Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1973, Page 78

Hins vegar er mér ókunnugt um mikil skrif þar sem stefnt
er svo hátt sem Norðmenn lýsa sem hefðbundinni kjarn-
fóðurgjöf og lýst er í grein Jóns Viðars.
Þetta á að sjálfsögðu sínar skýringar og dettur mér í hug,
að bæði framleiði norskar kýr heldur meiri mjólk og annað
hitt að okkar gróffóður sé yfirleitt betra, þótt mjög mis-
munandi sé.
Mér hefur virzt það nokkuð algeng skoðun meðal bænda,
að mikil kjarnfóðurgjöf í geldstöðu hafi haft súrdoða og/
eða aðra kvilla í för með sér eftir burð. Stingur þetta nokk-
uð í stúf við grein eftir norskan fóðurfræðing (Morten
Furunes, Norden B IV, 1972), sem ráðleggur að gefa 4—5 kg
af kjarnfóðri rétt fyrir burðinn, svo að auðveldara verði að
fóðra eftir nyt eftir burðinn til að fyrirbyggja súrdoða. Ef
eitthvað er hæft í þeim vitnisburði þeirra bænda íslenzkra,
sem finnst þeir hafa orðið varir við súrdoða vegna of mikill-
ar fóðurbætisgjafar fyrir burð, hljóta að liggja til þess ýmsar
ástæður aðrar en beinlínis magn kjarnfóðursins á þeim tíma,
svo sem:
1. Of hægfara eða of ör viðbót á kjarnfóðurgjöf eftir
burðinn.
2. Of snöggar fóðurbreytingar.
3. Of mikið eggjahvítufóður fyrir burð og jafnvel skortur
eða jafnvægisleysi í steinefnainnihaldi.
Mér býður svo í grun, að síðasti liðurinn sé sá veikasti hér
á landi, einkum með tilliti til próteinmagnsins. Fyrir utan
orkuþörf til að brjóta niður próteinið og skilja út umfram
ammaníak úr því, þá krefjast þessi niðurbrot ákveðinna
vítamína og málmjóna til virkjunar nauðsynlegra lífhvata.
Má þar nefna jónir eins og kalí (K+ ) og zink (7,n++).
Þar eð okkar hey eru yfirleitt próeinauðug er prótein-
þiirfinni yfirleitt alltaf meira en fullnægt fyrir burðinn með
heygjöfinni einni saman. Ef kýr hafa verið fóðraðar á miklu
próteinriku kjarnfóðri, gjarnan 15% alla geldstöðuna, getur
það eitt, samkvæmt framansögðu, leitt til óhreysti t. d. eins
og súrdoða.
82