Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1945, Blaðsíða 13

hafnar á hverjum dcgi, en beittu og gerðu að
fiskinum um borð.
Strax og Loftur kom til Sandgerðis, fjölgaði
þar einnig aðkomubátum, sem keyptu sér við-
leguleyfi og aðstöðu til róðra á vertíðinni. í
fyrstu voru bátar þessir einkum frá Akranesi,
en brátt kom þar, að til Sandgerðis streymdu
bátar víðs vegar að. Má óhætt segja, að með
komu Lofts hófst mikið athafnalíf í Sandgerði.
Stækkaði Loftur allmikið hús þau sem fyrir
voru, þar á meðal íshúsið. Rak hann stöðina af
dugnaði og myndarskap. Margir höfðu góða at-
vinnu í landi á vertíðinni, auk þess sem sjó-
menn báru oftast mikið úr býtum, þegar miðað
er við það sem annars staðar var. Fiskvinna
var mikil að sumrinu. Kvenfólk kom fjölmargt
úr Garði, af Miðnesi og víðar að, vaskaði fisk-
inn og þurrkaði hann. Síldveiðar voru hins veg-
ar sáralítið stundaðar í Faxaflóa á þessum ár-
um, og var mikil beitusíld fengin frá Norður-
landi.
Haraldur Böðvarsson.
Þegar er Loftur hafði dvalizt árlangt í Sand-
gerði og gert þaðan út eina vertíð, þótti sýnt,
að þar væru ágæt skilyrði til vélbátaúrgerðar.
Einkum var þessi skoðun ofarlega í hugum
manna á Akranesi, því að þaðan var Loftur. og
þar var, af eðlilegum ástæðum, einna mest tal-
að um framkvæmdir hans.
Á Akranesi óx upp um þessar mundir mann-
val mikið svo sem síöar hefur komið greinilega
í ljós. Einna fremstur í þeim hópi er sá maður-
inn, sem um langan aldur hefur borið höfuð og
herðar yfir aðra atvinnurekendur á Akranesi,
og þótt víðar væri leitað. Sá hinn sami maður
var og um nær þrjá tugi ára annar helzti mátt-
arstólpinn í Sandgerði, og átti meginþáttín í
því, ásamt Lofti Loftssyni, að gera þann stað
að einu stærsta útgerðarþorpi landsins. Mað-
urinn var Haraldar Böðvarsson.
Haraldur Böðvarsson er fæddur árið 1889 á
Akranesi. Foreldrar hans voru Böðvar kaup-
maður Þorvaldsson og kona hans Helga Guð-
brandsdóttir bónda í Hvítadal Sturlusonar.
Löngu áður en Haraldur varð lögaldra, tók hann
að fást við útgerð á eigin spýtur, þótt í smá-
um stíl væri til að byrja með. Átján ára gamall
keypti hann, ásamt öðrum manni, gamlan sex-
æring og gerði hann út um skeið. Næsta ár
festi hann kaup á litlum vélbát, er Höfrungur
hét. Annaðist Haraldur af hinni mestu fyrir-
hyggju um þessar fleytur sínar. Árið 1913 lét
Haraldur ásamt öðrum manni, smíða vélbátinn
Víking, er var 10 smálesta stór. Vetrarvertíð-
ina 1914 var Víkingur í viðlegu hjá Lofti Loft-
syni í Sandgerði, og tókst vel til um útgerð-
hans. Haraldur sá það glögglega, þegar er hann
VÍKINGUR
kynntist Sandgerði, að þar var um mikinn
framtíðarstað að ræða. Þetta hið sama ár, 1914,
leigði hann allstóra lóðaspildu af landi Einars
bónda Sveinbjörnssonar í Sandgerði, og hóf
þegar að reisa þar nýja útgerðarstöð frá grunni.
Naut hann við þetta hjálpar föður síns og tókst
með framsýni mikilli og dugnaði að sigra allar
torfærur. Lét hann smíða állstór verzlunar- og
vörugeymsluhús, salthús, sjóbúðir og bræðs'lu-
skúr.
Haraldur Böðvarsson.
Næsta ár lét Haraldur gera bryggju og íshús.
Hélt hann svo áfram að fjölga byggingum eða
stækka þær, sem fyrir voru, unz upp hafði risið
mikil þyrping húsa, og taka mátti til fastrar
viðlegu um 20 báta á stöðina. Voru byggingar
flestar af miklum myndarskap gerðar, eftir því
sem þá var talið hæfa; að langmestu leyti úr
steini og vel vandaoar.
Jafnhliða þessum framkvæmdum í Sandgorði,
liélt Haraldur áfram að auka bátaflota sinn.
Árið 1914 lét hann ásamt fleiri mönnum smíða
vélbátinn Egil Skallagrímsson, er hann keypti
síðar allan. Árið 1916 festi Haraldur kaup á
vélbátnum Stíganda. Upp frá því jók hann báta-
eign sína svo að segja á ári hverju. Eignaðist
hann þá m. a. vélskipið Skalla, 41 smál. að
stærð, einnig bátana Þorstein Egilsson, Geir
goða, Reyni og Skírni.
Sá var jafnan háttur Haraldar Böðvarssorar,
að hann hafði báta sína í Sandgerði blómann
úr vetrarvertíðinni, en flutti þá til Akraness
og gerði út þaðan er honum þótti það vænlegra
til árangurs eða hentugra. Auk sinna eigin báta,
hafði hann á sínum snærum í Sandgerði mikinn
hóp viðlegubáta víðs vegar að af landinu. Voru
þeir jöfnum höndum af Akranesi, úr Hafnar-
firði, Reykjavík, Vestmannaeyjum, Isafirði eða
Eyrarbakka. Bátar þessir fengu allar sínar
209