhverri ótrúlegri
hringrás og mér datt helst í hug að
ég væri kominn í fjölleikahús
þegar ég lá þarna. Þarna gat ég
hreinlega ekki verið lengur!
Síðan þetta var hef ég fjórum
sinnum fengið svona aðsvif og
þessa dagana geri ég lítið annað
en keyra á milli lækna og Trygg-
ingastofnunarinnar. Endanleg
sjúkdómsgreining liggur ekki fyr-
ir, en afleiðingin er sú að blóð
kemst ekki almennilega upp til
höfuðsins og þá svimar mig, og
uppköst fylgja. Ég skal ekki segja
hvort ég hafi verið staddur í alvar-
legri hættu þarna á Borgarspítal-
anum, en eitt er víst að mér leið
rosalega illa og þegar þetta kemur
yfir mig finnst mér ég hreinlega
vera að drepast.
Ég vil segja að lokum, að ég veit
ekki hvernig þið komust í þessa
sögu og ekki ætlaði ég að koma
henni á framfæri, en úr því að þið
höfuð samband við mig þá taldi ég
rétt að segja frá þessu, ekki til að
koma höggstað á einn eða neinn
einstakling, heldur í þeim tilgangi
einum að frásögnin geti orðið til
viðvörunar og vakið starfsfólkið
þarna til umhugsunar, sérstaklega
ef svo háttar að mitt dæmi sé ekki
einstakt," sagði Meyvant. -fþg
í útlöndum eru föt víða hreinsuð á tveimur tímum, en á íslandi tekur þjónustan gjarnan tvo daga.
Hreint ekkert mál - ef þú biður vel
Eigendur fatahreinsana koma nær alltaf til móts við viðskiptavin sem biðja um þjónustu samdægurs. Málið
myndi hins vegar vandast ef ALLIR færu fram á þetta.
Eins og flestir sigldir menn vita er
víðast hvar erlendis hœgt að fá föt
hreinsuð samdœgurs. Sums staðar
er meira að segja boðið upp á fata-
hreinsun á tveimur klukkustundum.
Slík hraðþjónusta hefur til þessa
ekki verið auglýst hér á landi. En
hvers vegna tekur það tvo eða þrjá
daga að hreinsa buxur á íslandi,
þegar buxnaeigendur í útlöndum
eru þjónustaðir á tveimur til þremur
klukkustundum? HP hafði sam-
band við nokkra efnalaugaeigend-
ur, sem gerðu hreint fyrir sínum dyr-
um.
Magnús Guðjónsson er einn eig-
enda fatahreinsunar í Breiðholti í
Reykjavík. Hann tjáði okkur, að fólk
fengi hreinsað samdægurs, ef það
bara minntist á það. „Eg neita fólki
aldrei." Hins vegar sagðist Magnús
búast við því að kerfið færi í „ansi
mikinn hnút“ ef hver einasti við-
skiptavinur færi fram á slíka hrað-
þjónustu. Ennfremur kvað Magnús
danskan ráðgjafa hafa fylgst með
starfseminni hjá sér í kjölfar véla-
kaupa fyrirtækisins á síðasta ári, og
hefði sá ekki gert neinar athuga-
semdir við þann tíma sem það tæki
að hreinsa flíkurnar hér á landi.
Guðjón Jónsson rekur fatahreins-
un vestast í Vesturbænum. Hann
tók undir með Magnúsi í Breiðholt-
inu og sagði: „Það fá nú allir hreins-
að samdægurs, ef þeir biðja um það
sérstaklega." Guðjón var hins vegar
ósammála kollega sínum að því
28 HELGARPÓSTURINN
leyti, að hann álítur ekki að málin
fari endilega í hnút, þó svo við-
skiptavinirnir tækju upp á því í stór-
hópum að biðja um slíka j)jónustu.
„Það yrði bara til þess að gæðunum
myndi hraka," var skoðun Guðjóns.
„Það er ekki hægt að bjóða upp á
sömu gæði með svona miklum
hraða. Fólk gerir sér nefnilega ekki
grein fyrir því hvernig við vinnum
þetta á annan hátt en gert er erlend-
is.
Fyrst setjum við flíkina inn í vél,
þvi það er best að láta vélarnar
vinna á blettunum, ef hægt er. Það
fer best með fötin. En ef það fara t.d.
tíu flíkur inn í vélina þarf yfirleitt að
setja u.þ.b. fimm þeirra inn aftur.
Þeir, sem skila flíkunum svona
fljótt, gera það í 60% tilvika með
þeirri afsökun að því miður hafi þeir
ekki náð blettunum úr, en gætu gert
það ef þeir fengju að hafa fötin leng-
ur.“
Guðjón Jónsson sagðist nota sér-
stök hreinsiefni á flíkur, sem blettir
næðust ekki úr í fyrstu tilraun. Þessi
blettaefni væru hins vegar sterk og
fataefnin sem nú væru í tísku þyldu
ekki mikið. Þar með væri hætta á
því að litur fatnaðarins dofnaði á
undan blettinum, sem verið væri að
eiga við. Þess vegna sagði Guðjón
að byrjað væri á að nota veikustu
efnin og smám saman farið upp í
þau sterkari, ef ekkert dygði. „Og
allt þetta tekur tíma!“
Erlendis er, að sögn Guðjóns,
hreinsiefnum hellt á alla sjáanlega
bletti áður en flíkurnar eru settar
inn í vélar, til þess að ein umferð
nægi. „Þá eru hins vegar stórauknir
möguleikar á því að fötin séu
skemmd, þegar búið er að ausa á
þau blettaefnum sem þau þurfa ekki
á að halda.“
Nú eru um 20 efnalaugar á land-
inu. Taldi Guðjón Jónsson líklegt, að
með auknum fjölda fyrirtækja í
framtíðinni kæmi auðvitað að því
að minna lægi fyrir á milli daga hjá
hverju þeirra um sig. Það yrði þá
væntanlega til þess að þjónustan
tæki skemmri tíma og það heyrði
fortíðinni til að bíða lengur en einn
dag eftir flík úr hreinsun.
Guðjón taldi verðlagsstjórnun
hins vegar meginskýringuna á þró-
un fatahreinsunarmála hér á landi.
„Verðlagsstjóri ákveður bara verð-
listann hjá okkur. Við höfum ein-
göngu tillögurétt.
Ég er búinn að vera í þessu fagi í
9 ár og fyrstu árin fækkaði hreinsun-
um hér um tíu, vegna þess að verð-
lagsstjóri hélt verðinu svo niðri að
það stóð ekki undir rekstrinum.
Menn gátu t.d. alls ekki endurnýjað
vélar eða gert aðrar endurbætur."
— Attu þá við að þú hefðir viljað
hafa verðið hœrra?
„Fyrir nokkrum árum, já. Um
1983 var gerður samanburður á
verðinu hér og á öðrum Norður-
löndum og við vorum langlægstir.
Upp úr því var unnin ný verðskrá og
þá varð ástandið mun skárra, enda
fóru allar hreinsanirnar þá að end-
urnýja tækin og veita betri þjón-
ustu.“
Og þar sem verðlag efnalauga
hafði borist í tal og undanfarið hefur
mikið verið rætt og ritað um svo-
kallað „Glasgow-verð“ slógum við á
þráðinn til Bretaveldis. Það var úti-
bú Sketchley-efnalauganna í Finch-
ley-hverfi í London, sem varð fyrir
valinu, en þetta fyrirtæki rekur
hreinsanir vítt og breitt um Iandið.
Útibússtjórinn, sem varð fyrir
Herrann, sem átti þennan vel pressaða
jakka, hefur heldur betur verið álitlegur,
þegar hann spókaði sig næst á almanna-
færi.
svörum, gaf okkur fúslega upp verð
úr gjaldskránni fyrir hreinsun á bux-
um, jakkafötum og kjólum. Þeir
hafa hins vegar tvenns konar verð,
eftir því hvort um er að ræða „venju-
lega'' þjónustu eða „gullþjónustu".
Síðarnefnda tegundin felur að sjálf-
sögðu í sér meira nostur, svo sem
pressaða sauma, en einnig er saum-
sprettum kippt í lag og hnappar
saumaðir á, þar sem þá vantar.
Sannkallaður bjargvættur pipar-
sveinsins!
Verðsamanburðinn má sjá á töflu
hér á síðunni, en auðvitað ber að
hafa í huga að það er ekki það sama
að starfrækja efnalaug á Reykjavík-
ursvæðinu með um 100 þúsund íbúa
eða í milljónaþjóðfélagi þar sem
laun og flestur tilkostnaður eru mun
lægri.
GJALD FYRIR FATAHREINSUN,
HEIMA OG ERLENDIS
ÍSLAND ENGLAND ENGLAND
(venjul.) (lúxus)
buxur................. 235 kr. 141 kr. 198 kr.
jakkaföt.............. 470 kr. 269 kr. 381 kr.
kjóll................. 290 kr. 131 kr. 195 kr.
ALLS 995 kr. 541 kr. 774 kr.