Morgunblaðið - 08.12.1982, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 8. DESEMBER 1982
Geir Eyjólfur
Matthías Á. Mathiesen:
Matthías
Ólafur
Karvel
Ólafur Ragnar
Ragnar
Eru skerðingarákvæði bráða-
birgðalaganna viðvarandi?
— Ríkisstjórnin hefur gefist upp á afgreiðslu lánsfjárlaganna og fjárfestingaráætlunar fyrir jól
í umræðu utan dagskrár í sameinuðu þingi í gær kom það fram í máli
Matthíasar Á. Mathiesen (S), að Sigurður Líndal, prófessor, hefði gefið
óformlega lagaskýringu á fundum fjárhags- og viðskiptanefnda þingdeilda
þá um morguninn, þessefnis: 1) að verði bráðabirgðalög ríkisstjórnarinnar
samþykkt, gildi verðbótaskerðing launa ekki einungis I. desember, heldur
viðvarandi áfram næstu vísitölutímabil, 2) verði þau felld, beri að greiða
fullar verðbætur á laun frá þeim tíma er þau vóru felld. Ólafur Jóhannesson,
utanríkisráðherra og fv. lagaprófessor, tók þátt í umræðunni og lét í Ijós
gagnstæða lagatúlkun varðandi hið síðaca atriði.
Lánsfjáráætlun fyrir jól?
Matthías Á. Mathiesen (S)
kvaddi sér hljóðs utan dagskrár og
bar fram fyrirspurn til Ragnars
Arnalds, fjármálaráðherra, hvort
fjárfestingar- og lánsfjáráætlun
og frumvarp að lánsfjárlögum,
sem skv. Ólafslögum eigi að fylgja
fjárlagafrumvarpi, verði lagt
fram og afgreitt fyrir jól, en nú
lifðu eftir tæpar tvær starfsvikur
þings á árinu.
Matthías sagði m.a., að erlendar
lántökur 1983 væru nú þegar kom-
ar á fjórða milljarð króna, en
heimildir stæðu aðeins til 2,25
milljarða lántöku. Hér væri um
svo alvarlegt mál að ræða, að
viðhlítandi skýring þyrfti til að
koma.
Hann vék og að þeirri lagaskýr-
ingu á bráðabirgðalögum ríkis-
stjórnarinnar, sem sagt er frá í
inngangi þessarar fréttafrásagn-
ar. Ef verðbótaskerðingin væri
viðvarandi væri burt fallin sú
„málsvörn" Guðmundar J. Guð-
mundssonar, alþingismanns, að
lögin fælu einvörðungu í sér
kjaraskerðingu í eitt skipti.
Engin lánsljáráætlun
fyrir áramót!
Ragnar Arnalds, fjármálaráð-
herra, sagði starfsdaga þingsins
fram að jólafríi varla fleiri en níu.
Því væri ljóst að lánsfjáráætlun
jjrði ekki afgreidd fyrir áramót.
Óvíst væri raunar, hvort frum-
varp að lánsfjárlögum yrði lagt
fram fyrir jól, enda óljóst um efni
ýmissa mála í þinginu.
Ástæður dráttar á framlagn-
ingu væru ýmsar, m.a. vandi Fisk-
veiðasjóðs og hvern veg ætti að
halda á lántökuheimildum vegna
orkuframkvæmda 1983.
Ráðherra dró í efa tölulegar
fullyrðingar MÁM um erlendar
lántökur 1982 og lét í ljós undrun
á lagaskýringu varðandi viðvar-
andi verðbótaskerðingu launa.
Áhrif bráðabirgða-
laganna blíva
Ólafur Jóhannesson, utanríkis-
ráðherra, sagðist hafa látið hafa
eftir sér í Mbl., að væru réttar-
áhrif bráðabirgðalaganna fram
komin (eins og gerðizt 1. desember
sl.) högguðust þau ekki hvað svo
sem yrði um framtíðargildi þeirra.
Skerðingarákvæðin varðandi
verðtímabilið væru þegar fest.
Hann taldi að réttara hefði verið
að spyrja þann prófessorinn álits
sem kenndi stjórnlagafræði við
háskólann, Gunnar G. Schram.
Formleg umsögn í dag
Ólafur Ragnar Grímsson (Abl.)
sagði gagnstæðar skoðanir hafa
komið frá umsagnaraðilum þing-
nefndar um bráðabirgðalögin.
Þessvegna hafi forseti lagadeildar
Háskóla íslands verið beðinn að
tilnefna lagaprófessor nefndinni
til ráðuneytis. Hann hafi kvatt til
Sigurð Líndal, lagaprófessor. Sig-
urður hafi látið nefndinni í té
óformlega umsögn í morgun en
formleg umsögn hans væri vænt-
anleg í fyrramálið (þ.e. í dag). Ég
bið þingmenn að bíða með álit og
niðurstöður unz hún liggur fyrir.
Ólafur Ragnar sagði ótvírætt að
sínu mati að bráðabirgðalögin
næðu aðeins til eins verðtímabils,
enda hafi það verið ætlun ríkis-
stjórnarinnar, er gaf þau út.
500—600 m.kr umfram
fjárlög
Karvel Pálmason (A) sagði svo
mikið í húfi fyrir launafólk, hvern
veg skilja bæri skerðingarákvæði
bráðabirgðalaganna, hvort þau
yrðu viðvarandi næsta ár, að
nauðsynlegt væri að fá fram ótví-
ræða skýringu.
Hitaveita Dalvíkur:
Að Hamri. Dæluhús ásamt miðlungartönknm Hitaveitu Dalvíkur.
Stálrör sett
í stað
asbeströra
Dalvík, 2H. november.
Á ÞESSIJ ári hafa verið miklar fram-
kva'mdir hjá Ilitaveitu Dalvíkur þar
sem unnið hefur verið að endurbótum
á stofnæðum og öðrum lagfæringum á
dreifikerfi veitunnar.
Hitaveita Dalvíkur var stofnuð
árið 1966 en kaup höfðu þá verið
gerð við Svarfaðardalshrepp á
vatnsréttindum í landi Hamars, um
3ja km leið frá bænum. Stofnæð og
stór hluti dreifikerfis var lagður í
asbeströrum, sem þá voru talin það
besta sem völ væri á til þessara
hluta. Asbeströrin voru einangruð
með plastkápum en í ljós hefur
komið að sökum útgufunar gegn um
asbeströrið reyndist þetta ekki var-
anlegt. Þess vegna hafa þessar
framkvæmdir staðið yfir í sumar og
áfram verður að endurbótum unnið.
I stað asbests eru nú notuð stálrör
með plasteinangrun.
Töluvert hefur verið unnið að
nýlagningum í nýja bæjarhluta og
tengingum nýrra jafnt sem eldri
húsa við dreifikerfið. Segja má að
flestir íbúar Dalvíkurbæjar, þétt-
býlis sem dreifbýlis, njóti nú hita-
veitunnar þar sem nú eru aðeins 4
íbúðarhús ótengd hitaveitunni nieð
samtals 13 íbúum.
Á þessu ári varð sú skipulags-
breyting gerð á rekstri hitaveitunn-
ar og vatnsveitunnar að þessar 2
stofnanir bæjarins voru settar und-
ir eina stjórn, veitunefnd, og ráðinn
veitustjóri, Valur Harðarson. Tölu-
vert hefur verið unnið að endurbót-
um á vatnsveitu en erfiðleikar hafa
verið á vatnsöflun fyrir fiskverkun,
einkum í sambandi við frystingu.
Byggö hefur verið stífla í Brimnesá
ásamt 2 hreinsidömmum neðst í
Brimnesárgili. Miklar vonir eru
bundnar við að úr rætist með fram-
kvæmd þessari. Fréttaritarar.
Hann sagði einsýnt að láns-
fjáráætlun kæmi ekki fram fyrir
áramót, þó lög kvæðu skýrt á um
að fylgja ættu fjárlögum, og full-
yrti, að fjárlög ársins 1982 hefðu í
framkvæmd farið 500—600 m.kr.
fram úr áætlun.
Orð ráöherrans stóöust ekki
Geir Hallgrímsson (S) minnti á
orð fjármálráðherra í þingræðu
fyrir 5 vikum, hvar hann hafi heit-
ið því að lánsfjáráætlun yrði lögð
fram „innan nokkurra vikna“.
Fjármálaráðherra hafi fært fram
„vanda Fiskveiðasjóðs" sem afsök-
un fyrir seinagangi lánsfjáráætl-
unar. Ekki væri langt um liðið síð-
an ríkisstjórnin hefði kallað eftir
100 m.kr. úr þessum sama fisk-
veiðasjóði til að leysa vanda tog-
araflotans, og þá talað um rástöf-
un á „hagnaði" sjóðsins. Þar hafi
að vísu verið um ímyndaðan hagn-
að að ræða. En allt ber að sama
brunni um lánleysi ríkisstjórnar-
innar, sem öllum vanda ýtir á
undan sér en leysir engan.
Nauðsynlegt aö fá fram, hvaö
lögin fela í sér
Eyjólfur Konráð Jónsson (S) vitn-
aði til orðalags í 1. gr. bráða-
birgðalaganna: „Vegna samdrátt-
ar þjóðartekna ... skal frá 1. des-
ember 1982 fella niður helming
þeirra verðbóta launa er ella hefði
orðið ...“. Hvorki í greinargerð né
framsögu forsætisráðherra hafi
komið glöggt fram, hvað fælist í
þessu orðlagi, varðandi gildi fram
í tímann. Lagaskýringar færustu
manna kæmu ekki heim og saman.
Nauðsynlegt væri að fá skýrar
fram, áður en til afgreiðslu kæmi,
hvað raunværulega leyndist í
þeirri launastefnu ríkisstjórnar-
innar, sem lögin spönnuðu með
einföldu en óljósu orðalagi.
Fleiri tóku til máls.
Samvinnulög og
verðmyndunar-
kerfi landbúnaðar
Tveimur fyrirspurnum var svarað í sameinuöu þingi í gær. Tómas
Árnason viöskiptaráöherra svaraði fyrirspurn frá Eyjólfi Konráöi Jóns-
syni um nýja löggjöf um samvinnufélög og Pálmi Jónsson landbúnaöar-
ráöherra fyrirspurn frá Ólafi Ragnari Grímssyni um verömyndunarkerfi
landbúnaöar og endurskoðun útflutningsbótakerfis.
Þingflokksformaöur
deilir á ráöherra
Ólafur Ragnar Grímsson, for-
maður þingflokks Alþýðubanda-
lagsins, gerði í gær í sameinuðu
þingi harða hríð að Pálma Jóns-
syni landbúnaðarráðherra vegna
„framkvæmdar á viðræðum urn
verðmyndunarkerfi landbúnað-
arins og endurskoðun útflutn-
ingsbótakerfis, til samræmis við
yfirlýsingu ríkisstjórnarinnar í
skýrslu um aðgerðir í efna-
hagsmálum. Taldi Ólafur
bændasamtökin vera tilbúin til
formlegra viðræðna um þessi
mál en ráðherra hefði haldið sig
við óformlegar og mjög tak-
markaðar umræður, sem litlu
hefðu skilað. Skoraði hann á ráð-
herra að skipa nú þegar form-
lega viðræðunefnd. Kom til
nokkurra orðaskipta milli ráð-
herra og þingflokksformanns af
þessu tilefni.
• Pálmi Jónsson, landbúnaðar-
ráðherra, kvað umræður um
þetta efni hafa verið óformlegar
til þessa og málið í heild tengt
þeirri framvindu sem yrði um
nýtt viðmiðunarkerfi (vísitölu-
grundvöll) fyrir laun í landinu.
• Sighvatur Björgvinsson (A)
sagði m.a. að samkvæmt fjárlög-
um 1983 færi jafnmikið fjár-
magn til niðurgreiðslna á búvöru
á innlendan og erlendan markað
og færi í heild til heilbrigðis-
þjónustunnar í landinu, bæði
rekstrar og fjárfestingar.
•Salome Þorkelsdóttir sagði
fróðlegt að skyggnast inn fyrir
dyr á stjórnarheimilinu og kynn-
ast því, hvern veg málum væri
þar háttað, en deilur ráðherra og
þingflokksformanns hafi leitt í
ljós djúpstæðan ágreining um
málsmeðferð. Margir þingmenn
tóku til máls.
Frumvarp aö lögum um sam-
vinnufélög í buröarliðnum
• Tómas Árnason viöskiptaráö-
herra sagði í svari við fyrirspurn
frá Eyjólfi Konráði Jónssyni, að
nokkur dráttur hefði orðið á
vinnslu frumvarps að nýjum lög-
um um samvinnufélög og sam-
vinnusambönd, en þess væri að
vænta að frumvarpsdrög yrðu
tilbúin fljótlega upp úr áramót-
um. Hann myndi þá taka
ákvörðun um, hvort frumvarpið
yrði þá þegar lagt fyrir Alþingi
eða sent fyrst til umsagnar við-
komandi aðila.
Eyjólfur Konráð harmaði
þann drátt sem orðið hefði á
vinnslu málsins. Hann taldi nýja
hlutafélagalöggjöf geta orðið til
fyrirmyndar. Auka þurfi lýðræði
í samvinnuhreyfingunni en þar
væru ákvarðanir teknar í toppn-
um en gengju síðan niður píra-
mídann.