Morgunblaðið - 19.01.1980, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. JANÚAR 1980
Fyrstu frímerki
ársins 24. jan. nk.
Kona frá Afríku.
Kristniboðs-
vika á Akra-
nesi hefst
á morgun
SVOKÖLLUÐ kristniboðsvika
hefur jafnan verið haldin á Akra-
nesi í janúarmánuði undanfarin
ár og hefst hún að þessu sinni
sunnudaginn 20. janúar og stend-
ur til næsta sunnudags á eftir.
Eru samkomur haldnar í Akra-
neskirkju og hefjast kl. 20:30.
A hverju kvöldi eru á dagskrá
fréttir og frásagnir af íslensku
kristniboði, hugleiðing og Æsku-
lýðskór KFUM og K í Reykjavík
kemur í heimsókn eitt kvöldið.
Ræðumenn á fyrstu samkomunni
verða sr. Björn Jónsson sóknar-
prestur og Margrét Hróbjarts-
dóttir hjúkrunarkona og mun hún
einnig syngja einsöng. Seinni
sunnudaginn, 27. janúar, kl. 14
verður guðsþjónusta með altaris-
göngu í Akraneskirkju. Benedikt
Arnkelsson guðfræðingur predik-
ar og sóknarprestur þjónar fyrir
altari. Lokasamkoman verður
síðan það kvöld.
Tvær sérstakar samkomur í
vikunni eru ætlaðar börnum á
þriðjudag og föstudag kl. 17 og eru
þær einnig í kirkjunni. Þess má og
geta að á samkomunum verður
tekið á móti gjöfum til kristni-
boðsstarfsins.
Nýja frystihúsið á
Djúpavogi tekur til
starfa að fullu um
næstu mánaðamót
26. Djúpavogi 18. janúar.
TVEIR bátar róa héðan með
línu. Afli hefur verið sæmi-
legur, frá fimm til átta tonn í
róðri. Gert er ráð fyrir, að
fimm bátar rói héðan þegar
nýja frystihúsið tekur til
starfa af fullum krafti, en við
væntum þess að það geti orðið
um næstu mánaðamót.
Tíðarfar hefur verið gott en
dálítið umhleypingasamt með
köflum. Frostlítið hefur verið
og að mestu snjólaust á lág-
lendi.
Menn frá Rafmagnsveitum
ríkisins hafa unnið við að
grafa raflínur í jörð bæði fyrir
og eftir jól og í gær var verið
að aka möl á vegarspotta hér í
þorpinu. í fyrra um þetta leyti
bilaði jarðstrengurinn í nánd
við Kaupfélagshúsin og þurfti
þá að höggva 70 sm þykkan
klaka en nú er aðeins þunnt
klakalag í jörðu.
Eftir langt hlé um jól og
áramót hefst þessi þáttur að
nýju, og er þá fyrst fyrir að
bjóða lesendum hans gleðilegt ár
og góðar undirtektir á liðnu ári.
Islenzka póststjórnin gefur
fyrstu frímerki sín á árinu 1980
út 24. þ.m. — eða næstkomandi
fimmtudag. Er tilkynning henn-
ar um þessi frímerki komin út
fyrir nokkru, en þau verða tvö.
Þröstur Magnússon teiknar þau,
eins og ýmis önnur merki á
undanförnum árum. Þá eru þau
prentuð í Frakklandi hjá
Frímerkjaprentsmiðju frönsku
póstþjónustunnar og að sjálf-
sögðu með djúprentunaraðferð.
Því fagna áreiðanlega flestir
safnarar, þar sem djúpprentun á
einmitt mjög vel við myndefni
frímerkjanna, íslenzka hundinn
og refinn, en þeir hafa fylgt
forfeðrum okkar allt frá land-
námsöld og lifað hér fram á
þennan dag. Segja mætti mér, að
margur fagni einnig stærð
merkjanna, en hún er 26x20 mm
eða litlu stærri en gömlu Gull-
fossmerkin voru. Ekki á ég samt
von á, að þessi nýju merki verði
sérstök hversdagsmerki (brugs-
mærke á dönsku) eins og hin
gömlu, enda tæplega von, að þau
komi lengi að notum til burð-
argjalds á tímum stöðugs hækk-
andi verðlags. Ég geri ráð fyrir,
að margur velti fyrir sér verð-
lagi lægra verðgildisins, sem er
10 krónur, og finnist það næsta
hlægilegt. Samt er ljóst, þegar
vel er að gáð, að það á vafalaust
að verða til fyllingar burðar-
gjalds með öðrum merkjum, sem
nú eru ekki gjaldgeng ein sér, ef
svo má segja. Hins vegar verður
hærra verðgildið, 90 krónur,
tæplega lengi nothæft eitt sér,
þótt það dugi undir prentað mál
þessa dagana.
Ég er viss um, að þessi nýju
íslenzku frímerki verða eftirsótt,
bæði hjá hinum almenna safn-
ara og þá ekki síður hjá þeim,
sem safna dýrafrímerkjum sér-
staklega, en þeir munu vera
margir um víða veröld.
Merkin eru líka falleg og fara
örugglega vel á bréfum, þar sem
stærð þeirra er heppileg. Kæmi
mér þess vegna engan veginn á
óvart, þótt þau gengju nokkuð
fljótt til þurrðar þrátt fyrir
verðgildið. En vitaskuld ræður
þar svo um, hversu upplag þeirra
er stórt. Annars er vonandi, að
íslenzka póststjórnin haldi
áfram á þeirri braut að gefa út
frímerki í þessum stærðarflokki,
en ég álít, að hún hafi of sjaldan
farið þá leið á liðnum áratugum.
Um íslenzka hundinn, sem
prýðir 10 kr. merkið, segir í
tilkynningu póststjórnarinnar,
að talið sé líklegt, að hann hafi
komið hingað til lands með
landnámsmönnum frá Noregi,
en hann er einnig náskyldur
grænlenzkum sleðahundum. Er
hann meðalstór og aðaleinkenni
hans eins og allir vita upprétt
eyru og hringuð rófa. Hefur
íslenzki hundurinn fyrst og
fremst verið hafður sem fjár-
hundur. Um miðja þessa öld var
svo komið, að við vorum nærri
búin að útrýma honum vegna
blöndunar við erlend hundakyn,
sem hingað höf'ðu verið flutt.
Sem betur fer, var íslenzka
hundastofninum bjargað á
síðustu stundu. Eru íslenzkir
hundar nú ræktaðir bæði hér á
landi og erlendis.
Um íslenzka refinn, sem er á
90 kr. frímerkinu, er það að
segja, að hann er heimskautaref-
ur og var eina landspendýrið á
Islandi, þegar landnámsmenn
bar að garði á 9. öld. Er þessi
tegund einnig útbreidd um
nyrztu lönd jarðar.
Þar sem þessi tvö dýr hafa
fylgt íslendingum allt frá upp-
hafi byggðar á þessu eylandi, á
vel við að minnast þeirra á
frímerkjum. En hvenær fáum
við kisuióru á íslenzkt frímerki?
Ég held hún megi ekki lengi
verða utangarðs úr þessu, enda
er líklegt, að húskötturinn hafi
flotið með til Islands á land-
námsöld eins og hundurinn.
Önnur íslenzk
frímerki árið 1980
íslenzka Póst- og símamála-
stofnunin hefur svo greint frá
þeim öðrum frímerkjum, sem
hún hyggst gefa út á þessu ári.
Næstu frímerki verða Evrópu-
frímerki í tveimur verðgildum,
og munu þau koma út 28. apríl.
Að þessu sinni verður hið sam-
eiginlega myndefni „frægir
menn“. Hefur íslenzka póst-
stjórnin kosið að minnast hér
rithöfundanna Gunnars Gunn-
arssonar og Jóns Sveinssonar,
Nonna, en báðir hlutu þeir mikla
frægð hér heima og erlendis í
lifanda lífi, svo sem öllum
Islendingum er enn í fersku
minni. Ér því vel við hæfi að
minnast þeirra af þessu tilefni.
í júní er væntanlegt Ólympíu-
frímerki í sambandi við
Ólympíuleikana á þessu ári, sem
fram eiga að fara í Moskvu á
næsta sumri. Mun mynd þessa
merkis verða af íþróttamann-
virkjunum í Laugardal hér í
Reykjavík.
í september koma svo út
Norðurlandafrímerki í tveimur
verðgildum, og verður myndefn-
ið að þessu sinni „nytjalist frá
fyrri tímum".
Sjö íslenzk frímerki eru þess
vegna örugg á árinu, en af öðrum
frímerkjum, sem rætt hefur ver-
ið um að gefa út, er frímerki í
tilefni 50 ára afmælis Ríkisút-
varpsins, og svo er sagt, að ýmis
almenn frímerki séu í undirbún-
ingi, hvað svo sem póststjórnin á
við með orðunum „almenn
frímerki". En það kemur í ljós á
sínum tíma
Vel heppnuð
frímerki
Svo oft hefur íslenzka póst-
stjórnin verið gagnrýnd fyrir
misheppnaðar frímerkjaútgáfur,
að sjálfsagt er einnig — og ekki
síður — að geta þess, þegar vel
tekst til og fagna því um leið.
Hinn 11. des. sl. komu út þrjú
frímerki í flokknum: Merkir
íslendingar, og urðu þrír kunnir
tónlistarmenn fyrir valinu. Frá
þessum merkjum var sagt 1. des.
og birtar myndir af þeim. Nú
hafa lesendur litið þau augum.
Er það samdóma álit nær allra,
sem ég hef hitt að máli, að hér
hafi tekizt óvenjuvel til, og á
litaval nierkjanna sinn þátt í
því. Allir hljóta að taka eftir, að.
póststimpill kemur mjög greini-
lega fram á merkjunum, en það
er einmitt það, sem flestir safn-
arar vilja nú orðið.
Margir höfðu kvartað undan
því, að erfitt væri að rífa
franskprentuðu merkin í sundur
þar sem bæði pappír væri nokk-
uð þykkur og límið eitthvað
„seigt“. Þetta hvort tveggja virð-
ist alveg úr sögunni með þessum
frímerkjum frá í desember.
Þá er það mikill kostur, að
arkirnar hafa verið minnkaðar
niður í 25 merki, enda er nú
auðvelt að geyma þær óbrotnar.
Ekki mun þetta síður fagnaðar-
efni póstmanna, þar sem mjög
erfitt er fyrir þá að „hemja"
þessar flannastóru arkir og
koma þeim fyrir í geymslumöpp-
um. Nú er þessi vandi úr sög-
unni.
Lítinn vafa tel ég á því, að
póstyfirvöld hafi fregnað af
þessu óhagræði öllu og trúlega
sjálf sannreynt og því komið
kvörtunum á framfæri við
frönsku prentsmiðjuna. A.m.k.
hefur orðið hér á gerbreyting til
hins betra, og ber að þakka það,
hver svo sem á heiðurinn.
Jólamerki 1979
Rétt er að halda þeirri venju
liðinna ára að geta um síðustu
jólamerki hér í þættinum. í
fyrra var rætt um verðlagningu
þeirra, enda hygg ég hún sé enn
óþarflega há og það svo, að það
dragi úr sölu þeirra, a.m.k. til
annarra en beinna safnara.
Engu að síður er útgáfa þessi
nokkuð fjölskrúðug, eins og sjá
má á spjaldi því, sem fylgir
þættinum eða 12 jólamerki. Ekki
segir það þó alla sögu, því að nú
eru sum félögin, sem að þessu
standa, farin að leika þann
hæpna leik sér til ábata að hafa
einnig til sölu ótökkuð merki. Þá
er prentað á jaðra sumra ark-
anna, en annarra ekki. Skátar
gefa sín merki út í 15 merkja
örkum, og er ekkert merkjanna
eins. Til er svo að gefa út arkir,
sem nefnast á fagmáli „skala-
prent“, og eru þær seldar alldýrt.
Hugsunin á bak við jólamerkin
var í upphafi góð og er það
raunar enn í flestum tilvikum,
en hér hefur tilhneigingin til að
spila á söfnunarhneigð manna
farið of langt að mínum dómi.
Ég er þeirrar skoðunar, að hér
þurfi ekki síður að gæta hófs en
í sambandi við frímerkjaútgáfu.
Frimerki
eftir JÓN AÐAL-
STEIN JÓNSSON
Ekki verður hér rætt sérstak-
lega um hvert jólamerki, heldur
verða þau rakin í sömu röð og
venja hefur verið, þ.e. byrjað á
því félagi, sem fyrst hóf útgáfu
jólamerkis, og haldið svo áfram
til síðasta árs. Annars má benda
á sögulegt yfirlit yfir þessa
útgáfu í þætti í Mbl. 14. jan.
1978. Hefst þá upptalningin án
frekari formála: Thorvaldsens-
félagið í Reykjavík, Kvenfélagið
Framtíðin á Akureyri, Bandalag
skáta, Lionsklúbbur Siglufjarð-
ar, Rotaryklúbbur Kópavogs,
Lionsklúbburinn Þór, Lions-
klúbburinn Bjarmi í V.-Húna-
vatnssýslu, Landsamband
íslenzkra frímerkjasafnara,
kirkjusöfnuður Stykkishólms og
Lionsklúbbur Dalvíkur. Rekur
hann lestina, enda er hann nú
með í fyrsta skipti.
Bolli Davíðsson í Frímerkja-
húsinu hefur sent þættinum
þessi jólamerki og látið í té
upplýsingar um þau. Ber að
þakka honum þá aðstoð við
þáttinn. Bolli hefur tjáð mér, að
það muni verða í síðasta sinn,
sem Stykkishólmur verður með
jólamerki, en þar var útgáfan
hafin 1978. Þá hefur hann enn
fremur bent mér á, að þau
mistök hafi orðið við prentun
jólamerkis Bjarma, að ártalið
1978 hafi verið prentað í stað
1979. Varð að leiðrétta þetta með
yfirprentun í rauðum lit. Er
sjálfsagt að taka þetta fram hér,
svo að einhverjir haldi ekki,-að
þeir Bjarma-menn hafi verið að
nota upp birgðir fyrra árs, en
slíkt hefur vissulega komið fyrir
annars staðar, svo sem jóla-
merkjasafnarar kannast við.
Enda þótt hér hafi verið farið
fremur fljótt yfir sögu síðustu
jólamerkja, vonast ég til, að
fengur þyki í, að þeirra allra sé
getið á einum stað. Ef það
auðveldar svo einhverjum að
eignast þau öll, er tilganginum
náð.
Ingimar.