Morgunblaðið - 08.12.1982, Blaðsíða 27
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 8. DESEMBER 1982
Sinfóníutónleikar
Tónlist
Jón Ásgeirsson
Efnisskrá:
Segerstam: „Hljómsveitar-dagbók-
arblað nr. lla
Beethoven: Píanókonsert nr. 2.
Sibelíus: Sinfónía nr. 4.
Kinleikarar:
Alexandra Barhtiar
Edda Erlendsdóttir
Hljómsveitarstjóri:
Leif Segerstam.
hæga kaflanum, þar sem Edda
náði sérstaklega failegum tökum
á „staktóna" kaflanum. Síðasta
verkið var sú fjórða eftir Sibel-
íus. Verkið er mjög vandmeðfar-
ið og mátti heyra að stjórnand-
inn kunni verkið vel. Þessi sér-
kennilega sinfónía er ekki bein-
línis vinsælt verk en ákaflega
fallega unnin og var leikur
hljómsveitarinnar á köflum góð-
ur bæði einleiks- og samspils-
þættir undir frábærri stjórn
Segerstam.
mátti í annars hávaðasömu
verkinu, þrátt fyrir tempraða
rafmögnun einleikshljóðanna.
Edda Erlendsdóttir lék annan
píanókonsertinn eftir Beethoven
af miklu öryggi og það sem
meira er, á einkar „músíkalsk-
an“ og Ijúfan máta. Edda er það
sem oft er kallað „fínn músik-
ant“, í bestu merkingu orðsins og
bar konsertinn þess merki að
flutningur hans hafi verið unn-
inn upp til að ná fram tón-
skáldskap verksins, eins og t.d. í
Fyrir utan að vera margróm-
aður hljómsveitarstjóri er Leif
Segerstam afkastamikið tón-
skáld. „Dagbókarblöðin", sem
ber númerið 11 — a, er fyrir
hljómsveit og einleiksselló og
þannig hugsað, að bæta megi við
einleiksröddum fyrir ýmis
hljóðfæri og jafnvel láta tvær
einleiksraddir mynda uppistöðu
í tvíleikskonsert. Að þessu er
augljóst hagræði og auk þess
sem stjórnandinn getur ýmsu
breytt í uppfærslu verksins, þar
sem ritháttur þess er ekki
hrynbundinn getur hver ný upp-
færsla þess verið sem um nýtt
verk sé að ræða. Hvort sem slík-
ar skyndistýrðar tilviljanir og
kverfislausnir eru líklegar eða
ekki til að þjóna undir listræn
markmið, er víst, að oft á tíðum
er hljómun slíkra tilrauna býsna
áheyrileg. margt af því er bar
fyrir eyru í verki Segerstam var
ekki óáheyrilegt en að öðru leyti
var framvinda verksins of „sí-
felld“ eða „án afláts", þar sem
lítil stund gafst til íhugunar eða
hvíldar á milli átakskaflanna.
Alexandra Bachtiar er góður
sellisti, eftir því sem greina
Að slá
Háskólakórinn, kór Dómkirkj-
unnar ásamt þremur hljóðfæra-
leikurum fluttu verk eftir
Hjálmar H. Ragnarsson sl.
laugardag og er óhætt að full-
yrða að með þessum tónleikum
slær Hjálmar í gegn sem tón-
skáld. Flutt voru þrjú verk eftir
tónskáldið, fyrst Gloría, er
Dómkórinn frumflutti fyrir
nokkru, þá Rómansa fyrir
flautu, klarinett og píanó,
nokkru eldra verk en Gloría, og
síðast verkið er slær í gegn, er
höfundurinn nefnir Canto, við
texta er prófessor Þórir Kr.
Þórðarson hefur samið og tekið
saman úr Gamla testamentinu.
Til undirleiks við kórinn notar
höfundur hljóðgerfil og auk þess
nær hann að styrkja ýmis leik-
ræn tilþrif í verkinu með notkun
ljósa. Því má skjóta hér inn, að
verkið er beinlínis stórkostlegt
viðfangsefni fyrir hreyfimynd-
gerð, þar sem leika má með
í gegn
Hjálmar H. Ragnarsson
myndefnið eftir texta og flutn-
ingsmáta. Það, sem mestu máli
skiptir, er, að verkið er stórt í
gerð sinni og formið ekki til
fyrir sjálft sig, heldur er það
tæki til að túlka það sem skiptir
máli og tekur því til manns með
styrku handtaki þess er hefur
tíðindi að segja. Bæði Gloría og
Rómansan voru vel flutt, þó
flutningur Háskólakórsins sé
það sem eftirtektarverðast var á
þessum tónleikum. Það kom til
umræðu hvort rétt sé að höfund-
ur og stjórnandi Háskólakórsins
hafi sig svo mikið í frammi og
yvoru ýmis orð þar lögð til. Því
vill undirritaður vekja upp þetta
mál, því hér er um mikilvægt
atriði að ræfta.
Skapandi framlag kórs hlýtur
að verulegu leiti að byggjast á
getu stjórnandans til að skapa.
Þarna mætti huga að því hvort
Háskólakórinn, öðrum kórum
fremur, ætti ekki að telja það
hlutverk sitt að vera þátttakandi
í sköpun tónverka, eins og hér á
sér stað, ekki aðeins með því að
flytja ný verk sem kórnum ber-
ast, heldur að ráða til sín menn,
er fengju það hlutverk að skapa
með kórnum og vegna samstarfs
við hann nýja tónlist, eins og hér
hefur átt sér stað fyrir orð pró-
fessors Þóris, tónlist er snertir
við því er manninn varðar í dag.
Verkið Canto er háskóli og því
bæði verðugt verkefni Háskóla-
kórsins og sem framlag Háskóla
Islands til tónmenntar í landinu.
27
Skógarkofinn
eftir Vigfús Björns-
son komin út
v SKÁLDSAGAN Skógarkofinn eftir
Vigfús Björnsson er nú komin út hjá
bókaútgáfunni Skjaldborg. Á bók-
arkápu segir meöal annars, að höf-
undur leiöi þessa skáldsögu frá firr-
ingu nútímans inn í þá veröld, sem
hann telji eftirsóknarverða. Um
skógarkofa Vigfúsar leiki dulúð og
rammíslenzkir vindar.
Um höfundinn segir svo á bók-
arkápu: „Vigfús Björnsson er
fæddur 20. janúar 1927 að Ásum í
Skaftártungu, Vestur-Skafta-
fellssýslu. Foreldrar hans eru
V'igfús Björnsson
Björn 0. Björnsson, prestur, og
Guðríður Vigfúsdóttir frá Flögu. I
skjóli foreldra sinna lágu leiðir
Vigfúsar allt frá skaftfellskum
jöklum um sævisollinn Breiða-
fjörð og víðar um byggðir Húna-
þings til höfuðstaðarins Reykja-
víkur. Eftir að hafa lagt lag sitt
við þingeyskt bókvit um \hríð,
flutti Vigfús til Akureyrar 1951 og
hefur starfað þar sem bókbands-
meistari hjá Prentverki Odds
Björnssonar. Síðan um áramót
1981—82 hefur hann einvörðungu
helgað sig ritstörfum, skógrækt og
kynbótarækt hrossa, ásamt garð-
rækt.“
Eftir þessurn bókuni
hefur verið beðið
— þær koma í bókaverslanir í dag
Nútíð og framtíð
íslenskrar knattspyrnu
YOURI SEDOV,
höfundur þessarar bókar,
er íslenskum knattspyrnumönnum
og knattspyrnuunnendum
að góðu kunnur. Hann hefur um árabil
þjálfað knatt spyrnumenn Víkings með
þeim árangri, að þeir urðu íslandsmeistarar
1981, Reykjavíkur- og íslandsmeistarar 1982
eru nú efstir í 1. deild, þegar þessi bók kemur út.
Bók þessi fjallar um þjálfun knattspyrnumanna,
bæði einstaklinga og liðsheildar.
Knattspyrnumenn hafa oft kvartað yfir því að slík
leiðbeiningabók væri ekki til á íslensku, en nú hef-
ur ræst úr því.
Youri Sedov er hámenntaður knattspyrnuþjálfari,
hefur gengið í gegnum bestu þjálfun og fræðslu
sem slíkir menn geta fengið. Hann setur hér fram
leiðbeiningar sem ættu að koma öllum knatt-
spyrnumönnum að haldi.
*
Islensk knattspyrna ’82
Jafntefli íslenska landsliðsins gegn HM-liði Englendinga, jafnteflið
við Holland og tapið óvænta fyrir Möltu á Sikiley. Frásagnir af
öllum öðrum landsleikjum íslands í sumar; drengja, unglinga og
kvenna.
Baráttan um Heims-
bikarinn Spánn ’82
„Starf mitt á knattspyrnuvellinum er að
standa mig vel og skora mörk“, segir marka-
kóngur HM-keppninnar, Paolo Rossi. í formála
segir hann ítarlega frá sjálfum sér og ítalska
landsliðinu í lokakeppninni.
í bókinni BARÁTTAN UM HEIMSBIKARINN
er skýrt frá gangi mála í öllum leikjum loka-
keppninnar, 52 að tölu. Auk þess eru greinar um
þau lið, sem komu á óvart, auk um 200 frétta-
og fróðleikspunkta.