Morgunblaðið - 19.01.1980, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. JANÚAR 1980
13
íldðinni
Annar hreyfillinn dugir
Um þessar mundir eru Flugleiðir að fá til landsins fjórar Fokker
flugvélar, sem keyptar voru af Kóreumönnum og tvær þeirra síðan
seldar Finnum. í Félagspóstinum, fréttabréfi Flugleiða er m.a. að
finna þessa klausu um heimferð vélanna:
„í Miinchen skiljast leiðir, því Fk-27-500 verður flogið til Helsinki
þar sem Finnair-mönnum verður skilað einum hreyfli sem þeir hafa
keypt. Lagt verður upp frá Helsinki í síðasta áfangann að morgni 20.
jan., flogið um Bergen og lent á Reykjavíkurflugvelli undir kvöld."
Við verðum að vona að ferðin gangi vel á hinum hreyflinum, enda
eru Fokker vélarnar þekktar að því að standa sig vel við hinar
erfiðustu aðstæður.
Kona ársins
af íslensk-
um ættum
KONA af íslenskum ættum hefur
verið kjörin maður ársins 1979 af
bandaríska blaðinu Herald
People í Norður-Dakota-fylki í
Bandaríkjunum. Marge (Marga-
ret) Penn á íslenska foreldra Jón
Hjartarson og Margréti Bjarna-
dóttur, og eru þau bæði ættuð úr
Strandasýslu. Marge Penn talar
íslensku og hefur hún komið
hingað til lands einu sinni til að
heimsækja ættingja. í blaðinu
Herald People er spjallað við
Marge Penn og birtist þar einnig
meðfylgjandi mynd, en hún er
mikill áhugamaður um dans-
mennt og hefur starfað mikið við
danskennslu.
Þeir taka sig vel út undir
stýri þessir hundar frá
Vestmannaeyjum og
vantar líklega ekki ann-
að en bílprófið. Sigurgeir
sendi okkur myndirnar.
Það er óhætt
að bakka!
klukkustundum.
En hvernig skyldu blóðgjafirn-
ar fara fram?
Og þar sem maður lá þarna
með tærnar upp í loftið og reyndi
að fela gat á sokknum og beið
þess sem verða vildi tíndust
blóðgjafarnir inn hver á fætur
öðrum.
„Nei, ert þú kominn, mikið var
gott að sjá þig, við þurfum svo
mikið á þér að halda núna."
Þarna var þá kominn einn
„góðkunningjanna". Ekki sams
konar „góðkunningi" og lögregl-
an þekkir, heldur ætti kannski að
skrifa góðkunningi án gæsa-
lappa. Þeir eru sem sagt margir,
sem hafa það fyrir venju að kasta
af sér blóði á nokkurra mánaða
fresti og er það ómetanlegt fyrir
spítala að hafa aðgang að þessum
mikilvæga vökva, því aldrei er að
vita hvenær mest þörfin er fyrir
svo og svo mikið af þessum eða
hinum flokknum. Og hjá Blóð-
bankanum er tekið við fulltrúum
allra flokka, þær fara ekki eftir
neinni flokkspólitik dömurnar
þar.
En hvernig skyldu síðan
blóðgjafirnar fara fram?
„Þær fara alveg eins fram."
_______1
„’Já, blóðið er látið renna úr
pokanum aftur, aðeins þarf að
stinga í æð og þá rennur það sína
leið. Hjá okkur rennur það í
pokann, en hjá þeim úr pokan-
um.“
ósköp einfalt, og víst er að
þessi einfalda aðgerð getur
bjargað mannslifum og ráðið
úrslitum um það hvernig tekst
til.
Og nú líður á seinni hluta
sögunnar, grisju er skellt á sárið
og hún límd niður, aftur drekkur
blóðgjafinn fullt glas af ávaxta-
safa og siðan er honum boðið
kaffi og meðlæti.
Það er kannski vinsælast þetta
allt, kaffið og meðlætið, og spyrja
mætti hvenær bankarnir tækju
upp á því að taka þannig á móti
viðskiptavinunum? jt.
Enginn séríslensk-
ur byggingarstíll til
HELGARVIÐTALIÐ
leið þarf próf í trésmíöi eöa
múrverki."
Og eftir námið fékkstu starf í
Kaupmannahöfn?
„Já, skömmu eftir aö ég lauk
prófi var auglýst eftir arkitekt og
sóttu 60 manns um starfið. Tveir
voru ráönir og var ég annar
þeirra. Bjóst ég alls ekki viö því
þar sem þá var töluvert atvinnu-
leysi meðal arkitekta, sem því
miöur er enn í dag.“
Hyggstu þá starfa ytra enn
um sinn ?
„Þaö er ríkt í okkur eyjar-
skeggjum aö hverfa til heima-
haganna og kemur því líklega aö
því fyrr eöa síðar aö við hjónin
snúum heirn."
Þá var Guöni spurður nánar út
í verölaunin, sem teiknistofan
vann til. Hefur hún tvisvar unnið
til viöurkenningar. í fyrra sinnið
voru veitt verðlaun í hugmynda-
samkeppni um staösetningu o.fl.
í sambandi viö fyrirhugaöa leik-
húsbyggingu og gáfu verölaunin
teiknistofunni rétt til aö taka
einnig þátt í síöari keppni.
„í síöari keppninni var krafist
nánari útfærslu á fyrri hugmynd-
um og gerð ítarlegri grein fyrir
útliti, innréttingum og skipulagi
öllu innanhúss. Er hér um aö
ræöa 32 þúsund fermetra hús-
næði, sem skiptist í 750 manna
— segir Guöni
Pálsson
arkitekt
leikhús, 300 manna tilraunaleik-
hús, æfingasviö og vinnuaðstööu
fyrir leikara auk verkstæöa og
annars sem tilheyrir leikhúsum.
Segja má aö nú sé loks framund-
an viöunandi starfsaöstaöa fyrir
leikhúsfólkiö með tilkomu þess-
arar byggingar, því gamla leik-
húsið hefur veriö mjög ófullkom-
iö í því tilliti."
En hvernig veröur tekið nýrri
stórbyggingu í miðborg Kaup-
mannahafnar ?
„Nú þegar framundan eru um-
ræöur í þinginu um fjárveitingar
til áframhaldandi undirbúnings-
vinnu og síöan smíöi hússins
verða eflaust miklar umræöur og
jafnvel andstaða gegn þessum
hugmyndum, enda ekki undar-
legt þegar um er aö ræöa rask í
gömlum bæjarhluta. Þaö er held-
ur ekki auövelt aö koma fyrir húsi
upp á 30 þúsund fermetra í
umhverfi þar sem húsin hafa til
þessa ekki verið nema nokkur
hundruö fermetrar aö grunnfleti.
En viö teljum að tekist hafi aö
teikna nýtt og fullkomið leikhús
„Viö höfum gert nokkuð af því
að undanförnu aö taka verkefni í
Asíu- og Arabalöndum, en fátíö-
ara er að viö vinnum fyrir aöila
innan Norðurlandanna þótt það
komi stundum fyrir."
En hvað með menntun arki-
tekta, er kostur eða galli aö
þurfa að sækja hana til annars
lands ?
„Arkitektanámiö er mjög sér-
hæft og þarf hæfa menn til aö
koma á fót slíkum skóla ef
árangur á aö veröa góöur. Hins
vegar er þaö aö mörgu leyti galli
að viö skulum þurfa aö sækja
þetta nám til annarra landa.
Kannski er þaö þess vegna aö
ekki hefur þróast neinn ákveðinn
séríslenskur byggingarstíll. Hér
er allt mjög blandaö og mætti
rekja þaö til þess aö starfandi
arkitektar á íslandi í dag hafa
sótt menntun sína til Norður-
landa, Þýskalands, Bandaríkj-
anna og jafnvel víöar. Því jafnvel
þótt menn setji sig inn í og læri
um hinar ýmsu stefnur og
strauma í byggingarlist þá fer
ekki hjá því aö viö mótumst af
því umhverfi sem lifum og hrær-
umst í þann tíma, sem námiö er
stundaö. Ef hægt væri aö koma
uþp þessu námi hér heima teldi
ég það tvímælalausa framför,"
sagöi Guöni Pálsson aö lokum.
Guöni Palsson var staddur
hérlendis í vikunni og notaöi Mbl.
tækifæriö til aö spjalla stuttlega
við hann um veru hans og námiö
ytra, fjarri heimahögunum og
verðbólgunni. Kona Guöna er
Guðríður Tómasdóttir deildar-
stjóri hjá Flugleiðum í Kaup-
mannahöfn. Guöni var fyrst
spuröur út í námiö:
„Upphaflega ætlaöi ég ekki í
arkitektúr heldur byggingafræði,
en ég fór utan áriö 1970 og
hugðist bæta viö menntun mína
sem trésmiður. En leiðin lá síðan
í Akademíuna og útskrifaöist ég
sem arkitekt í febrúar 1977."
Hvað tekur námið langan
tíma?
„Þaö er nokkuö misjafnt. Komi
maöur meö stúdentspróf í Aka-
demíuna tekur þaö 5-6 ár aö
Ijúka prófi, en 4-5 ár hafi maöur
áöur verið í byggingartækni eöa
byggingarfræði og til aö fara þá
án þess aö raska um of hinu
gamla umhverfi."
Guöni Pálsson hefur áður
komiö viö sögu teikninga á
leikhúsum þar sem hann starfaöi
ásamt öörum að hönnun Grieg
tónleika— og leikhúsbyggingar-
innar í Bergen og framundan er
verkefni við leikhúsbyggingu í
Þýskalandi. Var hann sþurður
hvort hann heföi sérhæft sig í
leikhús— og tónleikabyggingum:
„Nei, ekki er þaö nú, en engu
aö síður er ég orðinn vel heima í
þeim efnum eftir þessi verkefni.
En ég tel rangt að arkitektar
sérhæfi sig, því það getur hrein-
lega leitt til þess aö þeir geti ekki
fengist viö annars konar teikni-
vinnu en á sínu sérsviöi og þaö
kann aö spilla atvinnutækifærum
síöar rneir."
Er algengt að arkitektar í
Danmörku taki aö sér verkefni
erlendis ?
Guðni Pálsson arkitekt
ÍSLENDINGAR geta sér öðru hverju gott orð í útlöndum á hinum ýmsu sviðum lista og
menningar og nokkru fyrir jól átti íslenskur arkitekt, sem starfar í Danmörku, Guðni
Pálsson, hlut að því að teiknistofan, sem hann starfar hjá, hlaut fyrstu verðlaun í
samkeppni um nýja leikhúsbyggingu viö Det kongelige Teater í Kaupmannahöfn,
Konunglega leikhúsið. Verölaunin féllu í skaut teiknistofunnar Krohn og Hartvig
Rasmussen og eigenda hennar, Knud Holschers og Svend Axelson, en Guðni var einn af
„höfuðpaurum“ þessa verkefnis.
Yfirlitsmynd af umhverfi Konunglega leikhússins við Kongens Nytorv í Kaupmannahöfn. Húsin merkt X eru
nýju byggingarnar sem ráðgert er aö reisa. gósm. Emiiía